 эңI бөл. Күчөтүү, күчөтө сүйлөө үчүн колдонулат. Эң с
улуусу тогуздун («Эр Төштүк»). Эмгек этип жа
ыңдан, Элге жаксаң эң кызык (Токтогул).
ЭҢ II этиш. | эңги:эңги-деңги болуу — башы айлануу, тегеренүү; мас
болуу. Алайдын кымызы эңги-деңги кыла баштады (Аб
дукаримов). |
эңгилчекзат. Нымдуу таштарда, жерде тамырсыз, гүлү жок өск
өн, ар кандай боёк даярдалуучу өсүмдүк. Эңгилчек
аскан жер. | эңгиреэтиш. 1. Зарланып ыйлоо, үнүн баспай зар какшоо. Үк
дөй жүнү үрпөйүп, Эңгиреп энең зарланды (Токтогу
).
2. Эч ким жок, ээн-эркин, бош болуу. Үйдүн ичи эңг |
эңирейэтиш. Таноосун көптүрүү, таноосун көптүрө элирей
п кароо (чолок мурундуу, таноосу кыска адамга кар
ата). Ашым эңирейип токтой калды (Сыдыкбеков). | эңирекейсын. Эңирейген, таноосу чолок. |
эңиреңдеэтиш. Чолок мурдун көтөрүп, таноосун көптүрүп ээл
игүү, жулкунуу; көтөрүлүп сүйлөө. Тоту эңиреңдеп
үйлөй баштады (Жантөшев). | эңиреңдөөэңиреңде этишинин кыймыл атоочу. |
эңишI зат. 1. Эңкейиш, ылдый жер; бөксө, боор. Эңишке акк
н суу (Каимов). Эңишке келгенде эс ала түшүп, өргө
келгенде артына шыпырылып кетем (Элебаев). Мерген | эңиштеэтиш. Эңишти, эңиш жерди карай ылдыйлап басуу, түш
үү, ылдыйлоо, төмөндөө. Эңиштеп төмөн түшүпмүн, Өз
үм да муну байкабайм (Сарногоев). |
эңиштирэңиш этишинин аркылуу мамилеси. | эңиштөөэңиште этишинин кыймыл атоочу. |
эңишүүэңиш этишинин кыймыл атоочу. | эңкезат. Кийиктин (эликтин, аркардан) чүкөсү. |
эңкейэтиш 1. Жерди карай ийилүү , өбөктөө. Ал эңкейип он
тыйынды колуна алды (Жантөшев). Кычан жепирейген
шиктин босогосунан эңкейип өттү (Бейшеналиев). Э | эңкейишсын. 1. Ылдый, төмөн, эңиш. Жол ийри-буйру болуп, бир
де эңкейиш, бирде өр тартат (Касымбеков). Лыжа мен
н саал эңкейиш жерде жүрүү кандай сонун (Байтеми |
эңкейтэңкей этишинин аркылуу мамилеси. | эңкейүүэңкей этишинин кыймыл атоочу. |
эңкилдеэтиш. Дегдеңдеп шашып жүгүрүү (көбүнчө төмөн кара
й). Ары четтеги чоң көк уй эңкилдеп чуркап келди (&l
aquo;Чалкан»). | эңкилдетэңкилде этишинин аркылуу мамилеси. |
эңсеI зат. Катуу самагандык, тилегендик, көксө. Эл агар
туу бөлүмүнөн эңсеси сууп, үч бала кайта чыгышты (
Сыдыкбеков). Эбин тапкан эки ичет, эңсеси каткан б | эңсетэңсе этишинин аркылуу мамилеси. |
эңсөөэңсе этишинин кыймыл атоочу. | эңүүэң этишинин кыймыл атоочу. |
эңшерэтиш. Оюп, чуңкурайтып үңүү, казуу; түгөтүү; кулат
у, жыгуу, уратуу. Мына бу ак чапты эңшерип жаткан
айсы бульдозерчу (Сасыкбаев). Каналды казып, топу | эңшерилэңшер этишинин туюк мамилеси. |
эңшертэңшер этишинин аркылуу мамилеси. | эңшерүүэңшер этишинин кыймыл атоочу. |
| |
=
=