 ачI сын. 1. Тамак жебеген, оокат ичпеген, ачка. Ач кары
шкыр. Кардым ач.
2. Ээн, эч нерсе жок. Ач бел. Ая тал
а.
Ач-арык — начар, жармач. Ач көз к. көз. Ач | ачаI зат. Картанын төрт түрүнүн жүрөк формасындагы б
р түрү. Ачанын тузу.
АЧА II сын. Учу экиге айрылган
; экиге ажыраган. Ача бакан. Ача жол.
♦ Ача туяк |
ачакейI сын. Экиге айрылган, эки ача болгон. Ачакей ташты
н түбүндө Арчатору көрүнөт («Эр Табылды»).
А
ЧАКЕЙ II: ачакей-жумакей — чүкө өкчөп, манжалард | ачакейлеэтиш. Экиге бөлүү, экиге ажыратуу, ачакей кылуу. |
ачакейленачакейле этишинин өздүк мамилеси. | ачакейлетачакейле этишинин аркылуу мамилеси. |
ачакейлөөачакейле этишинин кыймыл атоочу. | ачалуусын. Ачасы бар, эки ача болгон. [Ашыр ] Бургунун учу
н катмарга такап, ачалуу түбүн көкүрөгүнө жөлөп,
өгөлөй олтурду (Сасыкбаев). |
ачарчылыкзат. Ачкачылык, тамакаш жетишпегендик, тамак-ашка
тартыштык. Баланын ата-энеси ачарчылыкта ачтан ө
лүптүр (Бөкөнбаев). | ачкасын. Тамак жебеген, оокат ичпеген, курсагы ач. Алт
күн ачка калсаң да, атаңды сыйла (макал). |
ачкалыкзат. Оокат ичпегендик, ачка болгондук. | ачкачылык |
ачкылсын. 1. Кычкыл, кычкыл даамдуу.
2. Ачытылган жарма,
аксым. Айымбүбү сыр чөйчөккө ачкыл куюп келип, Жа
парга сунду (Баялинов). | ачкычзат. 1. Кулпуну ачып-жабуу үчүн колдонулуучу метал
лдан жасалган тетик. [Батыш].. ачкычын таба албай у
бара болду (Байтемиров).
- 2.
|
ачтырач этишинин аркылуу мамилеси. | ачууI зат. Каар, кыжыры кайнап каардангандык. Ачууну а
ыл жеңет (макал). Ачуу — душман, акыл — дос, а
ылыңа акыл кош (макал).
АЧУУ II сын. 1. Даам сезүү ор |
ачууланэтиш. 1. Каардануу, кыжырлануу, ачуусу келүү. Жума
аал ачуулана сүйлөдү (Жантөшев).
2. Урушуп коюу. А
а ачууланып кой. | ачууландырачуулан этишинин аркылуу мамилеси. |
ачууланууачуулан этишинин кыймыл атоочу. | ачуулуусын. Каардуу, кыжырлуу, ачуусу чукул, урушчаак. Чы
ыгүл үйгө ачуулуу кирди (Жантөшев). Ачуулуу киши.
|
ачуурканэтиш. Кычкыл же ачуу даамды сезүү. Жаш бала кымызд
ы ачуурканып ичпейт. | ачууркантачууркан этишинин аркылуу мамилеси. |
ачуурканууачууркан этишинин кыймыл атоочу. | аччылык |
ачыэтиш. Камыр, бозо ж. б. камыр туруш, ачыткы аркылуу
кычкылдануу, кычкылданып кычкыл жыт чыгып кетүү.
Чала ачыган бозодон, Ачымал жакшы ун чалган (Осмо | ачыгууачык этишинин кыймыл атоочу. |
ачыкI сын. 1. Жабык эмес, жабылбаган. Кызыл үйдүн эшиги
чык экен (Сыдыкбеков).
- 2. &n
bsp; Айланасында эч н | ачыктырачык этишинин аркылуу мамилеси. |
ачылач этишинин туюк мамилеси. | ачымалзат. Угут ордуна. ун чалып ачытылган суусундук та
ак, максым. Чала ачыган бозодон, Ачымал жакшы ун ч
алган (Осмонкул). |
=
=