экэтиш. Эгин айдоо, себүү. Быйыл буудай эктим эле, жа кшы чыкты. | экваторзат. геогр. Жер шарын же асман сферасын тең экиге, жарым шарга бөлүп, Түндүк жана Түштүк полюстарын н ар биринен бирдей аралыкта, экөөнүн так ортосу |
эквивалентзат. Бир нерсеге барабар, тең, бирдей келип, толук бойдон ошонун ордун басуучу, анын ордуна жүрүүчү.
| экзамензат. Кандайдыр бир окуу предмети боюнча текшерүү сыноосу; жалпы эле сыноо. Жогорку окуу жайына каб л алуу экзамендери. Мамлекеттик экзамендер. |
экисан. 2 саны, эсеби. Эки жерде эки — төрт. Эки курб у баш кошуп, Эркелешсең эң кызык (Токтогул).
♦Э и анжы болуу — эки ойлуу болуу, бир пикирге, че | экиленэтиш. Ыгы жоктонуу, обу жок кылыктануу жойпулануу , оштонуу, наздануу. Какылдак экиленип күлүп койд (Сыдыкбеков). Жоголгула, кантер экен десе экилен |
экилентэкилен этишинин аркылуу мамилеси. | экиленүүэкилен этишинин кыймыл атоочу. |
экилтикзат. 1. Экиге барабар, экиге тете. Асан сакасын эки тик кылып тигип, чүкө ойноду.
2. Эки эсе; кош кат, к атар. Улуу Октябрь социалисттик революциясына че | экилүүсын. Экиленген, обу жок оштонгон, эрке, кылыктанга н, жойпуланган. Элебес келинчегинин экилүү жорук арына солк этпей чыдады (Сыдыкбеков). |
экинчисан. Экинин иреттик саны. | экипажзат. Кеменин, самолёттун, танктын ж. б. командасы, нда кызмат кылган адамдар. |
экономизмзат. Жумушчу табы өзүнүн экономикалык абалын жак ыртуу, чыңдоо үчүн гана күрөшүүгө милдеттүү, сам державиеге каршы саясий күрөш жүргүзүүнү буржуа | экономиказат.1. жон. Белгилүү бир коомдук түзүлүштүн, коомд гу өндүргүч күчтөрдүн өнүгүшүнө ылайык келген ө дүрүштүк мамилелеринин жалпы жыйындысы. Социали |
экономикалыксын. Экономикага таандык. | экономистзат. Экономика маселелери жана эл чарба маселеси боюнча адис. |
экономиязат. I. Орду, ыгы менен расходдоо, жумшоо, үнөмдөө.
2. Орду, ыгы менен расходдоодон, жумшоодон арткан айда. | экранзат. Фильмдер, диапозитивдердин сүрөтү көрсөтүлү үчү ак полотно (же акталган стена). |
экскаваторзат. Топурак, кум, таш ж. б. өзү казып, өзү сузуп, тр нспортко жүктөөчү же бир жерден экинчи жерге суз уп төгүүчү машина. Осмон экскаватордо күнү-түнү д | экскаваторчузат. Экскаватордо иштеген, аны башкарган адам.
эк скурсия зат. Билим алуу, таанышуу, көңүл ачуу макс аты менен кандайдыр бир мекемеге, ишканага, ар ка |
экспансионизмзат. Экспансиянын агрессивдүү саясаты. | экспансиясаяс. Өзүнүн саясий жана экономикалык таасирин б шка мамлекеттерге таратуу, жайылтуу аркылуу баш а территорияларды жана рынокторду күч менен бас |
экспедиторзат. Товарларды, газета-журналдарды ж. б. туш-туш ж акка жөнөтүп жана кабыл алып туруучу кызматчы. | экспедициязат. Белгилүү максат менен бир жакка жиберилген и зилдөөчүлөр, байкоочулар тобу, алардын саякаты, ж үрүшү. Диалектологиялык экспедиция. Геологдорду |
экспериментзат. 1. Илимий максатта жүргүзүлгөн тажрыйба. Ал д рылар айбандарга эксперимент жасоодон өттү (« Ленинчил жаш»).
2. Тажрыйба, байкоо жасап көрүү, | экспертзат. Талаш, татаал иш жана маселе боюнча эксперти а жүргүзүп, пикир айтуучу, жыйынтык чыгаруучу ад с. |
экспертизазат. Кандайдыр бир иштен, маселеден туура корутун ду, жыйынтык чыгаруу максатында жүргүзүлгөн текш ерүү, кароо. | эксплуататорзат. Эмгекчилерди эзип, алардын эмгегинен табылг н пайданы өзүнө олжолоп алуучу, эзүүчү. |
эксплуатациязат. 1. Өндүрүштө жалданып иштеген эмгекчи массан н эмгеги аркылуу өндүрүлгөн продуктыларды, бард к материалдык байлыктарды жеке менчиктин негизи | эксплуатациялаэтиш. Эксплуатация кылуу, бирөөнүн эмгегинен пай аланып эзүү. |