аралыкзат. Эки ортодогу алыстык, эки нерсенин ортосу. Те гирмен менен кыштактын аралыгы канча болду экен? (Сыдыкбеков). Аралыгын жумшартып, Калың жерин сую | арамсын. 1. дин. Шарыят жолуна туура эмес, жешке, пайдал анууга жарабаган, адал эмес. Молдо көп болсо, кой рам өлөт (макал). Эшектин күчү адал, сүтү арам (мак |
арамдаэтиш. Булгоо, ыпылас кылуу, арам кылуу. | арамдооарамда этишинин кыймыл атоочу. |
арамдыкзат. Жаман ниет, кара ниеттик, бузукулук, арам ойл улук. Анын арамдык менен отурганын Анархан сезге н жок (Жантөшев). Көңүлүңө эч арамдык албагын, Сок | арамзасын. Жаман ойлуу, кара ниеттүү, ичи бузук, ак ниетт үү эмес. Тулпардын изи жоголбойт, арамзанын иши о олбойпг (макал). Арамза — алтоо, акыл — жетөө |
арамзаада | арамзаланэтиш. Арамзалык кылуу, арамза ойлоо, билмексен бо уп арамза иш кылуу. |
арамзаланууарамзалан этишинин кыймыл атоочу. | арамзалыкзат. Жаман ойлуулук, кара ниеттүүлүк, ичи бузукту . Мансурдун шойкондуу митаам көзү арамзалык мене н күлүңдөгөндөй болду (Абдукаримов). |
арампөөшсын. Сасык ойлуу, кытмыр ойлуу. | араңтакт. Зорго; кыйналып-кысталып, эптеп-септеп. Мерг ен эртеси күнү төшөгүнөн араң турду (Сыдыкбеков). Өлдүм-талдым. дегенде, Көкдөө араң кутулуп, Шаары |
арачазат. Урушуп же чатакташып жаткан кишилерди ажыра уу максатында болгон аракет, ушундай максатта ай тылуучу сөз. Арача, эрлер, арача, Арачага көнбөсөң | арачалаэтиш. 1. Урушкан, чатакташкан кишилерди ажыратуу. гача менен Карлыгач Арачалап жүрүшөт, Арасына ба рышып («Эр Табылды»).
2. Бөлүп калуу, ажыраты |
арачалатарачала этишинин аркылуу мамилеси. | арачалашарачала этишинин кош мамилеси. |
арачачызат. Урушкан кишилерди ажыратуучу, урушкандардын арасына түшүүчү киши. Арачачыга алты таяк (макал) . | арачызат. 1. Чатакташып, урушуп калгандардын, сүйлөшмөк чү болгон эки тараптын ортосунда жүрүүчү киши. Эк и аял таарынышып калса, арачы болуу Сулайканын кө |
арашанзат. Жылуу, ысык суу чыккан булак, дарылык касиети бар булак. Аралап жердин жүрөгүн Оргуштап кайнай т арашан (Аалы). | арбаI этиш. 1. Сыйкырдоо, дубалоо. Жылан торгойду арбад .
2. Көңүлүн өзүнө буруу, өзүнө тартып алуу, азгыр у, айтканына көндүрүү. «Арсар күүъ Атайды арба |
арбагайсын. Арбайган, тарбагай. Аары, аары, арбагай, Аягы ар тарбагай (Осмонов). | арбайII этиш. Тарбайган көрүнүштө болуу, тартайган абал да болуу. Карып дөңгөчтүн арбайган бутактарын те е менен чапты (Абдукаримов). Кубарган арык колдун |
арбайтарбай этишинин аркылуу мамилеси. | арбакзат. 1. Мифологиялык жана диний көз караш боюнча: ө лгөндөн кийин да жакындарын колдоп, же көзгө көрү нүп жүрө бере турган сөлөкөт, элес. Тирүүдө өзүм, |
арбаң: арбаң-арбаң этүү — арбайган, тарбаңдаган көрү нүштө, абалда, кыймылда болуу. | арбаңдаэтиш. Арбаң-арбаң этүү, тарбаңдоо. Алтыбай качты а рбаңдап, Айласы кетип дардаңдап («Эр Табылды&raq uo;). |
арбаңдатарбаңда этишинин аркылуу мамилеси. | арбаңдооарбаңда этишинин кыймыл атоочу. |
арбашарба этишинин кош мамилеси. | арбооарба этишинин кыймыл атоочу. |