 ЖОЙБОЛОТЖОЙБОЛОТ — жоокердик курал. Эпосто Ж. Алмамбетке
таандык мылтык катары айтылат.
| ЖОЙБОЛОТЖОЙБОЛОТ — асмандан түшкөн алты курч-
тун бири, Б
акайдын кылычы.
|
ЖОЙКАРАЖОЙКАРА — көзгө атар кытай мергени, к. Каражой.
| ЖОНКУМАЖОНКУМА — асмандан түшкөн алты курчтун бири, Алм
мбеттин кылычы.
|
ЖОЙКЫНАЖОЙКЫНА — эпизоддук кейипкер, кытай баатыры. Тал
стын суусун бурган тосмону кайтарган алтымыш ба
бандын башчысы Түктаман: «Коңурбайдан эр экен, Ж | ЖОКТООЖОКТОО — элдик салт ырларынын бир түрү. Мазмун жа
гынан кошокко жакын, к. Кошок.
|
ЖОЛБОРСЖОЛБОРС — тотем жаныбар. Орхон-Эне-Сай жазмалары
да көк түрктөрдүн уруу башчы, кандары, баатырлар
жолборсту ыйык (тотем) тутуп өлтүрбөгөндүгү кат | ЖОЛБОРСААЛЫЖОЛБОРСААЛЫ Турдаалы уулу (Токтогул району, Токт
гул айылы) — «Манас» айтуучу. «Манасты» 1947-жылда
китептен үйрөнүп айта баштаган. Ата-бабаларынан |
ЖОЛБОРСТУН ЖҮРӨГҮНӨ ТАЛГАК БОЛЖОЛБОРСТУН ЖҮРӨГҮНӨ ТАЛГАК БОЛУУ — баатырдык эп
стордун баш каарманы энесинин боюна бүткөн кези
де эпикалык эненин кадимки тамакка көңүлү келбе | ЖОЛДОШЕВЖОЛДОШЕВ Токчоро (1902, Пишпек уезди, Сарбагыш болу
у, Кара-Жылга айылы — 1937)— советтик партиялык иш
ер, кыргыз совет адабиятчысы.
1925-ж. Алматыдагы |
ЖОЛОЙЖОЛОЙ — негизги терс каармандардын бири, калмак
аны жана балбаны, жоо саяр баатыры. Эпостогу согу
ш эпизоддорунун көбүнө катышкан туруктуу каарду | ЖОЛ ТАЛАШ«ЖОЛ ТАЛАШ», «Алмамбет менен Чубак» — Алмамбет м
нен Чубактын чатагына байланыштуу элдик күү. Күү
нүн чыгышына эпостогу төмөнкү окуя себепчи болго |
ЖОМОКЖОМОК — жанрлык маанини туюндуруучу термин. Кырг
ыз фольклорунда «Ж.» термини жөө жомок жанрын тую
нткан мааниден кеңири мааниде колдонулган, башка | ЖОМОК БАШЫЖОМОК БАШЫ — элдик оозеки чыгармалардын башталы
ында айтылуучу кириш бөлүм. Жана башкалар көбүнч
ө жөө жомоктордо, эпостук чыгармаларда колдонула |
ЖОМОКЧУЖОМОКЧУ — «Манас» айтуучу. Бул наам, адатта эпост
ун үч бөлүмүн толук же бирөөнү айткан адамдарга к
арата колдонулган. 20-кылымдын 30-жылдарына чейин « | ЖОНДУКЖОНДУК — эпизоддук кейипкер. Бээжинге элчи барга
н Билерикти кармап, Эсенкандын алдына тартууга а
ып барганда Нескара Ж-ту Билерик менен согушуп ө |
ЖООБУЗАРЖООБУЗАР — эпизоддук кейипкер, Каныкейдин кызма
чы кара күңүнүн баласы. Семетей менен тең төрөлө
, экөө жолдош болуп жүрсүн деп, Манас атын Ж. коёт. | ЖООДАРЫЖООДАРЫ — эпизоддук кейипкер, Чегиштин атасы эке
ндиги гана айтылат (Сагымбай Орозбаков, 3. 186). ЖООД
УР — эпизоддук кейипкер, эпосто аты гана аталат. |
ЖООКЕЖООКЕ, Жөкө — эпизоддук кейипкер, Алыбектин уулу.
Жакып Манаска ылайык кыз издегенде жанына алган
жолдошу (Сагымбай Орозбаков, 2. 394, 373).
| ЖООКЕРДИК ОЮНДАРЖООКЕРДИК ОЮНДАР — жоокерлердин курал-жарактары
н колдонуу чеберчилигин арттырып, аскердик ыкка
ашыгуулар. Ж. ошондой Көкөтөйдүн ашында айрыкча |
ЖООЛУК ТАШТАМАЙЖООЛУК ТАШТАМАЙ — кыргыз элинин байыркы оюндары
ын бири. Көк майсаңда кечкисин же айлуу түндө ойн
олот. Эпосто Семетей Акункандын шаарына күйөөлөп | ЖООН АЛПЖООН АЛП — мифтик кейипкер. Алптардын катарында
ты гана аталат. «Жору куйрук Жоон алп» (Сагымбай
розбаков, 3. 99, 107; Саякбай Каралаев, 1. 80, 94) дөөлөрд |
ЖООН-АРЫКЖООН-АРЫК — топоним, эпосто кытай-калмактар башт
басып алган ата-журтун бошото баштаган кыргызда
р жоону кубалап басып өткөн жерлердин бири (Кол ж | ЖООРУНЧУЖООРУНЧУ — кырк чоронун бири. Чоролор жөнүндө ке
болгондо «Казактардын Жоорунчу» делип саналып
төт (Сагымбай Орозбаков, 2. 420). Манас Каныкейге кү |
ЖОРГОНУН БЕЛИЖОРГОНУН БЕЛИ — топоним. Эпосто Таластагы ашуу к
тары көп эскерилет. Манасты үйлөндүрүү үчүн Жакы
пка кабарга жөнөгөндө Ажыбай ашкан бел (Саякбай К | ЖОРГОНУН СУУСУЖОРГОНУН СУУСУ — топоним. Валиханов жазып алган
пизод боюнча Бокмурун атасы Көкөтөйдүн ашын өтк
рүү үчүн жер тандаганда «Беш-Терек менен ашамын, |
ЖОРГО СӨЗЖОРГО СӨЗ — аллитерация жана ыргактуулук сактал
ан, бирок ыр өлчөмү жок, кара сөз менен ырдын орто
сундагы жанр. Кыргыз элинин оозеки чыгармачылыгы | ЖОРОЖОРО эпосто үч мааниде колдонулат: 1) жолдош, теңт
ш; 2) кезектешип өткөрүлүүчү бозо ичүү жыйыны, там
аша кылуу үлпөтү; 3) буйрук, өкүм. Биринчи маанисин |
ЖОРТУУЛЧУЖОРТУУЛЧУ — эпизоддук кейипкер. Манастын Алтайд
жүргөндөгү жолдошторунун бири. Торучаарды окко
учуруп, курчоодо жөө калган Манаска Кошой келип А | ЖОШОЖОШО — эпизоддук кейипкер. Айчүрөк Семетейди изд
еп ак куу болуп кубулуп учуп жүрүп баатырларды сы
наганында Үрбүнүн уулу Ж-ну да сынап өтөт (Саякба |
=
=