Меню
Эл-Сөздүк
Список слов словаря - - слова начинающиеся с "че"

<< 6 >> 6 из 12 4 5 6 7 8 9
 челдөө
челде этишинин кыймыл атоочу.
 челей
этиш. Агып, солуп калуу (көбүнчө көзгө карата). Жер
ге түшкөндө жыландын эки көзү челейип, агып түшкө
н экен
(Баялинов).
 челейт
челей этишинин аркылуу мамилеси.
 челек
I зат. 1. Суюк нерселерди куюу үчүн ылайыкталып жыг
ачтан жасалган идиш. Токтогул.. максым ачыткан че
ек менен кырма чөйчөктү көрө коюп, сүйүнүп кетти
 челекчи
зат. Челек жасоочу. Жалгыз жыгач боорунан, Жарып а
лган челекчи
(Токтогул).
 чели
чел II менен бирдей.
 челиш
чел II этишинин кош мамилеси.
2. өт. Алышуу, кармашу
у.
 челишүү
челиш этишинин кыймыл атоочу.
 челк
: челк-челк туур. Көбүнчө аз гана бөксө болгон сую
туктардын урунуп чайкалышын билдирүү үчүн колдо
нулат. Кымыз суудай чайкалып, челк-челк этет (Сыды
 челкей
этиш. Курсагы чоң болуп көрүнүү. Бээлери турат че
кейип, Эшик төрдөй суналган
(Осмонкул).
 челкеңде
этиш. Челкейген көрүнүштөгү кыймыл-аракетте болу
у. Челкеңдей басып байбиче, Челекке суусун алганы
(«Манас»).
 челкеңдөө
челкеңде этишинин кыймыл атоочу.
 челкилде
этиш. Челк-челк этүү, суюктук аз гана бөксө же бош
ң толтура болуп, чайпала урунуу. Чээнде жаткан аа
ры чыгып, гүл соруп, Челкилдеген челек челек балд
 челкилдет
челкилде этишинин аркылуу мамилеси.
 челкилдеш
этиш. Кармашуу, алышуу, салгылашуу.
 челкилдешүү
челкилдеш этишинин кыймыл атоочу.
 челкилдөө
челкилде этишинин кыймыл атоочу.
 челпек
зат. Майга бышырылган жумшак, жука нан. Мустафа.. м
ай сүртүп бышырган челпектен сугуна баштады
(Сас
кбаев).
 челүү
чел этишинин кыймыл атоочу.
 чемен
зат. Анча-мынча дарт, кесел, оору.
 чеменде
этиш. Ооруп калуу, дарт тийүү, кеселдеп калуу.
 чемендет
чеменде этишинин аркылуу мамилеси.
 чемендөө
чеменде этишинин кыймыл атоочу.
 чемирчек
зат. 1. Кабырганын уч жагынан тартып, төштүн аяк жа
гында, ичке жакын турган сөөктун солкулдак бөлүг
. Чемирчеги ийилип, курсагы салмактана түшкөндө
 чемичке
зат. сүйл. Күн караманын даны. Чемичке чагуу.
 чемодан
зат. Үстү жабылма капкактуу, кармоого туткасы бар
, жол жүргөндө ар нерсе, кийим-кече ж. б. салууга ыл
айыкталып, булгаарыдан ж. б. жасалган ящиктин бир
 чемпион
зат. Спорттук мелдештерде, оюндарда биринчиликти
жеңип алгандарга берилүүчү наам жана ушундай на
мга татыктуу болгон адам же команда. Шахмат оюну
 чемпионат
зат. Спорттун кандайдыр бир түрү боюнча биринчил
к үчүн жүргүзүлгөн спорттук оюндардын мелдеши.
 чен
I зат. 1. Белгилүү бир орун, жай, жер, аралык. Саздын
орто ченинде катар турган жети өргөө
(Каимов). Сат
ар сыртка чыгып, жакын ченде ким бар болду экен де
 чеңгел
зат. 1. Алаканга толтура жана салааларга кыпчый ка
рмоо үчүн манжалары арбайта ачылган кол жана ошо
дой ачылган колго туура келерлик өлчөм. [Алиман]
 чеңгелде
этиш. Чеңгели менен аткый кармоо, мыкчый кармоо. [
скар
] ылайдан.. чеңгелдеп.. балдарды көздөй чачат
(Сыдыкбеков). Жагалмай.. чеңгелдеген чымчыкты, чал
 чеңгелдет
чеңгелде этишинин аркылуу мамилеси.
 чеңгелдеш
чеңгелде этишинин кош мамилеси.
 чеңгелдөө
чеңгелде этишинин кыймыл атоочу.
 ченде
этиш. Жакындоо, жакын баруу, жакындап калуу. Ой же
экен, сарайчыга али чендеген жокпуз
(Элебаев).
 чендет
ченде этишинин аркылуу мамилеси.
 чендөө
ченде этишинин кыймыл атоочу.
 чене
этиш. Өлчөө, чактоо, ченемине, өлчөмүнө ылайык кел
тирүү. Саатка ченеп, сабагын берет (Тоголок Молдо)
. Баш-аягын метрлеп, Ченеп болбойт акылды (Үмөтали
 ченел
чене этишинин туюк мамилеси.
 ченем
зат. Өлчөм, белгилүү бир чен. Кең төрлөр,.. жайылга
мал, чынын айтсам, башым адашты. Болжолдоп ченем
м жетпеди
(Сыдыкбеков).
 ченемдүү
сын. Белгилүү бир ченемге ылайык, көп ашыкча эмес.
Ченемдүү оокат.
 ченемсиз
сын. Чен жетпей тургандай, өтө мол, көп, абдан. Бул
кандай ченемсиз күч, кандай сырдуу толкун?
(«Со
веттик Кыргызстан»). Ченемсиз балбан мен болом
 ченет
чене этишинин аркылуу мамилеси.
 ченеш
чене этишинин кош мамилеси.
 ченөө
чене этишинин кыймыл атоочу.
 ченсиз
сын. Чексиз, абдан, өтө. Ченсиз чоң. Ченсиз күлүк.
 ченчи
таз. 1. Чалгынчы.
2. сүйл. Жер ченөөчү топограф.
 чеп
зат. 1. Душманды өткөзбөө жана андан коргонуу макс
атында жасалган чыңдоо, сепил, тосмо. Бийигин зоо
ой кылдырып, Жасап койгон чеби ошол
(«Манас»
 чепей
этиш. Арык, жеңил, кичине көрүнүштө болуу. [Чегирт
е
] ыгын келтирсе чепейип төрдө олтурмак (Сыдыкбе
ов). Шадыкан чепейген арык чырай гана сары киши
 чепең
: чепең-чепең туур. Чепейген арык, кичине кишилерд
ин элпек, жеңил кыймылын, көрүнушүн билдирүү үчүн
колдонулат.
 чепеңде
этиш. Чепең-чепең этүү. — Мөкүш туура айтат
деп,.. чап жаак арык чырай боз бала чепеңдеп тура
алды
(Таштемиров).
 чепилде
этиш. Өтө жеңилдик менен элпек кыймылдоо, аракетт
енүү. [Бектай] ачык-айрым, чепилдеген жең ил бала (
ейшеналиев).
 чепкен
зат. Кабылбай, шырылбай эндей тигилген же ичи каб
лып, сырты бош тигилген тыш кийим. Токобай чепкен
ин желбегей жамынып эшикке чыкты
(Каимов).
 чер
I зат. 1. Берчтуү шишик. Өпкө, боордо чериң жок, Же к
гынып кеткен жериң жок
(Тоголок Молдо).
2. өт. Капа
, кайгы, убайым, чогулуп жыйылган санаа, муң. Көкүр
 червон
зат. сүйл. СССРде 1922-жылдан 1947-жылга чейин колдону
лган баасы он сомдук кредиттик билет.
 чердегей
сын. Курсагы чердейген.
 чердей
этиш. Курсагы чедирейген көрүнүштө болуу. Ошол ке
зде менин көйнөгүмдүн жыртыгынан кардым чердейи
турчу
(Элебаев).
 чердейт
чердей этишинин аркылуу мамилеси.
 чердеңде
чедиреңде менен бирдей.
 черепица
зат. Үйдүн чатырын жабуу үчүн ылайыкталып жасалг
н, бышырылган жука карапа. Үстү черепица менен жа
былган үй.
 черик
черүү менен бирдей.
 черт
этиш. Колдун манжаларын (көбүнчө сөөмөй менен орт
онду) бармакка таяп туруп, серпип жиберүү, серпе у
руу. Акия.. эринин кулагын тырс-тырс черткилеп,.. ш
 чертёж
зат. Белгиленген эрежеге ылайык кандайдыр бир те
издиктин (кагаздын, досканын ж. б.) бетине шарттуу
түрдө аткарылган графикалык сүрөт, чийме. Шымала
 чертёжник
зат. Чертёжду даярдоо, чийүү боюнча специалист, а
ис.
 чертигий
чертик менен бирдей.
 чертик
сын. Чедирейип чыгып турган (көбүнчө курсак жөнүн
дө).
 чертил
черт этишинин туюк мамилеси.
 чертиш
черт этишинин кош мамилеси.
 чертишмек
зат. Чертишип ойноочу оюн. Ага чейин экөөбүз.. чер
ишмектен оюн баштап, алыбызды өлчөшүп туралы
(&laqu
o;Жомоктор»).
 чертмек
зат. сүйл. 1. Комуз. Эң акырын, дабыш катуу билинбей
т, Чертмегинин алтын кылы дирилдейт
(Аалы).
2. Ордо
ойнунда чүкөнү чертип чыгарууга жол берилген аб
 чертмекчи
зат. 1. Комузчу, комузду мыкты, жакшы черте билген
дам.
2. Ордо ойнунда чүкөнү мыкты черте билген ою
чу.
 черттир
черт этишинин аркылуу мамилеси.
 чертүү
черт этишинин кыймыл атоочу.
 черүү
зат. эс. 1. Солдат, аскер, кол. Черүүнү чексиз алыпт
р, Беленденип калыптыр
(«Манас»). Эки черүү
ирип калды чабышка
(Аалы).
2. Жүрүш, жортуул. Жаман
 честь
: честь берүү — аскердик тартип боюнча баш кийи
мине колун тийгизип туруп, салам берүү. Омор кома
дирине честь берди да, так бурулуп чыгып кетти
 чет
зат. 1. Бир нерсенин чеке жагы, жээк жагы, түгөнгөн
жери, уч жагы. [Көсөл] күрөң бээни огороддун четин
алып барып аркандады
(Каимов). Селонун чыгыш жак
 четин
зат. Топ-топ болгон саргыч кызыл бүрлөрү бар, түз
сүүчү катуу жыгач. Каныбек четиндердин арасы мен
ен басып барды
(Жантөшев). Чычырканак, шилби, чети
 четки
сын. Чет жактагы. Салык четки райондун колхозунун
биринде жылкы ферманын башчысы болуп иштөөчү
(Ка
имов).
 четте
этиш. Четке бөлүнүү, обочолоо, оолактоо. [Айсалкын
] курбуларынан четтеп, жайдары мүнөзү өзгөрүп, су
болду
(Каимов).
 четтет
четте этишинин аркылуу мамилеси.
 четтөө
четте этишинин кыймыл атоочу.
 чеч
I зат. Көздүн карегин баскан кичине чел, ак. [Жумаа
ы
] далдайган, чоң, кара чаар, бир көзү чеч, шуңкуйг
ан кара сакал неме
(Бейшеналиев).
Чечекейи че
 чечек
зат. 1. Денеге ыйлаактанып, исиркектенип чыгуучу,
дамды чыйрыктыра турган оор, жугуштуу оору. Ал [ж
гит
] арык чырай келип, бетинде чечектин тактары б
 чечекей
зат. Каректин ичиндеги суулуу шарча. Өлчөөсү жок
згөчө Чечекейи чарадай
(«Манас»).
Кара
ечекей
абдан, өтө жакын; өздөй болгон (киши жө
 чечекейдей
сын. Өтө жакын, абдан жакын, көздөй. Бакыр алдуу, к
й шыйрактуу бечара элек,.. чечекейдей жалгызымды
жанына аралжы боло көр
(Аалы).
 чечен
зат. Сөзгө чебер, мыкты, көркөм сүйлөгөн адам. Баа
ырдын көркү маңдайда, чечендин көркү таңдайда

кал).
 чечендик
зат. Чечен, мыкты сүйлөгөндүк.
 чеченси
этиш. Өзүн чечен, мыкты, кыйын, сүйлөгөндөй көрсөт
үүгө аракет кылуу, чечен көрүнүмүш болуу.
 чеченсин
чеченси менен бирдей.
 чечил
чеч этишинин туюк мамилеси.

Можете поискать примеры использование слово Эл-Создук: