Меню
Эл-Сөздүк
Список слов словаря - - слова начинающиеся с "чы"

<< 5 >> 5 из 20 3 4 5 6 7 8
 чыйп
: чыйп-чыйп туур. Балапандардын, жөжөлөрдүн же чым
чыктардын чыгарган үнүн билдирүү үчүн колдонула
. Тооктун жөжөлөрү чыйп-чыйп этип, энесинин артын
 чыйпылда
этиш. Чыйп-чыйп эткен үн чыгаруу. Аңыз арасында би
рин-серин чыйпылдаган чымчыктан башка азыр эчтем
е калганы жок
(Убукеев).
 чыйпылдат
чыйпылда этишинин аркылуу мамилеси.
 чыйпылдоо
чыйпылда этишинин кыймыл атоочу.
 чыйрак
сын. 1. Чыдамдуу, бышык, бекем. Чыйрак жип.
2. Тыкан,
бышык, тың. Атка чыйрак бала.
 чыйрал
этиш. 1. Бошоң болбостон чыйрак, бекемделген абалг
а келүү, бекемирээк эшилүү, толгонуу (көбүнчө арк
н, жипке карата).
2. Кайраттануу, кайратына келип
 чыйралт
чыйрал этишинин аркылуу мамилеси.
 чыйралуу
чыйрал этишинин кыймыл атоочу.
 чыйрат
этиш. Чың кылып эшүү, толгой ийрүү. Бүгүн Каныш эп
индүү кыз, Колдон жибек чыйраткан
(Бөкөнбаев). Аб
йир кара мурутун чыйратып, ууртунан жылмайып кой
 чыйратма
сын. Эшилген, чыйратылган, ийрилген. Көкөнүн колу
да.. бир түрмөк чыйратма жип бар болучу
(Касымбек
в).
 чыйраттыр
чыйрат этишинин аркылуу мамилеси.
 чыйратуу
чыйрат этишинин кыймыл атоочу.
 чыйрыгуу
чыйрык этишинин кыймыл атоочу.
 чыйрык
I зат. Толгоо, эшим (мис. жиптин толгоосу, эшилгени)
. Жиптин чыйрыгы жанды.
ЧЫЙРЫК II этиш. 1. Суукка би
аз үшүй түшүү, денени анча-мынча жеңил калтырак
 чыйрыктыр
чыйрык этишинин аркылуу мамилеси.
 чыйрытта
этиш. Бирөөнү жактырбаган мүнөздө болуу, көтөрүл
ү. Сапар мойнун кейкейтип чыйрыттады (Бейшеналие
в).
 чыйрыттоо
чыйрытта этишинин кыймыл атоочу.
 чыйт
: чыйт түкүрүү — акырын чырт түкүрүү, тиштердин
арасы аркылуу түкүрүү. Асмайды чыйт-чыйт түкүрүп
, Ордуңду булгап албагын
(«Советтик Кыргызстан
 чыйтай
этиш. Өзүн-өзү жогору көрсөтүү; көтөрүлүп кекирей
үү. Кызыл бет сельсоветтин секретары чыйтайып, ко
ш жаздыкты чыканактайт
(Осмонов).
 чыйылда
этиш. Чый-чуй эткен ичке үн чыгаруу. Караңгы түндө
чыккан чыйылдаган үн алардын кулагына шумдуктуу
угулду
(Байтемиров).
 чыйылдак
сын. 1. Чыйылдаган ичке үндүү, чыйылдаган ичке үнү
бар. Чыйылдак абышка (Сыдыкбеков).
2. сүйл. Чый-чый
этип чыккан добуш.
 чыйылдат
чыйылда этишинин аркылуу мамилеси.
 чыйыр
зат. Из түшкөн жол, жол болуп түшүп калган из, ичке
жол. Чыйыр түшө электе илбесиндер.. бат табылат
аимов). Дүйшөн алдыга чыгып чыйыр салды («Ала-Т
 чыйырчык
зат. Таранчылар түркүмүндөгү көбүнчө чегирткеле
ди кырып жок кылуучу келгин куш. Кара чыйырчык. А
а чыйырчык.
 чык
I зат. 1. Ным. Кардын чыгы кетер менен жерди айдоо б
шталат
(Байтемиров). Жаздын чыгы менен огородуңд
күрөктөп айдап ал
(Байтемиров).
2. Этти малып жеш
 чыканак
зат. 1. Кар жилик менен күң жиликтин кошулган жери
деги, колду ичин көздөй ийгенде уруюуп чыгып тур
ан жери. Бурма Токтогулду чыканагы менен нукуп..
 чыканакта
этиш. Чыканагы менен таянуу же чыканакты кандайд
р бир нерсенин үстүнө коюу. Күлжан столду чыкана
тап отурат
(Байтемиров). Жапар төрдө чыканактап,
 чыканактай
сын. Кичинекей, тыпыйган. Чыканактай чыкчыйган ке
лин Шариптин жанына олтуруп, чай куя баштады
(Бей
еналиев).
 чыканактоо
чыканакта этишинин кыймыл атоочу.
 чыккынчы
зат. Элдин, өз тарабынын кызыкчылыгын сатуучу, өз
тарабынан бөлүнүп, душман, кас тарапка өтүп кетүү
чү же жашырын сырды, ишти душманга билдирип айтып
 чыккынчылык
зат. Элдин, өз тарабынын кызыкчылыгын сатуучулук,
жашырын сырды душманга билдирүүчүлүк.
 чыкта
I зат. Көбүнчө кулундарды желеге байлоодо нокто м
нен желени бириктирүүчү, нокто жагындагы учу тээ
кке илинген кичирээк кыска жип. Чыкта сулуу болсу
 чыктоо
чыкта этишинин кыймыл атоочу.
 чыктуу
сын. I. Чыгы бар, чыгы көп.
2. Нымдуу; маңыздуу, шире
үү. [Уйлар] сууга чыланган чыктуу чөптү күтүрөтө
айсоодо
(Бейшеналиев).
 чыкчый
этиш. 1. Тыпыйып кичинекей тыкан көрүнүштө болуу...
чыкчыйган келин, Шариптин жанына олтуруп, чай ку
баштады
(Бейшеналиев).
2. Өзүн-өзү жасап, сылан ко
 чыкчыйт
чыкчый этишинин аркылуу мамилеси.
 чыкчыңда
этиш. Көтөрүлгөнсүп же тыкандыгын көрсөтүп тыңсы
нуу, чыкчырылган кебетеде болуу. [Шарип] обу жок ч
кчыңдап, тыңдуусынбаган
(Бейшеналиев).
 чыкчыңдат
чыкчыңда этишинин аркылуу мамилеси.
 чыкчыңдоо
чыкчыңда этишинин кыймыл атоочу.
 чыкчырылуу
чыкчырыл этишинин кыймыл атоочу.
 чыкый
I зат. Маңдай сөөгү менен желке (кежиге) сөөгүнүн к
ошулган жери.
ЧЫКЫЙ II чыкчый менен бирдей.
 чыкыйла
этиш. Чыкыйдан алуу, чыкыйын мыжуу, эзүү.
 чыкыйлоо
чыкыйла этишинин кыймыл атоочу.
 чыкылда
этиш. 1. Чык-чык эткен дабыш чыгаруу (көбүнчө метал
лдардан чыккан дабышка карата). Бир жагынан кол м
шина чыкылдап,.. иш кызууда
(Сасыкбаев). Чыкылдага
 чыкылдоо
чыкылда этишинин кыймыл атоочу.
 чыкылыкта
этиш. Акырын шакылыктоо (көбүнчө сагызганга кара
а). Анын үстүндө чыкылыктап, бир сагызган ойноп ж
рөт
(Элебаев).
 чыкыр
чакыр менен бирдей.
 чыкыроон
зат. Бети-башты тызылдаткан, денени ичиркенткен,
арандай катуу суук. Муздак жел зыпылдап, уламдан
лам чыкыроон күчөйт
(Жантөшев). Үч тестиер бала ч
 чыкыроондо
этиш. Суук тартуу, катуу суук йоло баштоо, каранда
й суук, чыкыроон боло баштоо. Күн чыкыроондоп, тоо
башынан муздак жел согот
(Жантөшев).
 чыкыроондоо
чыкыроондо этишинин кыймыл атоочу.
 чыла
I зат. Жаандан кийин же кар эригенден кийии ар кай
ы жерде, мал түнөгөн жайларда токтоп калган ылай
уу сары суу, чалчык. Малдардын чыласын тазалап, а
 чылалан
этиш. Чыла болуу, чылага айлануу.
 чылан
чыла II этишинин өздүк мамилеси.
 чылапчын
зат. Кир жуу үчүн ылайыкталып, ар кандай металлда
дан сүйрү же тегерек формада жасалган идиш, дага
а. Омор, айланайын, үйгө киргиле!деди
Сагын
 чылат
чыла этишинин аркылуу мамилеси.
 чылаш
чыла II этишинин кош мамилеси.
 чылбыр
зат. Ноктого же жүгөндүн бир жагындагы ооздуктун
чагарагына тагылуучу узун тилке кайыш же көбүнчө
кыл кошулуп эшилген жип. Чоң койчу менен Эсен атт
 чылбырда
чылбырла менен бирдей.
 чылбырла
этиш. Чылбырдан алуу, чылбырдан кармоо; чылбырдан
алып туткактоо. Жибербеди чылбырлап, Кармап алып
кожону
(Тоголок Молдо).
 чылбырлоо
чылбырла этишинин кыймыл атоочу.
 чылгоо
чулгоо менен бирдей.
 чылгый
I сын. Чийки, иштетилбеген (көбүнчө териге карата).
Константин Макарович чылгый терилерди сууруп, к
л арабасына сала баштады
(Каимов). Бутунда чылгый
 чылк
бөлүк. Бүт, жалаң, өңчөй. Сансыз сырдуу тетиктер, Б
уроо, труба бардыгы чылк темирден
(Аалы).
 чылкый
чылгый II менен бирдей.
 чылоо
чыла этишинин кыймыл атоочу.
 чылпак
зат. Көбүнчө көз ооруп калган учурда, көздөн чыгу
чу ириңдүү зат. Бакир көзүнүн кычыктарындагы чыл
пактарын колу менен сүрттү
(Абдукаримов).
 чылпакта
этиш. Көзүн чылпак басуу, көздөн чылпак агуу. Молд
онун эки көзү чылпактап, араң эле бүкчүйүп басып
үрөт
(Абдукаримов).
 чылпактан
чылпакта этишинин өздүк мамилеси.
 чылпактоо
чылпакта этишинин кыймыл атоочу.
 чылпылда
этиш. Былч-былч этүү, сууга, терге чылануу, майы кө
п болуу. Богогунан аккан тер Сызгыргандай чылпыл
айт
(Аалы). Мунуңузда [палоодо] май чылпылдап көп [
 чылпылдат
чылпылда этишинин аркылуу мамилеси.
 чылпылдоо
чылпылда этишинин кыймыл атоочу.
 чылык
зат. Терс мүнөздөгү эски үрпадат, эски көз караш,
аада. Азыр баягы чылыктыт оорсок намысын унутуш
ерек
(Сыдыкбеков).
 чылым
зат. 1. Тартылган тамекинин түтүнү атайын куюлган
суу аркылуу өтүп тазаланып чыгууга ылайыкталган
прибор.
2. Түтүкчө кылып оролгон тамеки, папирос.
 чылымчы
зат. Чылым тартуучу.

Можете поискать примеры использование слово Эл-Создук: