 энI зат. Жазылык, жалпак нерсенин туурасы, эки капта
жагынын аралыгы. Эни кулач төш жары («Манас&raqu
o;).
ЭН II зат. Малдын кулагына таануу, ажыратуу үчү | эндеэтиш. 1. Кездемени энинен, туурасынан ченөө, өлчөө,
энин метрге салуу.
2. Кийим-кечени же башка кезде
е буюмдарын керип-чоюп бырышын жазуу, таптоо. Ак |
эндейсын. Туташ, жалпы; эни боюнча. Товарды эндей сатып
алабыз («Ленинчил жаш»). Эндей көйнөк. | эндекейсын. 1. Өз бетинче, бирикпей, ар ким өз каалаганынд
й. Эндекей жүрбөй ушинтип, Бир чоң ынтымак кылалы
(«Манас»).
2. Иленди; боюна, оокатка карабага |
| энди | эндикзат. 1. Күлгүн түстөгү жалбырагы бар жайлоодо өсүү
чү өсүмдүк. Эндик казып талаада, Кыздар жүргөн ту
байбы (Бөкөнбаев).
2. Ушул өсүмдүктөн майга ачыты |
эндиреэтиш. Башы айлануу, көңүлү караңгылоо. Тагай экин
и жолу чапканда көзүм караңгылап, эндирей түштүм
(Абдукаримов). | эндүүзат. Туурасы кең, эни чоң, жазы. Эшик эндүү ай балт
, Канжыгага байлаптыр («Манас»). Эндүү кезде
ме. |
энезат. 1. Баланы төрөгөн жана тарбиялап өстүргөн апа
сы, аял (баласына карата). Ак сүтүн берип өстүргөн,
Ардактуу биздин энелер (Бөкөнбаев). Энесин көрүп | энелешсын. Бир энеден туулган, энелери бир. Энелештен эг
изим, Эч өөнү жок тегизим («Курманбек»). Алым
кул энелеш агасынын колунда калат («Советтик К |
энеликсын. Энеге таандык. Чын энелик эрдигиңе багынып, К
елчи, энеке, маңдайыңан өбөйүн (Осмонов). | энелүүсын. Энеси бар. Кирип келсе энелүү кыз Өксөп жатат
бүгүлүп (Аалы). Энелүү жетим — эрке жетим (мака
). |
энергетикзат. Энергетика боюнча специалист. | энергетиказат. 1. Энергиянын касиетин текшерүүчү физиканын
ир бөлүмү.
2. Энергиянын ар кандай түрлөрүн иштеп
чыгаруучу жана аны пайдалануучу техниканын бир |
энергетикалыксын. Энергетикага таандык. | энергиязат. 1. Материянын негизги касиеттеринин бири —
анын кыймылынын өлчөмү, материянын кыймылынын з
пасы (жылуулук, жарык, электричество, механикалы |
энтелеэтиш. Абдан шашкалактап энтигүү, чый-пыйы чыгуу. А
баз энтелеңдеп үйгө кирип келгенде, үйдөгүлөр аң
аң болушуп, аны тиктеп калышты (Турусбеков). Энте | энтелетэнтеле этишинин аркылуу мамилеси. |
энтелөөэнтеле этишинин кыймыл атоочу. | энтеңдеэтиш. Шашкалактоо, карбаластоо, энтеңдөө, шашылып
энтигүү. |
энтеңдетэнтеңде этишинин аркылуу мамилеси. | энтигүүэнтик этишинин кыймыл атоочу. |
энтикэтиш. Өпкөсү көөп араң дем алуу, деми кысылып күйү
гүү; оор дем алуу. Чуркоодон күйүккөн Мамбеткул э
тигип, ийини менен дем алат (Каимов). | энтиктирэнтик этишинин аркылуу мамилеси. |
энциклопедиязат. Бардык билимдерден же билимдин айрым бир тар
магынан илимий маалымат берүүчү сөздүк формасын
а түзүлгөн справочник. | энчизат. Бирөөгө тиешелүү үлүш; менчигинде кала турга
н мал-мүлк, байлык. Алмамбет балам угуп тур, Өзүмд
н көзүм барында Энчиңди сенин бөлөмүн («Манас& |
| энчикте | энчилеэтиш. Энчисин, өзүнө тиешелүү мал-мүлкүн, оокатын
бөлүү; арноо. Эркек болсо кулунду, Энчилейин бала
а («Манас»). — Бул атты сага энчилеп койго |
энчилетэнчиле этишинин аркылуу мамилеси. | энчилешсын. 1. Энчиси бар, энчиси бирге. Ага менен ини ата
үлкүнө энчилеш болот эмеспи (Бейшеналиев).
2. Орт
ктош, ырыскылаш. Эшен менен энчилеш, Калпа болот |
=
=