 алI алды менен бирдей. Алга басуу. Алда болуу.
АЛ II з
т. 1. Күч, кубат, дарман. Бул Көкдөөнүн аюусу байло
до турат алы жок («Эр Төштүк»). Андан көрө эг | алаI сын. 1. Ак менен башка түстөрдүн аралаш келген тү
ү. Менин ала топу, өзбекче чапан кийип отурганым
бамдын көзүнө көрүнө калды (Барпы). Жерге ала шал |
алаазат. 1. Эки сандын кошулган жеринин ич жагы, чат.
2.
Шымдын, ич кийимдердин чатка туш келген жери, кош
лган жери. Шымдын алаасы.
♦ Алаасы жок шым — | алаагансын. Көп алуучу, алганды
жакшы көрүүчү. Береген к
лум алааган (макал). |
алааматзат. Табигый кырсык, оор мүшкүл, катуу бороон-чапк
ын, кыйынчылык, шумдук. Айлана алай-дүлөй түшүп, а
ман менен жердин арасында алаамат болуп жатканс | алабармансын.. Шашкалаңдаган, ана-мынаны көп байкабаган, ал
ды-артын көп байкабаган. Ыйлаак [Мамырдыкына] кел
енде даалдап алабарман жүрө берүүчү (Байтемиров) |
алабармандаэтиш. 1. Токтоо болбой, шашкалактоо, алды-артын көп
байкабоо. Самар стройдон алабармандап кыйкыра с
йлөдү (Таштемиров).
2. Шашылгандыгы байкалып бир | алабарманданалабарманда этишинин өздүк мамилеси. |
алабармандаталабарманда этишинин аркылуу мамилеси. | алабармандооалабарманда этишинин кыймыл атоочу. |
алабатазат.. Күлүнөн шакар жасала турган куурай өсүмдүк.
Биз алабата аралашкан куурайдан эки күн чаап жый
ап койгонбуз (Жантөшев). Тегерек аянтчаны меңдуб | алабугазат. Тузсуз сууларда жашоочу канаттары кызгылт т
стөгү балык. |
алагайсын. Көзү бакыракай, көзү алайган. Алагай көзү жум
улуп Акырет көздөй жөн тартып («Манас»). | алагарсын.. Көзү бакыракай, алагай, чоң. Алагар көзү чолп
ондой, Ай кулагы калкандай, Бендеден артык шер ош
л («Манас»). |
алагдызат. Ойдун, санаанын көңүлдүн башка нерсеге бөлүн
дү болушу, ойду бир жерге топтой албагандык, алак
ыгандык. Ага алагды болбой, башка иштериңди иште | алагдылан |
алагдыланууалагдылан этишинин кыймыл атоочу. | алагдылыкзат. Ой, санаа, көңүлдүн башка нерсеге бөлүндү бол
ушу. |
алагүүзат. Токойдо жашоочу көгүчкөндүн бир түрү. Алда к
йдан алагүүнүн зикири угулат (Жантөшев). | аладуңканзат. Канаттары ала келген борбаш сыяктуу жырткыч
канаттуу. Жылкычы чымчыктар, чаркыраган аладуңка
н пайда болду («Жаш ленинчи»). Аладуңкан, көк |
алайI: алай-дүлөй — уйгу-туйгу, көз ачырбаган бороон
. Алай-дүлөй борошо болуп, күн көз ачырбай жаап ту
ат (Абдукаримов).
АЛАЙ II этиш. 1. Көзү чанагынан чы | алайталай этишинин аркылуу мамилеси. |
алак: алак-алак же алак-салак этүү — көзүн алаңдата
кароо. | алаказат. Өз ара катыш, байланыш. Ошентип, Айдарбек, ..ме
нен алакам жакшы деңизчи (Жантөшев). |
алакайсын. Бакыракай, алагай. Алакай көзүн алайтып Арма
ын айта баштады (Бөкөнбаев). | алакайырзат. Уйгу-туйгу, бурганак. Дүнүйө астын-үстүн түшк
өндөй алакайыр (Элебаев). |
алаканзат. 1. Колдун башынын салааларга чейинкн ички жаз
ы жери. Мамбеткул жазы алаканы менен бырыштуу маң
дайын ушалады (Абдумомунов).
- 2. &nb
| алакандаэтиш. 1. Алаканга салып же алаканы менен кандайдыр
бир ишти иштөө. Сатар көңүлү ток, теңселген чөп б
шын алакандап сылай жапырды (Бейшеналиев). Алака |
алакандайсын. 1. Кичинекей. Алакандай кагаз алды.
- 2. &n
bsp;
оң бадырайган (көз жөнүндө). Чаргын алакандай көз | алакетзат. Убаракерчилик; машакат, өтө оор абал. Чаргын
атуу алакетке түштү (Сыдыкбеков). Өмүрдүн сан ала
кет жоругунан Бир жолу кутулганбыз убайымсыз (Эл |
=
=