 чыйрыттаэтиш. Бирөөнү жактырбаган мүнөздө болуу, көтөрүл ү. Сапар мойнун кейкейтип чыйрыттады (Бейшеналие в). |
| чыйрыттоо чыйрытта этишинин кыймыл атоочу. |
| чыйт : чыйт түкүрүү — акырын чырт түкүрүү, тиштердин арасы аркылуу түкүрүү. Асмайды чыйт-чыйт түкүрүп , Ордуңду булгап албагын («Советтик Кыргызстан |
| чыйтай этиш. Өзүн-өзү жогору көрсөтүү; көтөрүлүп кекирей үү. Кызыл бет сельсоветтин секретары чыйтайып, ко ш жаздыкты чыканактайт (Осмонов). |
| чыйылда этиш. Чый-чуй эткен ичке үн чыгаруу. Караңгы түндө чыккан чыйылдаган үн алардын кулагына шумдуктуу угулду (Байтемиров). |
| чыйылдак сын. 1. Чыйылдаган ичке үндүү, чыйылдаган ичке үнү бар. Чыйылдак абышка (Сыдыкбеков). 2. сүйл. Чый-чый этип чыккан добуш. |
| чыйылдат чыйылда этишинин аркылуу мамилеси. |
| чыйыр зат. Из түшкөн жол, жол болуп түшүп калган из, ичке жол. Чыйыр түшө электе илбесиндер.. бат табылат (К аимов). Дүйшөн алдыга чыгып чыйыр салды («Ала-Т |
| чыйырчык зат. Таранчылар түркүмүндөгү көбүнчө чегирткеле ди кырып жок кылуучу келгин куш. Кара чыйырчык. А а чыйырчык. |
| чык I зат. 1. Ным. Кардын чыгы кетер менен жерди айдоо б шталат (Байтемиров). Жаздын чыгы менен огородуңд күрөктөп айдап ал (Байтемиров). 2. Этти малып жеш |
| чыканак зат. 1. Кар жилик менен күң жиликтин кошулган жери деги, колду ичин көздөй ийгенде уруюуп чыгып тур ан жери. Бурма Токтогулду чыканагы менен нукуп.. |
| чыканакта этиш. Чыканагы менен таянуу же чыканакты кандайд р бир нерсенин үстүнө коюу. Күлжан столду чыкана тап отурат (Байтемиров). Жапар төрдө чыканактап, |
| чыканактай сын. Кичинекей, тыпыйган. Чыканактай чыкчыйган ке лин Шариптин жанына олтуруп, чай куя баштады (Бей еналиев). |
| чыканактоо чыканакта этишинин кыймыл атоочу. |
| чыккынчы зат. Элдин, өз тарабынын кызыкчылыгын сатуучу, өз тарабынан бөлүнүп, душман, кас тарапка өтүп кетүү чү же жашырын сырды, ишти душманга билдирип айтып |
| чыккынчылык зат. Элдин, өз тарабынын кызыкчылыгын сатуучулук, жашырын сырды душманга билдирүүчүлүк. |
| чыкта I зат. Көбүнчө кулундарды желеге байлоодо нокто м нен желени бириктирүүчү, нокто жагындагы учу тээ кке илинген кичирээк кыска жип. Чыкта сулуу болсу |
| чыктоо чыкта этишинин кыймыл атоочу. |
| чыктуу сын. I. Чыгы бар, чыгы көп.
2. Нымдуу; маңыздуу, шире үү. [Уйлар] сууга чыланган чыктуу чөптү күтүрөтө айсоодо (Бейшеналиев). |
| чыкчый этиш. 1. Тыпыйып кичинекей тыкан көрүнүштө болуу... чыкчыйган келин, Шариптин жанына олтуруп, чай ку баштады (Бейшеналиев). 2. Өзүн-өзү жасап, сылан ко |
| чыкчыйт чыкчый этишинин аркылуу мамилеси. |
| чыкчыңда этиш. Көтөрүлгөнсүп же тыкандыгын көрсөтүп тыңсы нуу, чыкчырылган кебетеде болуу. [Шарип] обу жок ч кчыңдап, тыңдуусынбаган (Бейшеналиев). |
| чыкчыңдат чыкчыңда этишинин аркылуу мамилеси. |
| чыкчыңдоо чыкчыңда этишинин кыймыл атоочу. |
| чыкчырылуу чыкчырыл этишинин кыймыл атоочу. |
| чыкый I зат. Маңдай сөөгү менен желке (кежиге) сөөгүнүн к ошулган жери. ЧЫКЫЙ II чыкчый менен бирдей. |
| чыкыйла этиш. Чыкыйдан алуу, чыкыйын мыжуу, эзүү. |
| чыкыйлоо чыкыйла этишинин кыймыл атоочу. |
| чыкылда этиш. 1. Чык-чык эткен дабыш чыгаруу (көбүнчө метал лдардан чыккан дабышка карата). Бир жагынан кол м шина чыкылдап,.. иш кызууда (Сасыкбаев). Чыкылдага |
| чыкылдоо чыкылда этишинин кыймыл атоочу. |
| чыкылыкта этиш. Акырын шакылыктоо (көбүнчө сагызганга кара а). Анын үстүндө чыкылыктап, бир сагызган ойноп ж рөт (Элебаев). |
| чыкыр чакыр менен бирдей. |
| чыкыроон зат. Бети-башты тызылдаткан, денени ичиркенткен, арандай катуу суук. Муздак жел зыпылдап, уламдан лам чыкыроон күчөйт (Жантөшев). Үч тестиер бала ч |
| чыкыроондо этиш. Суук тартуу, катуу суук йоло баштоо, каранда й суук, чыкыроон боло баштоо. Күн чыкыроондоп, тоо башынан муздак жел согот (Жантөшев). |
| чыкыроондоо чыкыроондо этишинин кыймыл атоочу. |
| чыла I зат. Жаандан кийин же кар эригенден кийии ар кай ы жерде, мал түнөгөн жайларда токтоп калган ылай уу сары суу, чалчык. Малдардын чыласын тазалап, а |
| чылалан этиш. Чыла болуу, чылага айлануу. |
| чылан чыла II этишинин өздүк мамилеси. |
| чылапчын зат. Кир жуу үчүн ылайыкталып, ар кандай металлда дан сүйрү же тегерек формада жасалган идиш, дага а. Омор, айланайын, үйгө киргиле! — деди Сагын |
| чылат чыла этишинин аркылуу мамилеси. |
| чылаш чыла II этишинин кош мамилеси. |
| чылбыр зат. Ноктого же жүгөндүн бир жагындагы ооздуктун чагарагына тагылуучу узун тилке кайыш же көбүнчө кыл кошулуп эшилген жип. Чоң койчу менен Эсен атт |
| чылбырда чылбырла менен бирдей. |
| чылбырла этиш. Чылбырдан алуу, чылбырдан кармоо; чылбырдан алып туткактоо. Жибербеди чылбырлап, Кармап алып кожону (Тоголок Молдо). |
| чылбырлоо чылбырла этишинин кыймыл атоочу. |
| чылгоо чулгоо менен бирдей. |
| чылгый I сын. Чийки, иштетилбеген (көбүнчө териге карата). Константин Макарович чылгый терилерди сууруп, к л арабасына сала баштады (Каимов). Бутунда чылгый |
| чылк бөлүк. Бүт, жалаң, өңчөй. Сансыз сырдуу тетиктер, Б уроо, труба бардыгы чылк темирден (Аалы). |
| чылкый чылгый II менен бирдей. |
| чылоо чыла этишинин кыймыл атоочу. |
| чылпак зат. Көбүнчө көз ооруп калган учурда, көздөн чыгу чу ириңдүү зат. Бакир көзүнүн кычыктарындагы чыл пактарын колу менен сүрттү (Абдукаримов). |
| чылпакта этиш. Көзүн чылпак басуу, көздөн чылпак агуу. Молд онун эки көзү чылпактап, араң эле бүкчүйүп басып үрөт (Абдукаримов). |
| чылпактан чылпакта этишинин өздүк мамилеси. |
| чылпактоо чылпакта этишинин кыймыл атоочу. |
| чылпылда этиш. Былч-былч этүү, сууга, терге чылануу, майы кө п болуу. Богогунан аккан тер Сызгыргандай чылпыл айт (Аалы). Мунуңузда [палоодо] май чылпылдап көп [ |
| чылпылдат чылпылда этишинин аркылуу мамилеси. |
| чылпылдоо чылпылда этишинин кыймыл атоочу. |
| чылык зат. Терс мүнөздөгү эски үрпадат, эски көз караш, аада. Азыр баягы чылыктыт оорсок намысын унутуш ерек (Сыдыкбеков). |
| чылым зат. 1. Тартылган тамекинин түтүнү атайын куюлган суу аркылуу өтүп тазаланып чыгууга ылайыкталган прибор. 2. Түтүкчө кылып оролгон тамеки, папирос. |
| чылымчы зат. Чылым тартуучу. |
| чым I зат. Тамырлары жыш таралып калын, чөп баскан жер ин үстүнкү катмары, кыртышы жана ошол катмардын е кыртыштын кетмен ж. б. менен чаап бөлүнүп алынг |
| чымдуу сын. Чым баскан, кыртыштуу. Чымдуу жер. Чымдуу кыр ыш. |
| чымкый бөлүк. Чылк, бүт, жалаң, чылкый, чым. Мага ушинетип, чымкый кызыл жибектен көйнөк кийгизди (Жантөшев) . Ал да менден түңүлгөнбү, үн бербейт, Каадасынча |
| чымчуу чымчы этишинин кыймыл атоочу. |
| чымчуур зат. Чок, көмүр ж. б. кыпчып кармоо үчүн ар кандай м атериалдан жасалган курал, кычкач, кыпчуур. Тырма ктарым болот чымчуурдай карышакарыша түшкөн эке |
| чымчы этиш. 1. Бармактарын жана сөөмөйдүн учу менен көбү нчө дененин бир жерин катуу кысып кыпчый тартуу, зүп алуу. Чоконун уулу Алымга көзүн кысып койду д |
| чымчык зат. Таранчы; жалпы эле чоңдугу таранчы сыяктуу б лгон куштар, майда куштар. Албаган куштан, ала мо н чымчык артык (макал). ♦ Жылкычы чымчык—эр |
| чымчым: бир чымчым — бир чымчып кармоого келген өлчөм, кичинекей, эң эле аз. Мен бир чымчым талкан менен үт айылды тойгузам,— деди бала («Жомоктор&raq |
| чымчыт чымчы этишинин аркылуу мамилеси. |
| чымчыш чымчы этишииик кош мамилеси. |
| чымылда этиш. Өтө катуу, тез жүгүрүү, чуркоо, чикит оюнунд тызылдап чуркоо. Белгисиз тарапты көздөй чымылд адык дейсиң [деди Бака] (Бейшеналиев). Кыядан ылды |
| чымылдак зат. Көбүнчө ууга чыкканда колдонулуучу, чыйылда ан ичке үн чыгаруучу ышкырык; оюнчук ышкырык. Бер килер [отряддагылар] канчалык тыңшашпасын, Абазд |
| чымылдат чымылда этишинин аркылуу мамилеси. |
| чымылдык I зат.диал. Көшөгө.
ЧЫМЫЛДЫК II зат. Тамырлары сүйр же тогологураак келип, арыктын жээктерине же ды жерлерге чырмоок сыяктуу чубалжып өсө турган, б |
| чымын зат.. 1. Көбүнчө жугуштуу оорулардын козгогучтары таратуучу эки канаттуу жандык (курт-кумурска). А ир баланын бетине коно калган чымынды коруп олту |
| чымында этиш. Өзүн чымындан коргоо, чымындан качып куйруг у менен тез-тез шыйпануу, чапкылоо ж. б. (көбүнчө м лга карата). Жүдөө чобур суу боюнда чымындап (« |
| чымындоо чымында этишинин кыймыл атоочу. |
| чымыр I. сын. Чың, бышык, чыйрак, көпшөк эмес. [Барпы] мырт йган чымыр колдору менен Ышкынаалынын жакасын к мтый кармады (Байтемиров). ЧЫМЫР II: ымыр-чымыр бо |
| чымыра этиш. 1. Дүүлүгүп жыбырагандай, чыбыр ала болгондо й көрүнүү, жыбыр-жубур эткендей сезимде болуу (кө үнчө денеге карата). Чарчаган буттары чымырап, жа |
| чымырат чымыра этишинин аркылуу мамилеси. |
| чымыркан этиш. 1. Катуу күч менен, күчүнүн бардыгынча араке кылуу. [Сапар челекти].. чымырканып бети-башынан ери кызарып-татарганы.. менен жерден үзө албады ( |
| чымыркануу чымыркан этишинин кыймыл атоочу. |
| чымыроо чымыра этишинин кыймыл атоочу. |
| чын зат. Анык; даана; туура, ырас, калп эмес. —Деги у у көргөзмөгө жиберери чын бекен? (Байтемиров). Чы айтсам кепке ишенбей, Жалган кылды сөзүмдү (Токт |
| чың I зат.. Тоонун эң бийик жери, тик кеткен эң бийик же р. Тоо бүркүттөр толгоно албас чыңдардан — жол жасадың, машиналар чурады (Аалы). Ашыр чың ылдый с |
| чыңа этиш. 1. Чың кылуу, бекем кылуу; күчөтүү, өнүктүрүү . [Ленин] эмгекчини баш көтөрүп курадың, Эл достуг н бекем кылып чыцадың (Осмонкул). Жаңы уюшулган.. |
| чыңал чыңа этишинин туюк мамилеси. |
| чынар зат. 1. Салааланган жазы жалбырактуу, бийик өсө ту ган жыгач. [Алар] эки түп чынардын көлөкөсүндө от рат (Абдукаримов). Көрүндү бийик өскөн бир түп чы |
| чында этиш. Чыны менен, бардык күч-аракети менен киришү . Фатима болсо Жүкөштүн чындап эле чарчаганын се ди (Сасыкбаев). Өңү купкуу болуп, чындап эле корку |
| чыңда этиш. Чыңоо, бекемдөө, арттыра күчөтүү. Чыңдайлы э мгек менен тынчтык күчүн (Үсөнбаев). |
Можете поискать примеры использование слово Эл-Создук:
| Эл-сөздүк | Другие сервисы... | 0.1691 сек. |
|