 селпектөөселпекте этишинин кыймыл атоочу. |
| селсаяк зат. Белгилүү турган жайы жок, кыдырып жүрмө, жакы рланган, тентиреген адам. |
| селсаякта этиш. Селсаяктык кылуу, кыдырып, тентиреп жүрүү. |
| селт : селт этүү — чочуп кетип денеси жыйрыла түшүү, тартыла түшүү, селтең эткен көрүнүштө болуу. Селт этип тура калды. Селт этип Дилвар ойгонду шашып, |
| селтең : селтең этүү — чочуп кетип тез кыймыл жасоо. Ич и ачыша түшкөн Динар эки колун тең көтөрүп селтең этти (Сыдыкбеков). ♦ Селтең-селтең этүү — чо |
| селтеңде этиш. Элтең-селтең этип эки жагын тез-тез карануу. |
| сельпо зат. Селолук керек-жарак коому жана ошондой коомд ун магазини. Кечээ күнү сельпого көп кездеме келд и (Баялинов). |
| сельсовет зат. Селолук совет. Орусбек окуу жашына толгондо мордун үйүнө сельсоветтен киши келди (Сыдыкбеко ). |
| семантика зат. 1. семасиология менен бирдей.
2. Сөздөрдүн маа ниси. |
| семасиология зат. Сөздөрдүн маанилерин, алардын өзгөрүшүн изи дей турган тил илиминин атайын бөлүмү. |
| семафор зат. Темир жол түйүнүндө жолдун ачык же жабыктыгы н жарык аркылуу билдирүүчү сигнал. |
| семестр зат. Жогорку жана атайын орто окуу жайларында оку у жылынын жартысы. |
| семиз сын. 1. Эти толук, майлуу. Кой семизи койчудан (мака л). Аттардын ичиндеги семизи жана күлүгү тору ала ат экен (Жантөшев). 2. Өсүмдүк үчүн керектүү затта |
| семиздик зат.Семиз болгон абал. [Койлордун] жазга ушул сем здиги менен жетпесе да өңдүү жетерине ишенем (Жа төшев). Араба менен жүрчү эле, Семиздиктен басалб |
| семинар зат. 1. Жогорку окуу жайларында мугалимдердин жет кчилиги менен өткөрүлүүчү группалык практикалы иш, занятие. 2. Квалификацияны жогорулатуу үчүн |
| семир этиш. 1. Эт алуу, эттүү болуу, семиз болуу. Жайылып алың семирсе, Жайыттын көркү сонун да! (Токтогул). Уйлардын жүнүнөн май чыгып, жылтылдап, семире ба |
| семирт семир этишинин аркылуу мамилеси. |
| семирткич : жер семирткич — түшүмдүүлүктү жогорулатуу ма ксатында кыртышка төгүлүүчү зат. Минералдуу семи рткич. Органикалык жер семирткич. Химиялык жер се |
| семирүү семир этишинин кыймыл атоочу. |
| сен ат. Экинчи жакка карата колдонулуучу жактама ат а тооч. Чыгым салып эл жедиң, Чыркыратып жардыны, Жа лгыз атын сен жедиң (Токтогул). Сен — карчыганы |
| сенат зат. 1. Байыркы Римдеги башкаруунун жогорку орган .
|
| сенатор зат. Сенаттын мүчөсү. |
| сендел этиш. 1. Азап тартуу, тентирөө. Сексенде энем сен э ең, Сенделип кеткен мен элем (Токтогул). 2. Арып-ач кан, чарчап-чаалыккан түрдө темтеңдеп араң басуу. |
| сенделт сендел этишинин аркылуу мамилеси. |
| сенделүү сендел этишинин кыймыл атоочу. |
| сендиректе этиш. Алы кетип, бутун араң шилтеп тамтаңдап басу . [Батма] сендиректеп барып жүктүн бурчуна сүйөнү п олтурду (Байтемиров). |
| сендиректет сендиректе этишинин аркылуу мамилеси. |
| сендиректөө сендиректе этишинин кыймыл атоочу. |
| сеней этиш. Сенек болгондой былк этпей катып калуу, кый ылдабай калуу. [Зайнанын] оюнан бардык нерсе чыгы п, эки колун өйдө көтөргөн калыбында сенейди (« |
| сенейт сеней этишинин аркылуу мамилеси. |
| сенейүү сеней этишинин кыймыл атоочу. |
| сенек сын. Катып калган, шал болуп калган. Колу сенек. |
| сеңир зат. Тоонун уурчуктанган бийик кыры. Жети-Өзөндү өрүүгө, Жерге талдуу сеңирге Жетип ордо тикти эл («Сейтек»). Жатып калды Табылды, Учтанган к |
| сенсация зат. Көпчүлүктүн делебесин козгогон, көңүлүн эрг ткен, тоңшуткан кабар, көз караш, укмуштуу окуя. |
| сеңсел этиш. Селкилдеп, ыргалып туруу (жүн, чач же жыш өск өн чөп, эгин ж. б. жөнүндө). Койлор чубайт жибек жүн ү сеңселип, Уйлар оттойт бүйрү чыгып теңселип (Ос |
| сеңселт сеңсел этишинин аркылуу мамилеси. |
| сеңселүү сеңсел этишинин кыймыл атоочу. |
| сентябрь зат. Календарлык жыл эсебинин тогузунчу айы. Сент ябрь ай, коон жыттуу сонун ай, Бышыкчылык.. барлык элдин көңүлү жай (Осмонов). |
| сеөктө этиш. Сөөгү какшап, сыздап ооруу. Буту-колум сөөкт өп ооруйт. |
| сеп I зат. 1. Кызды күйөөгө бергенде кошо берилүүчү кий им-кече, үй оокаттары жана түрдүү буюмдар. Солтоб йга беремин Кызымды сонун түркүн сеп менен («О |
| сепаратор зат. Каймагын ажыратып алуу үчүн сүттү тарта тург ан машина, сүт машина. |
| сепил зат. 1. Коргонуу үчүн калк отурукташкан пункттун а йланасына абдан мыктап салынган коргон. Сепилин ийик куруптур (Бейшеналиев). 2. өт. Кебелбес күч. С |
| сепкил зат. Кээ бир кишилердин терисинде (көбүнчө бетинд е) пайда бөлүүчү саргыч же күрөң түстөгү майда чы ыр тактар. Чекири жок кой көздүү, Сепкили жок ак ж |
| сепкилдүү сын. Сепкил баскан, сепкили бар. Тамара жыйырма бе шке чамалаш, билинер-билинбес сепкилдүү келин (Ба йтемиров). Кара тору сепкилдүү келин жолдошун чым |
| септир сеп этишинин аркылуу мамилеси. |
| септүү сын. Себи бар, себи менен берилген (кызга карата). ептүү кыз. |
| сербей этиш. 1. Жапыз жана бирин-серин, анда-мында болуп с юк өсүү (өсүмдүктөр, кыл, чач ж. б. жөнүндө). Сакал- уруту сербейип туруу. Сербейген майда карагайла |
| сербейт сербей этишинин аркылуу мамилеси. |
| сербейүү сербей этишинин кыймыл атоочу. |
| сербеңде этиш. Сербейген кичинекей көрүнүштө кыймылдоо. С рбеңдеп ойноп жүргөн көпөлөгүмсүң (Сыдыкбеков). аамайы учуп сербеңдеп Көкүлү учуп эрбеңдеп (« |
| сервиз зат. Аяк-табак, чыны-чайнек сыяктуу идиштердин та дамал тобу. Чай сервизи. |
| сергек сын. 1. Көңүлү көтөрүңкү, ачык, шат. Кычандын жүрөг н түпөйүл басканы менен, көңүлү сергек (Бейшенал ев). Сергек Зарыл күндөгүсүндөй эрте ойгонуп, эрт |
| сергектик зат. 1. Көңүлү көтөрүңкү, ачык, шат болгондук.
2. Са тык, абайлагычтык, кыраакылык, аркы-беркини тез с езүүчүлүк. |
| серги зат. 1. Салкын абага чыгып эс алуу, серүүндөө, көңү ачуу. Сергисек төрдө гүл сайма, Суктансак мөлтүр Ак-Сайга (Абдыраманов). Жайлообуз сонун жер болот |
| сергит серги этишинин аркылуу мамилеси. |
| сергүү серги этишинин кыймыл атоочу. |
| сере I зат. 1. Түркүктөргө орнотулган үстүнкү бети гана жабылып, туш жактары ачык бастырма. 2. Курут курга туу үчүн ылайыкталган бийик секиче. Алачык менен |
| серей этиш. Сороюп, эрбейип чыгып туруу. Шыпшагандай се ейип, куураганы дагы бар (Аалы). Кулактары серейи , Энесин таппай элейип (Шүкүрбеков). |
| серең : серең-серең туур. Кичине нерсенин анда-мында бир көрүнүп, сербеңдеп чуркаган көрүнүшүн билдирүү чүн колдонулат. Коён серең-серең этти. |
| сереңде этиш. Серең-серең этүү. Сеңсең куйрук, кош кулак, С ереңдеген коёнек. Сереңдеп чуркаган сур чычканда р. |
| сереңдет сереңде этишинин аркылуу мамилеси. |
| сереңдөө сереңде этишинин кыймыл атоочу. |
| серепчиле этиш. Алысты караганда алаканды чекесине кырынан коюп, бир нерсени жакшылап көрүүгө ыңгайлоо. Азы үйүн көздөй бурулган үч мугалимди көрүп, Омор ко |
| серепчилөө серепчиле этишинин кыймыл атоочу. |
| сержант зат. Армиядагы, милициядагы кенже командалык сос авда берилүүчү наам, чин жана ушундай наамдагы, ч индеги адам (кызматкер). Көргөн окуясын баштан ая |
| серия зат. 1. Турпатташ, маанилеш, мазмундаш же бир канча жалпы, окшош белгилери бар нерселер. Художник С. кылбеков колхозчулардын колхоз талаасындагы ыр |
| сериялуу сын. Сериядан турган, серия-серия болуп чыгарылга н. Сериялуу өндүрүш. |
| сериялык сын. Серияга таандык. Техниканы сериялык түрдө би р кыйла жакшы даражада даярдоо. |
| серке зат. Эки жашка караган биттелген теке. Миң койду б ир серке баштайт (макал). |
| серкеч серке менен бирдей. |
| серме этиш. 1. Кармоо, кармап алуу аракети менен колду ум тула шилтөө, сермөө, илип алуу. Апасы келип сермей берерде Сатыкул ойт берди (Касымбеков). Табына ке |
| сермел серме этишинин туюк мамилеси. |
| сермөө серме этишинин кыймыл атоочу. |
| серп этиш. 1. Шилтөө, сермөө. Чогулуш болсо кол серпип, К үрсүлдөдүң активим (Үмөталиев). 2. Жулкуп тартуу, улкуп ыргытуу, илип тартуу. Серперимде балыкты Ж |
| серпил серп этишинин туюк мамилеси. |
| серпилгич сын. Ийилип калыбына келме; созулуп калыбына келм е. Серпилгич пружина. |
| серпинди зат. Бир нерсенин учкуну, чачырандысы. Өрттөнгөн шо казандын Серпиндиси тийбесин («Эр Төштүк&raq uo;). |
| серпиш этиш. Кармашуу, алышуу, күрөшүү. Серпишкенге бой б ербес, Сепил болуп калгыла! («Семетей»). Серп ишкен жоону басынтып, Жеңбей кайтчу биз бекен? (Эл |
| серпиштир серпиш этишинин аркылуу мамилеси. |
| серпишүү серпиш этишинин кыймыл атоочу. |
| серптир серп этишинин аркылуу мамилеси. |
| серпүү серп этишинин кыймыл атоочу. |
| серт сын.1. Иреңи суук, сулуу эмес (өң жөнүндө). Анын ире ин серт көргөзгөн оң жаагында уржук-буржук болуп айыккан тырыгы бар («Ала-Тоо»).
|
| серүүн зат. Салкын, мээлүүн. Кечки жел берет серүүндү, Эм екти кылып жатканда (Бөкөнбаев). Ашыр жаздын серү үн абасын жута дем алып, теребелди суктана карады |
| серүүндө этиш. 1. Салкын, мээлүүн тартуу, серүүн абалга келү ү. Күн серүүндөй түштү. 2. Салкындап дем алуу. [Дер иш] өзүнө тааныш бактын ичинде серүүндөп келе жа |
| серүүндөө серүүндө этишинин кыймыл атоочу. |
| серүүндөт серүүндө этишинин аркылуу мамилеси. |
| сес зат. Айбат, опуза; кыр көрсөткөндүк. Найзанын учту усу, кылычтын миздүүсү жоого сес! (Сыдыкбеков). Се көрсөтүп, жүрөгүнүн мизин алуу. Душмандын сесин |
| сессия зат. 1. Бийлик органдарынын мезгил-мезгил менен өт көрүлүүчү заседаниеси. Кыргыз ССР Жогорку Совети нин сессиясы. 2. Жогорку же атайын орто окуу жайла |
| сестей этиш. Коркуп, чочуп, элейип туруп калуу. Алымкул к чан кетти? — деп Карып сестее түштү (Абдукарим в). Келиндер бир аз сестее түшүшүп, анан сыр бербе |
| сестен этиш. Коркуу, айбыгуу. Арзынын көз карашынан сест не түшкөн Жума кичине мукактана түштү (Жантөшев). Канай «Атам уруп коёт го» деп сестенчү (Таш |
| сестенүү сестен этишинин кыймыл атоочу. |
| сестүү сын. Сүрдүү, сес көрсөтөрлүк. Бир саамдай Зайнага сестүү карап турду да, Калпакбай уулу столду дүп уштады (Сыдыкбеков). |
| сетка зат. 1. Жиптен, сымдан ж. б. ар кандай керектөөлөргө ылайыктап согулган тор. Кроваттын сеткасы. Волей бол сеткасы.
|
| сеткалуу сын. Сеткасы бар. Эшикте, зым сеткалуу кроватта Жа тамын салкын түндө жылдыз санап (Үмөталиев). |
| сеялка зат. Үрөн сепкич машина. |
Можете поискать примеры использование слово Эл-Создук:
| Эл-сөздүк | Другие сервисы... | 0.3106 сек. |
|