 ада: ада болуу же ада кылуу — диал. түгөнүү, түгөтү
, бүтүрүү. Ада болбойт тарыхың, Айткан менен Токт
гул (Барпы). Малдын баарын түгөтүп, Ада кылды жан | адабийсын. Адабиятка таандык (2-маанисинде). Адабий чыга
ма.
♦ Адабий тил — көркөм адабияттарда, жал
ы эле басма сөздө колдонулуучу, белгилүү нормага |
адабиятзат. 1. Илимий, көркөм, саясий ж.б. чыгармалардын жа
лпы жыйындысы; ар кандай китептер, журналдар ж. б.
[Марфа].. жумушчулар үчүн бир топ жаңы адабияттар, | адабиятчызат. Адабият таануу жагынан специалист, адабият к
ызматкери. |
адалсын. дин. Шарият жолуна туура, таза, арам эмес, пай
аланууга жарамдуу. Адал өлсө — бир казан эт, ар
ам өлсө — ит менен кушка жем (Убукеев). Эшектин | адалдаэтиш. Малды макрөөлүккө, арамдыкка чыгарбай мууз
ап же кан чыгарып коюу. Койду адалдап келди. |
адалдатадалда этишинин аркылуу мамилеси. | адалдооадалда этишинин кыймыл атоочу. |
адалдыкзат. Ак ниеттик, арамза ойлобогондук, ак пейилдик.
Адалдыгың адал эне сүтүндөй, Өз бактыңа туура ка
а жалтанбай (Осмонов). Мал-мүлкү, үй-жайы Адалдык | адалсынэтиш. Тазасынуу, күнөөсүз көрүнүмүш болуу, сопусу
нуу. Адалсынган молдонун үйүнөн алты камандын ба
ы чыгыптыр (макал). |
адалсынууадалсын этишинин кыймыл атоочу. | адамI зат. Ойлоо жана сүйлөө жөндөмдүүлүгүнө ээ болго
, өндүрүш куралдарын иштеп чыгып, аны коомдук эмг
екте пайдалана алуучу тирүү жан, киши. Турмуштун |
адамгерчиликзат. Гумандуулук, адамды жакшы көрүүчүлүк, адамга
тиешелүү жакшы мамилелер, сапаттар. Мойнуңа кылы
ч такап, башыңа өлүм келсе да, адамгерчилигиңден | адамгерчиликсизсын. Кишичилиги жок, адамгерчиликтүү сапаты жок,
дамгерчиликтүү мамилеси жок. |
адамгерчиликтүүсын. Кишиликтүү, гумандуу. — Ыракмат силерге! Ж
быр тарткан жарды болсоңор да адамгерчиликтүү э
енсиңер (Жантөшев). | адамгерчиликтүүлүкзат.Адамгерчиликтүү мамилелер, сапаттар. |
адамдыксын. Кишилик; адамга, адам баласына таандык. Адамд
ык сүйүү — ак сүйүү, Адамга тагдыр берүүчү («
Мендирман»). | адамзатзат. Адам баласы, бүткүл адам. Тоону, ташты суу буз
ат, адамзатты сөз бузат (макал). Коммунизмдин идея
лары адамзаттын жолун дагы жаркыратып жарык кыла |
адамкерчиликадамгерчилик менен бирдей. | адамсынэтиш. Өзүн адам катарында көрсөтүүгө умтулуу, өзү
н каадалуу киши катарында көрсөтүүгө тырышуу. Аш
берем деп атама, Адамсынып калганың («Эр Табыл |
адамсынтадамсын этишинин аркылуу мамилеси. | адамсынууадамсын этишинин кыймыл атоочу. |
адамчылыкзат. Кишичилик, адамгерчилик, кишиге таандык жакш
ы касиеттерге ээ болгондук. Эжеке бул кылганың ад
амчылык, Жүрөгүң акак бермет таштан тунук (Бөкөнб | адатзат. 1. Жалпы көпчүлүк үчүн өнөкөт болуп калган ка
да, салт, жүрүш-туруш тартиби. Бир элбиз, биздин э
дин адатында Ар кандай ачуу, араз унутулат (Үмөта |
адаттагысын. Кадимки, көндүм болгон, өнөкөт болгон. Адатта
гыбыздай амандашып, столду тегеректеп, отуруп ка
дык (Жантөшев). Адаттагысынан да ачуулуу кожоюн .. | адаттанэтиш. Көндүм болуп калуу, көнүгүп адат кылып алуу.
Эрте турууга адаттанып кетти. |
адаттанууадаттан этишинин кыймыл атоочу. | адатынчатакт. Көнүмүш боюнча, адат болуп калгандай. [Каныб
ек].. адатынча ырдады да, ойлоно токтой калды (Жант
өшев). Жер карап Эргеш аке ойлоп калды, Мурутун ад |
адашэтиш. 1. Багыттан, жолдон жанылып чыгып кетүү; башк
а жакка жаңылышып кетүү, таба албай калуу. Адашпа
мын деген дал түштө адашат (макал). Биз токой арас | адаштырадаш этишинин аркылуу мамилеси. |
=
=