 наабайзат. 1. Тандырга нан бышыруучу жана аны сатуучу ад
м. Наабай өлүп жатса, койнунан наны чыгып жатат (м
акал).
2. Наабайкана. | наабайканазат. Тандырга нан бышыруучу жер. |
наабайчы зат. Тандырга нан бышыруучу жана сатуучу адам. Ма
далахун деген наабайчыга күнүгө бир чоң көтөрүм
уурай көтөрүп барабыз (Жантөшев). | наадан сын. Маданиятсыз, билимсиз, маалыматы жок, окубаг
ан; кейбир. Өмүрдүн билбейт кадырын жигиттин наад
ан начары (Тоголок Молдо). Алдар! — деди Көсөөгө |
наадандыкзат. Маданиятсыздык, билимсиздик, маалыматы жокт
к, окубагандык, кейбирлик. Көөп кетмек наадандык,
Көтөрүлбөй жүрүңөр (Тоголок Молдо). | нааданчылык |
| наал | наалатзат.. Каргыш. Намыстуу жигит боло көр, Наалатын ал
ай элиңдин! (Бөкөнбаев). Наалатка калган душманга
Намысты колдон бербедиң.. (Бөкөнбаев). |
наалуунаалы этишинин кыймыл атоочу. | наалыI зат. Өтүктүн такасына урула турган темир. Наалыс
ы алтын, жез өкчө Айдаркандын баласы, Ала көөдөк э
р Көкчө («Манас»).
НААЛЫ II этиш. Кейип-кепчүү |
наалытнаалы этишинин аркылуу мамилеси. | наам зат. 1. Ат, ысым. — Уулум! Кат сенин наамыңа жазы
ыптыр (Баялинов). Аскердеги агалар катты атамдын
наамына жиберчү (Айтматов).
2. Кандайдыр бир кызма |
наамасын. Окубаган, сабатсыз, караңгы. Наама киши. | наамдуусын. Атагы чыккан, данкы чыккан; атактуу, белгилүү
. |
наарI зат. Тамак. Эртең биздикин келип наар татып кетк
ле (Бөкөнбаев).
НААР II зат. 1. Көбүнчө булгаарыга н
ыгыра басып түшүрүлгөн оюу, гүл, түр; жол-жол из.
2. | нааразысын. Ыраазы эмес, көңүлүнө жакпаган абал. Актан то
пусун ала коюп, башын кашылап нааразы болгон балд
арды карады (Бейшеналиев). |
нааразылыкзат. Ыраазы эместик, ыраазы болбогондук. Чүкөбай
уга нааразылык түрүн салып, үнсүз-сөзсүз атын кө
дөй басты (Баялинов). | наардашэтиш. Бирге тамак ичүү, тамактануу, даам татуу. Уш
л кезге чейин [Сопубек менен Казанчы] маңдай-теск
ей отурушуп, наардашып көргөн эмес (Аалы). |
наардашуунаардаш этишинин кыймыл атоочу. | наардуусын. Наары бар, наар түшүрүлгөн, наар түшкөн. |
набакзат. Түрмө, кылмыштууларды камоочу жай. | набакты |
набатзат. Кристалл түрүндө катырылган кант. | навай |
наганзат. Огу айланып турган барабанга салынган тапан
а; жалпы эле тапанча. | нагызсын. Чыныгы, анык; бир нерсе кошулбаган. ..Нагыз ук
аина элине таандык бир жакшы ырды аткара баштады
(Сыдыкбеков). Чолпонбай нагыз эр болду, Душмандан |
надстройказат. Коомдун саясий, укуктук, диний, философиялык
көз караштары жана ага ылайык коомдун белгилүү б
р экономикалык түзүлүшүнө — базиске жараша ке | наззат. Кылык, кылык көрсөтүүчүлүк. Сулуулар бетин ө
түрөт, Толгоно берип наз менен (Токтогул). |
назарзат. Көңүл бөлүүчүлүк, зээн коюучулук. Отурган ад
мдардын назары жалгыз гана төрдө малдаш токунуп
отурган ак сакал адамга бурулган (Каралаев).
♦ | назданэтиш. Кылык көрсөтүү, кылыктануу. [Чоро] Шекерге ү
үлө тиктеп, анда-санда мурутун чыйратат, анан наз
дана күңүлдөгөн болот (Касымбеков). |
=
=