неI эмне менен бирдей. Бу не деген ыза, не деген корд к («Ала-Тоо»).
НЕ II же менен бирдей. Не изи, н тарпы жок («Ала-Тоо»). | небактакт. Алда качан, мындан көп убакыт мурда. Жердин ыртышы небак тоборсуп, көк жабырап чыга баштады ( Сыдыкбеков). Элдин бардыгы небак жатса дагы, Ажар |
небере зат.Уулунун же кызынын баласы, баласынын баласы. Эшиктен жаңы кирген чоң энеси китеп окуп отурган небересине ичи жылып, аны эркелетти (Сыдыкбеков). | небире |
невропатологзат. Невропатология жагынан специалист, врач. | невропатологиязат. мед. Нерв системасынын оорулары жөнүндөгү ок уу. |
негативзат. фото. Жарык сезгич пластинкага түшкөн кара ж ри ак, ак жери кара болуп көрүнүүчү сүрөт, сөлөкө . | негиззат. 1. Кандайдыр бир нерсенин, курулуштун ж.б. тая ыч болгон бөлүгү.
2. Бир нерсенин негизги мааниси , башкы жоболору, уюткусу. Өндүрүш каражаттарына |
негизгисын. Башкы, орчундуу, түпкү. Рыскулбектин негизги тилеги көңүлдөгүдөй болуп чыкты (Аалы). | негиздеэтиш. 1. Баштоо, башталыш негизин салуу. Негиздеп п оэзияда көркөм форма, Жапжаңы идеялуу мазмун тап ың (Аалы).
2. Орчундуу, олуттуу далилдерге таянуу. |
негизделнегизде этишинин туюк мамилеси. | негиздетнегизде этишинин аркылуу мамилеси. |
негиздөөнегизде этишинин кыймыл атоочу. | негиздөөчүзат. Негиз салуучу. Грибоедов менен фонвизин орус драматургиясынын туңгуч негиздөөчүлөрүнөн (« Советтнк Кыргызстан»). |
негиздүүсын. Башкы, орчундуу, олуттуу. Бүгүнкү саякатта ош ол белгиленген милдеттердин негиздүүлөрү аткары лмак (Сыдыкбеков). | негизсизсын. Жөнү жок, олуттуу себеби жок, далилсиз. |
незсын. Дүлөй, керең, макоо.
♦ Нез болуу — дал бо луу, жалдырап эстен тантып эмне кыларын билбей ка луу. Көп ойлонуп нез болду («Манас»). Алтыбай | нейтралдуусын. Нейтралдуулук мамиледе болгон калыс, бейтар п. |
нейтралдуулукзат. Эч кимисине кошулбай калыс туруучулук, бейта раптык; бирөөлөрдүн чыр-чатагына, ич ара кыжы-куж суна катышпоочулук. | нейтралитетзат. саяс. Мамлекеттер арасында болуп жаткан согу шка катышпоочулук, согушуп жаткан мамлекеттерге карата бирдей позицияда болуу абалы. |
нейтронзат. физ. Атом ядросунун ичиндеги электр заряды ж к бөлүгү. | некрологзат. Каза болгондугуна байланыштуу анын өмүр бая ы, иши жөнүндө жазылган макала. |
непада | нервзат. анат. Мээ менен жүлүндөн тарам-тарам болуп де неге таралган организмдин ар түрдүү аракеттерин башкарган тамырлар. Көрүү нерви. Угуу нерви. |
нерсезат. Аты аталып көрсөтүлбөгөн кандайдыр бир буюм, зат. Токтогул жанын сыйпалап эч нерсе таба албай (Бөкөнбаев). | нес |
нефтьзат. Отун катарында колдонулуучу жана ошондой эл керосин, бензин, вазелин ж.б. сыяктуу продуктыла ды өндүрүп алуу үчүн сырьё катарында колдонула т | нечеат. Кандайдыр бир санды сурап белгилөө үчүн колдо нулат. Нече жашта? Нече күндө?
♦ Алда нече к. ал а II. Бир нече — бир топ, бир канча. Ашым.. бир неч |
нечентакт. Бир нече, бир топ, алда канча.
♦ Алда нече — көп, бир канча. | нечөөат. Канча экендигин жалпылай айтуу үчүн колдонул т. Нечөө экен билүүгө, Эриксизден санатат (Үмөтал иев). |