Меню
Эл-Сөздүк
Список слов словаря - - слова начинающиеся с "на"

<< 12 >> 12 из 110 10 11 12 13 14 15
 наврать
сов. разг.
1. что, чего (солгать) калп айтуу, жалган а
йтуу;
2. на кого, что (наклеветать) жала жабуу, ушак
йтуу;
3. в чём (допустить ошибку) жаңылышуу, ката жи
 навредить
сов. кому-чему
зыян келтирүү, зыян кылуу, зыянкечт
к кылуу.
 навряд
навряд ли
нареч. разг.
­бес бекен;
навряд ли он прид
т сегодня ал бүгүн келбес бекен.
нареч.
см. навряд
и
.
 навсегда
нареч.
өмүрдүк, түбөлүк;
раз навсегда! бүттү!, болду
!, бир айттым!
 навстречу
1. нареч. утуру, алдынан тосуп;
идти навстречу алды
ан тосуп чыгуу;
2. предлог с дат. п. каршы;
идти навс
речу опасности коркунучка каршы баруу.
 навыворот
нареч. разг.
1. (наизнанку) аңтарасынан;
надеть руба
у навыворот көйнөктү аңтарасынан кийүү;
2. перен. (
наоборот) тетири, тетирисинче, тескери, тескериси
 навык
м.
көнүгүү, дагды, машыгуу, ык;
производственные на
ыки өндүрүштүк машыгуу;
трудовые навыки эмгектег
и машыгуу.
 навыкат
нареч.:
глаза навыкат чакырайган көз, тостойгон кө
з.
 навыкате
нареч.
см. навыкат.
 навылет
нареч.
тешип (өтүү); ар жагына чыгып (кетүү);
он ране
пулей навылет ал тешип өткөн октон жарадар болд
.
 навынос
нареч. разг.
навынос (ошол саткан жерде ичүү үчүн э
мес, алып чыгуу үчүн; көбүнчө ичкилик жөнүндө).
 навыпуск
нареч.
сыртка (тышына) коё берилме;
брюки навыпуск
агалегин сыртка коё берме шым;
рубаха навыпуск шы
мданбастан сыртка чыгарып жүрмө көйнөк.
 навырез
нареч.
кесип көрсөтуп (сатылуучу);
арбуз куплен нав
ырез бышкандыгын кесип көрүп алган дарбыз.
 навытяжку
нареч.:
стоять навытяжку какайып туруу.
 навьючивать
несов.
см. навьючить.
 навьючить
сов. кого
жүктөө, артуу;
мы навьючили груз на лошад
й биз жүктү аттарга жүктөдүк.
 навязать
навязать I
сов.
1. что (привязать) ороо, байлоо, таңуу
;
2. что, чего (связать) токуу, согуу (мис. байпакты);
3.
кого-что, перен. (принудить) таңуу, зордоп моюнга
 навязаться
сов. кому, разг.
1. (обременить) асылып алуу, жадатуу
, уйгакча жабышуу;
2. на что (напроситься) асылуу, жа
бышуу;
он сам навязался на знакомство ал өзү жабыш
 навязнуть
сов.:
навязнуть в зубах разг. аша кечирүү, жадатып
иберүү, тажатып бүтүү.
 навязчивость
ж.
тажаткычтык, асылгычтык.
 навязчивый
~, ­ая, -ое
1. (назойливый) жадатма, тажаткыч, асылгы
;
2. (неотступный) асылгыч, ойго эрксизден келе бер
үчү (түшө берүүчү);
навязчивая идея ойго эрксизде
 навязывать
несов.
см. навязать I.
 навязываться
несов.
1. см. навязаться;
2. страд. к навязывать.
 навялить
сов. что, чего
кургатуу, кактоо, сүрсүтүү.
 навёрстывать
несов.
см. наверстать.
 навёртывать
несов.
1. см. навернуть;
2. см. навертеть 1.
 навёртываться
несов.
1. см. навернуться;
2. страд. к навёртывать.
 нагадать
сов. что, чего, разг.
төлгө, бал ачып "...ушундай боло
т" деп айтуу.
 нагадить
сов. разг.
1. (о животных) булгоо, ыпыластоо, заңдоо;
2
.
кому, перен. (навредить) жамандык кылуу.
 нагайка
ж.
камчы.
 наган
м.
наган (тапанчанын бир түрү).
 нагар
м.
көө, күйүк;
нагар на свече шамдын күйүгү.
 нагель
м. тех.
жыгач мык, жыгач чеге.
 нагибать
несов.
см. нагнуть.
 нагибаться
несов.
1. см. нагнуться;
2. страд. к нагибать.
 нагишом
нареч. разг.
жыпжылаңач, энеден туума.
 нагладить
сов. что, чего
таптоо, үтүктөө;
нагладить много бел
я көп кирди үтүктөп таштоо.
 наглаживать
несов.
см. нагладить.
 наглазник
м.
1. көз айнек (жарыктан, чаңдан сактоочу көз айнек
);
2. (для лошади) көздүк (үркүнчөөк аттын көзүнүн ар
т жагына тагилуучу калканчык).
 наглазный
~, ­ая, -ое
көздү сактоо үчүн тартылуучу;
наглазный
щиток көзгө тартылуучу калканчык.
 наглеть
несов.
уятсыздана баштоо, барган сайын абийирсизд
ене баштоо.
 наглец
м.
уятсыз киши, бетпак.
 нагло
нареч.
уялбастан, бети чымырабастан;
нагло смотрет
ь в глаза уялбастан көзгө тике кароо.
 наглость
ж.
уятсыздык, бетпактык.
 наглотаться
сов. чего, разг.
абдан көп жутуу, абдан көп ичүү;
наг
лотаться воды сууну абдан көп жутуу.
 наглухо
нареч.
1. (плотно) жылчыксыз, абдан бек;
2. (на все пуг
вицы):
наглухо застегнуть пальто пальтонун барды
топчусун топчулоо.
 наглушить
сов. кого-чего
эсин оодарып, кулагын тундуруп карм
оо (музду же сууну уруп, балыктын кулагын тундуру
, эсин оодарып кармоо).
 наглый
~, ­ая, -ое
уятсыз, бетсиз, бетпак.
 наглядеться
сов. на кого-что
моокуму канганча көрүү (кароо);
мат
ь не может наглядеться на своего ребёнка өзүнүн б
аласын карай берип эненин моокуму канбайт.
 наглядно
нареч.
көрүнөө, көз көрүнөө, апачык, көрсөтүп туру
.
 наглядность
ж.
ачыктык, дааналык, көрсөтмөлүүлүк;
привести при
ер для наглядности ачыктык үчүн мисал келтирүү;
н
аглядность обучения окутуунун көрсөтмөлүүлүгү.
 наглядный
~, ­ая, -ое
1. (убедительный) көрүнүктүү;
наглядное д
казательство көрүнүктүү далил;
2. (основанный на п
оказе) көрсөтмөлүү;
наглядный метод көрсөтмөлүү м
 нагнаиваться
несов.
см. нагноиться.
 нагнать
нагнать I
сов.
1. кого-что (догнать) кууп жетүү, кубал
ап жетүү, кууп кармоо (мис. качкынды);
2. что, кого-че
го (согнать, сосредоточить) айдап келүү, айдап чог
 нагнести
сов.
см. нагнетать.
 нагнетание
ср. тех.
шыкоо, шыкап чогултуу, шыкап толтуруу, тол
уруу, кысып же басып бир жерге чогултуу.
 нагнетательный
~, ­ая, -ое
тех.:
нагнетательный насос шыкагыч, шыка
толтургуч (мис. велосипед насосу).
 нагнетать
несов. что, тех.
шыкоо, шыкап толтуруу, толтуруу, кы
сып же басып бир жерге чогултуу;
нагнетать воздух
абаны шыкап толтуруу.
 нагноение
ср. мед.
ириңдөө.
 нагноиться
сов.
ириңдеп кетүү.
 нагнуть
сов. кого-что
ийүү, эңкейтүү.
 нагнуться
сов.
ийилүү, эңкейүү.
 наговаривать
несов.
см. наговорить.
 наговор
м. уст.
1. (клевета) ушак, жала, жамандоо;
2. (заклинани
е) окуп дарымдоо, окуп байлоо.
 наговорить
сов.
1. что, разг. көп сүйлөө, оозуна келгенди сүйлө
;
наговорить неприятностей жаман айтуу;
2. на кого-
то, разг. (наклеветать) ушактоо, жамандоо;
3. что (пр
 наговориться
сов. разг.
моокуму канганча сүйлөшүү, кумардан чыг
а сүйлөшүү.
 нагой
~, ­ая, -ое
жылаңач;
нагие деревья жылаңач жыгачтар.

 наголо
наголо I
нареч.
(совершенно не оставив волос) такыр
йта;
он остригся наголо ал чачын такырайта алдырд
ы.
наголо II
нареч.:
шашки наголо кылычты чыгар (кыны
 наголову
нареч.:
разбить наголову таш-талканын чыгаруу.
 наголодаться
сов. разг.
аябай ачка болуу, кезерүү.
 нагольный
~, ­ая, -ое
кездеме менен тышталбаган (тери кийим ж
нүндө);
нагольный тулуп тон.
 нагоняй
м. разг.
каккы, жеме.
 нагонять
несов.
см. нагнать I.
 нагораживать
несов.
см. нагородить.
 нагорать
несов.
см. нагореть.
 нагореть
сов.
1. (дать нагар) күйүп караюу (мис. шамдын пилиги
);
2. безл. (о горючем, электричестве) күйүү;
за месяц
нагорело керосина на десять рублей бир айдын ичи
 нагорный
~, ­ая, -ое
1. (гористый) тоолуу;
нагорный берег реки
уунун тоолуу жээги;
2. (находящийся на горах) тоодо
гу, тоо жактагы;
нагорное пастбище тоодогу мал жай
 нагородить
сов. что, чего, разг.
1. (огораживая, построить) тосу
, тосмо жасоо;
2. перен. (наговорить вздор) сандырак
тоо, балпылдоо.
 нагорье
ср.
тайпак тоо.
 нагоститься
сов. разг.
абдан конок болуу, конок болуп көпкө чей
ин жатуу.
 нагота
ж.
жылаңачтык, жылаңач жер;
прикрыть наготу жылаңа
денесин жабуу.
 наготавливать
несов.
см. наготовить.
 наготове
нареч.
даяр, дапдаяр.
 наготовить
сов. что, чего, разг.
1. (запасти) даярдоо, камдоо, да
рдап коюу, камдап коюу;
2. (настряпать) көп тамак бы
шыруу, көп тамак камдоо.
 наготовиться
сов. разг.
көп кылып камдоо;
на всех не наготовишьс
даярдап элдин баарына жеткире албайсың.
 награбить
сов. что, чего
талап алуу, карактап алуу.
 награда
ж.
сый, сыйлык;
высокая правительственная награда
кмөттүк жогорку сыйлык.
 наградить
сов. кого чем
1. сыйлоо, сыйлык берүү;
2. перен. (надел
ить) сыйлоо;
природа щедро наградила его табият ан
ы аябай сыйлаган, табият ага аябаган чоң зээн бер
 наградной
~, ­ая, -ое
1. награда-га т.;
наградной список сыйлыкт
ар тизмеси;
2. в знач. сущ. наградные мн. сыйлык акча
, сыйга берилген же берилүүчү акча.
 награждать
несов.
см. наградить.
 награждение
ср.
сыйлык берүү.
 награфить
сов. что
графалоо, сызуу, сызык түшүрүү.
 нагребать
несов.
см. нагрести.
 нагрев
м.
1. (действие) ысуу, жылуу;
2. тех. (нагреваемая пове
хность) ысуучу бет.
 нагревание
ср.
ысытуу, жылытуу.
 нагреватель
м. тех.
ысыткыч, жылыткыч (аппарат).
 нагревательный
~, ­ая, -ое
тех.
ысытуучу, жылытуучу;
нагревательный
аппарат ысытуучу аппарат;
нагревательные приборы
ысытуучу приборлор;
нагревательная поверхность
 нагревать
несов.
см. нагреть.
 нагреваться
несов.
1. см. нагреться;
2. страд. к нагревать.
 нагрести
сов. что, чего
тырмап, күрөп, шилеп чогултуу.
 нагреть
сов.
1. что, чего ысытуу, жылытуу;
2. кого, перен. прос
.
(одурачить) алдоо, алдап жеп кетүү, күйгүзүү;
наг
еть себе руки разг. үкүнүн уясын же май чукур таб
 нагреться
сов.
ысуу, жылуу.
 нагримировать
сов. кого-что
гримдөө, грим менен абдан жасоо.
 нагримироваться
сов.
гримделүү, грим жасалуу, гримденүү (мис. артис
т).
 нагромождать
несов.
см. нагромоздить.
 нагромождение
ср.
1. (действие) иретсиз, баш-аягы жок үйүп таштоо;
2.
(груда) баш-аягы жок үйүлүп жаткан нерсе.
 нагромоздить
сов. что, чего
1. үймөлөктөө; иретсиз, тартипсиз, ба
-аягы жок таштоо;
2. перен. ыгы жок нерселер менен т
олтуруу;
в статье автор нагромоздил кучу примеров
 нагрубить
сов. кому
оройлук кылуу, орой сөз айтуу.
 нагрубиянить
сов. разг.
см. нагрубить.
 нагрудник
м.
1. (детский) боркок;
2. (часть верховой сбруи) көмөл
дүрүк;
3. ист. соот (төштү сактоочу соот).
 нагрудный
~, ­ая, -ое
төшкө (көкүрөккө) тагылуучу, төшкө (көкү
өккө) жасалуучу;
нагрудный знак төшкө тагылуучу б
елги;
нагрудный карман төш чөнтөк.
 нагружать
несов.
см. нагрузить.
 нагружаться
несов.
1. см. нагрузиться;
2. страд. к нагружать.
 нагрузить
сов. кого-что чем
1. жүктөө, артуу;
2. перен. милдет та
пшыруу, жүктөө, тапшырма берүү.
 нагрузиться
сов. чем
жүктөлүү, артылуу.
 нагрузка
ж.
1. (действие) жүктөө, артуу;
2. (груз) нагрузка, жүк;
3
.
разг. (обязанности) милдет, иш;
4. тех. нагрузка (эл
ктр күчүнүн электр сымынан өтүү единицасы).
 нагрязнить
сов. разг.
булгоо, ыпыластоо, кирдетүү.
 нагрянуть
сов. разг.
аңдоосуздан кол салуу, чабуул коюу, андо
осуздан качырып сала берүү, күтпөгөн жерден кели
калуу;
нагрянули гости конок келип калды.
 нагул
м. с.-х.
эт алуу, семирүү;
летний нагул скота малдын
айкы семириши.
 нагуливать
несов.
см. нагулять.
 нагулять
сов. что, чего
оттоп жүрүп семирүү;
скот нагулял жи
у мал оттоп жүрүп семирди.
 нагуляться
сов. разг.
кумардан чыга, моокуму кана тамаша кылу
, ойноо.
 над
над (надо) I
предлог с твор. п.
1. (поверх, выше кого-че
го-л.) үстүндө, төбөсүндө, үстү жакта;
над городом л
етали самолёты шаардын үстүндө самолёттор учуп ж
 надавать
сов. кому что, чего, разг.
көп берүү, далай берүү, бе
ре берүү;
надавать обещаний убада бере берүү;
нада
ать поручений тапшырма бере берүү.
 надавить
сов.
1. что, на что (нажать) басуу, ныгыруу, сыгуу;
ты
адавил на край стола сен үстөлдүн четин ныгыра б
стың;
2. что, чего (выжать) сыгуу, сыгып чыгаруу;
он н
 надавливать
несов.
см. надавить.
 надаивать
несов.
см. надоить.
 надарить
сов. что, чего, разг.
сыйлап берүү, сыйлагандан сый
оо, үстү-үстүнө сыйлоо.
 надбавить
сов.
үстөө, үстөк кылуу, кошуу, кошумчалоо, көтөрүү
.
 надбавка
ж.
кошумча, үстөмө, үстөк, кошумчалоо;
надбавка за в
ыслугу лет көп жыл кызмат кылганы үчүн кошумча ак
ы.
 надбавлять
несов.
см. надбавить.
 надбивать
несов.
см. надбить.
 надбить
сов. что
кетилтүү, четин сындыруу, кетик чыгаруу, б
ир аз жерин сындыруу;
надбить яйцо жумуртканы чег
п сындыруу.
 надбровный
~, ­ая, -ое
каш үстүндөгү;
надбровные дуги каш сөөгү
.
 надбровье
ср. анат.
каш үстү, каштын үстү жагы.
 надбрюшный
~, ­ая, -ое
анат.
карын сыртындагы, карын үстүндөгү.

 надвигать
несов.
см. надвинуть.
 надвигаться
несов.
1. см. надвинуться;
2. страд. к надвигать.
 надвинуть
сов. что на кого-что
жылдыруу, түшүрүү, бастыруу;
на
двинуть шапку на уши шапканы кулакка түшүрүү.
 надвинуться
сов.
1. жылуу, жылып келүү, жылып баруу, жылып жанаш
у, жакындоо;
тучи надвинулись кара булуттар жылып
келип салаңдап турду;
2. перен. жакын келүү, кирип
 надводный
~, ­ая, -ое
суу үстүндөгү, суу сыртындагы;
надводная
часть парохода пароходдун суу үстүндөгү бөлүгү.

 надвое
нареч.
экиге, эки бөлүккө;
бабушка надвое сказала п
огов.
эки анжы кылып айтуу; болор-болбосу белгиси
; же болот, же болбойт.
 надворный
~, ­ая, -ое
короодогу, короо ичиндеги, дубал ичинде
и;
надворные постройки короодогу курулуштар (мис.
аткана, тооккана ж.б.).
 надвязать
сов. что
1. (напр. чулки) улап согуу;
2. (привязать, удл
инить) жалгоо, улаштыруу.
 надвязка
ж.
1. (действие) улоо, улап согуу (мис. байпакты);
2. (на
двязанная часть) уланды, жалганды, улап согулган
өлүгү;
чулки серые, а надвязка синяя байпактын өз
 надвязывать
несов.
см. надвязать.
 надгортанник
м. анат.
коко.
 надгробный
~, ­ая, -ое
1. (могильный) мүрзө үстүнө коюлган, мүрз
үстүндөгү;
надгробная надпись мүрзө үстүндөгү ж
зуу;
2. өлүктү коюп жаткандагы;
надгробное слово өл
 надгрызать
несов.
см. надгрызть.
 надгрызть
сов. что
тиштеп алуу, тиштөө, кемирүү (мис. алманы).

 наддавать
несов.
см. наддать.
 наддать
сов. что, чего, разг.
кошумчалоо, дагы кошуу, ылдамд
атуу, ыкчамдатуу;
наддать жару дагы ысытуу, ысыта
үшүү;
конь наддал ходу ат ылдамдап жүрдү.
 надебоширить
сов. разг.
чыр (чатак) салып жиберүү, чыр чыгарып ий
үү.
 надевать
несов.
см. надеть.
 надеваться
несов. страд. к надевать.
 надежда
ж.
үмүт;
подавать надежду үмүт туудуруу;
питать над
жду үмүттөнүү, ишенүү.
 надел
м.
1. үлүш бөлүп берүү;
2. ист. надел (революциядан му
унку деревняда - дыйкандын пайдалануусуна кесил
п берилген жер).
 наделать
сов. что, чего
көп-көп жасоо;
наделать игрушек көп-к
өп оюнчук жасоо;
наделать хлопот убара кылуу, түйш
үккө салуу;
наделать ошибок көп ката жиберүү.
 наделение
ср.
бөлүп берүү, энчи берүү.
 наделить
сов. кого, чем
1. (предоставить) бөлүп берүү, энчи бе
рүү, берүү;
2. перен. (одарить) сыйлоо, сый кылып бер
ү;
природа щедро наделила его талантом табият ага
 наделять
несов.
см. наделить.
 надерзить
сов. кому, разг.
орой сөз айтуу, корс сөз айтуу, күр
үлдөө.
 надеть
сов. что
1. кийүү, кийгизүү, кийдирүү;
надеть платье
көйнөк кийүү;
надеть кольцо на палец бармакка шак
к салуу;
надеть сбрую ат жабдыгын атка салуу;
2. таг
 надеяться
несов. на кого-что и с неопр.
үмүт кылуу, ишенүү, эш
кылуу;
надеяться на успех ийгилик болот деп ишенү
;
надеяться выздороветь айыгам деп ишенүү;
надеюс
 надземный
~, ­ая, -ое
жер үстүндөгү, жер бетиндеги, жердин сыр
тындагы;
надземные части растения өсүмдүктүн жер
сыртындагы бөлүктөрү.
 надзиратель
м.
надзиратель, сакчы, кароолчу, көзөмөлдөөчү (бир
өнү же бир нерсени кайтарып, карап туруучу адам);

юремный надзиратель түрмө сакчысы.
 надзирательница
женск. р. к надзиратель.
 надзирать
несов. за кем-чем
көздөө, кароо, байкоо, кайтаруу, к
үзөтүү.
 надзор
м.
1. көзөмөл, күзөтүү;
быть под чьим-л. надзором бир
өнүн көзөмөлүндө болуу;
установить надзор көзөмө
л коюу;
2. (группа лиц или орган для наблюдения за к
 надзорный
~, ­ая, -ое
надзор-го т.;
надзорные органы надзор орг
андары.
 надивиться
сов. кому-чему, на кого-что, разг.
көрүп же угуп, таң
калып абдан моокуму кануу.
 надирать
несов.
см. надрать.
 надкалывать
надкалывать I
несов.
см. надколоть I.
надкалывать II
н
сов.

см. надколоть II.
 надклассовый
~, ­ая, -ое
таптан тышкары (эч бир тапка таандык бол
богон).
 надклеивать
несов.
см. надклеить.
 надклеить
сов. что
улап жабыштыруу, жабыштырып жалгоо.
 надкожица
ж. бот.
кутикула, сырт кабык (өсүмдүк кабыгынын сыр
ткы кабаты).
 надкол
м.
1. (действие) сайып тешүү;
2. (надколотое место) сай
ып тешилген жер.
 надколенный
~, ­ая, -ое
тизе үстүндөгү (тизенин үстү жагындагы);

надколенная чашка анат. томук (тизе томугу).
 надколоть
надколоть I
сов. что
(напр. топором) жарака кетирүү,
жарык чыгаруу.
надколоть II
сов.
(слегка уколоть) сай
ып коюу, сайып-сайып коюу.

Можете поискать примеры использование слово Эл-Создук: