 дүбүрзат. Түрсүлдөтө басканда, жүгүргөндө чыккан дабы
. Дүбүрү жерди ойготот, Даңканы чаңды ойнотот (Аа
ы). | дүбүрөэтиш. 1. Дүбүр-дүбүр эттирүү, дүбүрттөө. Дүбүрөгөн
дабыш. Дүбүрөп жүгүрүү.
2. Тополоң түшүү, тынчы ке
үү. Элдин баары дүбүрөйт, Эки-экиден күбүрөйт (То |
дүбүрөөдүбүрө этишинин кыймыл атоочу. | дүбүрөтдүбүрө этишинин аркылуу мамилеси. |
дүбүртзат. Дүбүрттөгөн, дүбүр-дүбүр эткен дабыш. Баскан
нан чаң чыккан, Дүбүртүнөн жин чыккан («Эр Таб
лды»). Аттын дүбүртүнөн Мурат ордунан тура кал | дүбүрттөэтиш. Дүбүрт чыгаруу, дүбүрт-дүбүрт эттирүү. Дүбү
ттөп жылкы капталды бет алды («Ала-Тоо»). |
дүйнөзат. 1. Аалам, бүт жер жүзү. Ушул туунун шооласынан
өркүндөп, Бүт дүйнөгө өчпөс эрктин таңы атты (Тур
сбеков). Бүткүл дүйнө пролетарлары.
2. Дүнүйө. Жан | дүйнөдүксын. Бүт ааламдык, бүткүл жер жүзүнө таандык. Дүйн
өлүк биринчи согуш жалындап турган кези (Сасыкба
в). Дүйнөлүк адабияттан кабарым бар («САЖИ») |
| дүйнөкор | дүйүмсын. Ар кандай, ар түрлүү, түрлүүчө. Дүйүм жемиш жа
йнаган. Мен жорумун, жорумун, Дүйүм куштун зоруму
(Тоголок Молдо). |
дүйшөмбүзат. Жекшембинин эртеси, дем алыштан кийинки бири
нчи күн. | дүк: дүк-дүк туур. Дүкүлдөгөн дабыш. Жүрөгүм дүк-дүк с
огуп турганын гана сездим (Каралаев). Сен, паровоз
, жүрө бергин дүкө-дүк (Турусбеков). |
дүкөнзат. 1. Кичинекей магазин. Дүкөндөрү болсо ар канд
й жер-жемиштерге, өрүк-мейиздерге толгон («Сов
еттик Кыргызстан»).
2. Устакана, устанын узана | дүкөнчүзат. Дүкөндө иштеген адам, дүкөндө товар сатуучу
дам. Ал дүкөнчүгө сүлгүлүк, дасторкондук кездеме
лерди өлчөттү (Баялинов). Дүкөнчү келин сен болсо |
дүкөртзат. Мурут серпүү, тырмак алуу үчүн колдонулуучу
ичинекей кайчы. Дүкөртүң бардыр жаныңда, Устараң
бардыр койнуңда («Манас»). | дүкүйэтиш. Барпайып, бараандуу болуп көрүнүү. Колхоз а
лы магдырап, Дүкүйүп зор бак-дарак (Элебаев). |
дүкүйтдүкүй этишинин аркылуу мамилеси. | дүкүйүүдүкүй этишинин кыймыл атоочу. |
дүкүлдөэтиш. Дүк-дүк этүү, Жүрөктөр дүкүлдөштү кубанганд
ай, Жаштыктын жанып турган оту кандай (Үмөталиев).
Береги чоң кырмандан дүкүлдөп молотилка жүрдү (С | дүлөйсын. 1. Кулагы укпаган, керең. Дүлөй чал эң эле карг
ан (Каимов). Дүлөй оозду карайт, сокур тыңшайт (мак
ал).
2. өт. Тыптынч, жымжырт, кулак-мурдун кескенде |
дүмI дүмбө менен бирдей.
ДҮМ II зат. Каардуу түр. сүрдү
үлүк. Бет алдынан караса, Миң кишилик дүмү бар (&laqu
o;Мендирман»). | дүмбө |
дүмбөкзат. Бир нерсенин (мис., тиштин) ордунда калган түб
ү, дүмүрү. [Камка].. боорсокту тишинин дүмбөгү мене
н эптеп чайнап жатты (Сыдыкбеков). | дүмбүлзат. 1. Эгиндин, мөмөнүн, ар кандай жемиштердин быш
ып жетиле элек учуру. Камыш сыяктуу бийик чыккан
уудай өсүмдүгү жаңыдан дүмбүл тартып саргая баш |
дүмөкзат. Чуу, чатак, коогалаң. Айланайын Айчүрөк, Башк
түштү чоң дүмөк («Семетей). Анда турган адамга
Чоң дүмөктү салды дейт («Эр Төштүк»). | дүмөктүүсын. Ызы-чуулуу, чырлуу. Түлкүсү бизден кутулса, Д
мөктүү болуп кайтабыз («Манас»). Дүмөктүү к
бар. |
дүмптуур. Бир нерсенин үстүнө катуу түшкөндө, көңдөй
ерди басканда, ургулаганда чыккан күңүрт дабыш. | дүмпүйэтиш. Дөмпөйүп, жондонуп көрүнүү; караандуу көрүн
үштө болуу. Талаа тараптан капкара топ болуп, тер
ктер дүмпүйүп чыгып турат («Ала-Тоо»). Дүмпү |
дүмпүйтдүмпүй этишинин аркылуу мамилеси. | дүмпүйүүдүмпүй этишинин кыймыл атоочу. |
=
=