 ыкI зат. 1. Ыңгайлуу, оңтойлуу, учур, жагдай. Ыгы келсе
. Ыгы келе калганда.
2. Ыкма, бир нерсенин жөнү, ыкт
уу шарты, жагдайы. Таппадым деп ыгыңды, Талым кыз | ыкласзат. Дит, ынтаа. Алардын сөзүн ыклас менен тыңшап
турган Кадыркул өкүнгөндөй башын чайкады (Каимо
). Ашыр келинчегинин эстүү сөздөрүн зор ыклас мен |
ыкластанэтиш. Ыкласын, дитин коюу. | ыкмазат. Бир нерсенин жөнү, жолу, шарты, ыгы. Мындан ар
да ушундай ыкма менен иште («Чалкан»). Сапа
Шарип менен сураша келгенде тамтаңдап адашып, с |
ыкмалуусын. Ыгы бар; ыгын билген, ыкмачыл. | ыкмачылсын. Ыгын билген, ыкмалуу, эптүү, ыгы бар. |
ыксызсын. Ыгы жок, дайынсыз, туура эместик. Ыксызынан к
й бирөөн, Ызалантып алышты («Манас»). Турмуш
ка менин капа болушум ыксыз (Шимеев). | ыксыраэтиш. Кымыз, жуурат ичкенде же майлуу тамактан то
жегенде ж. б. учурда магдырап уйкусу келүү; ысыкт
а талыкшуу, магдыроо. Кымызга канган бир баатырда |
ыксыратыксыра этишинин аркылуу мамилеси. | ыксырооыксыра этишинин кыймыл атоочу. |
| ыкта | ыктоозат. Шамалдан, жаандан ыгып далдалана турган жер,
далда. Мусабектер жар таштын ыктоосуна олтурушту
(Сасыкбаев). Тообай жылкыны Кара Ойдуң деген ыкто |
ыктуусын. 1. Ыңгайлуу, жайлуу; ылайыктуу. А өзүң ыктуу уч
ур боло калса, түндөгү мен айткандай иште (Жантөш
в). Машкенин бөдөнөдөн коркконун дагы бир ирет да | ыктымалмод. Мүмкүн экендикти же арсарлыкты билгизүү, бол
жолдоо, болжоп көрсөтүү үчүн колдонулат. Сиз бары
ңыз, башкабыз барсак, осол кылып коюшу ыктымал (Жа |
ыктырмаыктоо менен бирдей. Кыштын күнү ыктырма, Жылуу же
ге түнөткөн, Жаздын күнү тай-кулун, Даакыларын тү
лөткөн (Осмонкул). | ыктытэтиш. 1. Үшүгөндө, чыйрыкканда көкүрөк, көөдөн тар
птагы булчуңдар тартылып, кыйк этип кеткен кыска
дабыш чыгаруу. Яша көзүн алак эттире ыктытып кой |
ыктыярзат. Эрк, каалоо. Өз ыктыярым менен Кызыл Аскерге
анитарка болуп кирдим (Жантөшев). Айыл чарба арте
ли өз ыктыяры менен бөлүнбөс фондуну.. белгилөөлө | ыктыярдуусын. Өз ыктыяры менен, өз каалоосу менен иштеген,
ир нерсени иштөөгө, аткарууга макул болгон. Ыкты
рдуу отряд. |
ыкчамI сын. Тез, шамдагай, ылдам, кыймылы бат. Ыкчам кыйм
ыл. Ыкчам жигит.. Аяк шилтеши да ыкчам болуп кетти.
ЫКЧАМ II сын. Анча суубаган, ысык бойдон. Сүттү ык | ыкчамдаэтиш. Ылдам, ыкчам-ыкчам иштөө, тез-тез кыймылдоо.
Ыкчамдап бастыруу. Ыкчамдап иштөө. Сай жээктеп ка
шаттын түбү менен ыкчамдай келе жатышты (Жантөше |
ыкчамдатыкчамда этишинин аркылуу мамилеси. | ыкчамдооыкчамда этишинин кыймыл атоочу. |
ыкчылсын. Ыктуу, эптүү, эпчил. Каныбек ыкчыл көрүнөт (Жа
нтөшев). Сыналат эрдин эри мындай күндө Атка чак,
огушка ыкчыл, болуп каарман (Токобаев). | ыкшаэтиш. Ары-бери кыймылдатып, чайкап копшоо, копшол
уп ыкшоо. Мүшөктөрдү жигиттер ыкшай-ыкшай көтөрү
п, кампага кетип жатышчу (Сыдыкбеков). Бургусун кү |
ыкшалыкша этишинин туюк мамилеси. | ыкшооI сын. Кашаң, жалкоо, мойну жар бербеген. Мышык кыз
аткер эле, Бир мекемеде, Анын сырын билебиз го, Ба
рып турган ыкшоо неме («Чалкан»).
ЫКШОО II ык |
ыкшууыкшы этишинин кыймыл атоочу. | ыкшыэтиш. Боору катканча тынбай күлүү же тынбай катуу
жөтөлүү. Бекен андан бетер ыкшып күлдү (Каимов). С
ансыз андан аркы сөздөрүн айталбай улам ыкшып жө |
ыкшыйэтиш. Шылкыюу, чарчоо, көзүн үлүрөйтүп олтуруп ка
уу. Инженер ыкшыйып олтурган калыбында кырс жооп
берди (Сасыкбаев). — Атам сени келсин дейт. Сүй | ыкшыйтыкшый этишинин аркылуу мамилеси. |
=
=