 воеводствоср. ист. воеводство (1. воеводанын наамы же мансабы; 2. воевода башкарган область). |
| воедино нареч. чогултуп, бирге, бириктирип; собрать всех во едино бардыгын бирге чогултуу (бириктирүү). |
| воен- татаал сөздөрдүн "согуштук" деген маанини билдир үчү бөлүгү; мис. военкомат военкомат. |
| военачальник м. аскер башчысы. |
| военизация ж. военизация, военизациялоо; военизация промышле ности өнөр жайларды военизациялоо (согуштук мил еттерди аткарууга ылайыктоо). |
| военизировать сов. и несов. кого-что военизациялоо, военизацияга өткөрүү. |
| военизироваться сов. и несов. военизациялануу. |
| военком м. (военный комиссар) военком (согуш комиссары). |
| военкомат м. (военный комиссариат) военкомат (согуш комиссар иаты). |
| военкор м. (военный корреспондент) военкор (согуш корреспо нденти). |
| военно-воздушный ~, ая, -ое: военно-воздушные силы согуштук-аба күч өрү; Военно-воздушная академия Согуштук-аба Акад миясы. |
| военно-морской ~, ая, -ое военно-морской флот согуш-деңиз флоту. |
| военно-полевой ~, ая, -ое военно-полевой; военно-полевой суд военн о-полевой сот (согуш убактысынын закону боюнча иш теген согуштук сот); военно-полевая хирургия воен |
| военно-политическая ~, ая, -ое согуштук-саясий; Военно-политическая ак демия Согуштук-саясий Академия. |
| военно-революционный ~, ая, -ое согуштук-революциячыл; военно-революцио нные комитеты ист. согуштук-революциячыл комитет тер. |
| военно-санитарный ~, ая, -ое согуштук-санитардык; военно-санитарное ело согуштук-санитардык иш. |
| военно-стратегический ~, ая, -ое согуштук-стратегиялык; военно-стратегич еский плацдарм согуштук-стратегиялык плацдарм. |
| военно-учебный ~, ая, -ое согуштук окуу; военно-учебное заведение согуштук окуу жайы; военно-учебный пункт согуштук окуу пункту. |
| военнообязанный м. согуштук кызматка милдеттүү (запас аскерде тур учу же аскерге чакырылуучу). |
| военнопленный м. согуш туткуну (туткунга алынган согуш кызматчы ы). |
| военнослужащий м. согуштук кызматчы. |
| военный ~, ая, -ое 1. война-га т.; согуштук; военная промышле ность согуш өнөр жайы, согуштук өнөр жай; военный завод согуш заводу; военный округ согуш округу; во |
| военрук м. (военный руководитель) военрук (согуштук жетекч и). |
| военщина ж. неодобр. военщина (агрессивдик империалисттик огуштук чөйрө жана анын милитаристтик духу). |
| вожак м. 1. (руководитель) жетекчи; 2. (проводник) жетелеп ж рүүчү; вожак у слепого сокурдун жетелеп жүрүүчүс ; 3. (о животном в стаде) баштап жүрүүчү, баштаанак. |
| вожатая ж. (пионеротряда) вожатая; см. вожатый 1. |
| вожатый м. 1. (пионеротряда) вожатый (пионер отрядынын жете чиси); 2. (проводник) жол баштоочу, жол көрсөтүүчү; 3. см. вагоновожатый. |
| вожделение ср. 1. кызыгып калуу (эркек аялга же аял эркекке); 2. п ерен. суктануу. |
| вождение ср. башкаруу, айдоо, алып жүрүү; вождение машин маш наларды айдоо; искусство вождения самолёта самол ётту алып жүрүү искусствосу. |
| вожжи мн. (ед. вожжа ж.) божу, можу; отпустить вожжи 1) божун (можуну) бошотуу (коё берүү); 2) перен. тартипти нач арлатуу; натянуть вожжи 1) божуну (можуну) жыюу; 2) пе |
| вожу вожу I (водишь) и т.д. наст. вр. от водить. вожу II (возиш ь) и т.д. наст. вр. от возить. |
| вожусь вожусь I (водишься) и т.д. наст. вр. от водиться. вожус ь II (возишься) и т.д. наст. вр. от возиться. |
| воз м. 1. араба (бир араба жүк, жүктүү араба); воз дров би араба отун; 2. перен. разг. (множество) толгон, көп, абдан көп; у него целый воз новостей анын толгон ж |
| возбранять несов. уст. тыюу, тыюу салуу. |
| возбраняться несов. страд., чаще безл. тыюу салынуу, тыйылу; не во збраняется тыйылбайт, тыюу салынбайт. |
| возбудимость ж. козголгучтук (1. сезимдин козголгучтугу, ойгонг чтугу; 2. биол. ткандын сырттан болгон аракетке жо оп бериши). |
| возбудимый ~, ая, -ое 1. козголгуч; 2. биол. козголгуч, сезгич; во будимые ткани сезгич ткандар. |
| возбудитель м. козгогуч (кандайдыр бир нерсени козгоого күчү ж еткен нерсе); дрожжи - возбудитель брожения ачыткы - ачуунун (ачыштын) козгогучу; возбудитель болезн |
| возбудить сов. 1. что козгоо, сезим ойготуу, сезимге таасир кы луу; возбудить интерес кызыкчылыкты козгоо; возбу ить негодование кыжырын келтирүү; возбудить стра |
| возбудиться сов. козголуу, сезими ойгонуу, желигүү, ээлигүү. |
| возбуждаемость ж. см. возбудимость. |
| возбуждать несов. см. возбудить. |
| возбуждаться несов. 1. см. возбудиться; 2. страд. к возбуждать. |
| возбуждающий ~, ая, -ее 1. прич. от возбуждать; 2. прил.: возбуждающ ие средства мед. (организмди) козготуучу (козутуу у) дарылар. |
| возбуждение ср. 1. (усиление, пробуждение и т.п.) козгоо, сезим ой готуу, сезимге таасир кылуу; возбуждение деятельн ости сердца жүрөктүн аракетин козгоо; 2. (состояни |
| возбуждённость ж. таасирленгендик, козголгондук, сезими ойгонгон дук. |
| возбуждённый ~, ая, -ое 1. прич. от возбудить; 2. прил. (взволнованн ый) толкунданган; у него возбуждённый вид ал толку нданып турат (тынчсызданып турат). |
| возведение ср. (действие) көтөрүү; возведение в степень мат. да ражага көтөрүү (өзүн өзүнө көбөйтүү). |
| возвеличивать несов. см. возвеличить. |
| возвеличить сов. кого-что улуктоо, урматтоо, мактоо. |
| возвести сов. 1. что (выстроить) куруу, тургузуу, салуу; возве ти большое здание чоң имарат тургузуу; 2. что к чем у (определить начало) байланыштыруу, жеткирүү, ал |
| возвестить сов. что, о чём салтанат менен жарыялоо. |
| возвещать несов. см. возвестить. |
| возводить несов. см. возвеси. |
| возврат м. 1. (отдача взятого) кайтаруу, кайта берүү; возврат ссуды ссуданы кайтаруу; 2. перен. (возобновление) к айталоо, кайтуу; возврат болезни оорунун кайталан |
| возвратить сов. 1. что (отдать взятое) кайтаруу, кайтарып берүү ; возвратить книгу китепти кайтаруу; 2. что, перен. ( осстановить) калыбына келтирүү; возвратить здоро |
| возвратиться сов. 1. (вернуться) кайтуу, кайтып келүү, кайта келү ; возвратиться домой үйгө кайтуу; 2. перен. (восстан овиться) калыбына келүү, кирүү; после болезни к не |
| возвратный ~, ая, -ое 1. кайтма; возвратный путь кайтма жол; 2. ме д. кайталама; возвратный тиф кайталама келте; 3. гра м.: возвратное местоимение өздүк ат атооч; возврат |
| возвращать несов. см. возвратить. |
| возвращаться несов. 1. см. возвратиться; 2. страд. к возвращать. |
| возвращение ср 1. см. возврат; 2. (появление вновь, приезд) кайтуу, кайтып келүү, кайта келүү; возвращение из команди ровки командировкадан кайтып келүү; по возвращен |
| возвысить сов. кого-что көтөрүү, ардактоо; возвысить кого-л. в глазах других бирөөнү башкалардын алдында көтөр үү; возвысить голос катуу айтуу, кайкырып айтуу (а |
| возвыситься сов. жогорулоо, жогорку даражага көтөрүлүү. |
| возвышать несов. см. возвысить. |
| возвышаться несов. 1. бийик туруу, көтөрүлүп туруу, өтүү, ашуу, а шып туруу; за озером возвышались горы көлдүн нары жагында тоолор заңкайып турду; 2. страд. к возвышат |
| возвышение ср. көтөрүңкү орун (жер), бийик орун (жер); стоять на возвышении көтөрүңкү жерде туруу. |
| возвышенность ж. 1. геогр. дөңсөө; 2. перен. (мыслей, чувств) көтөрүң үлүк, көңүлдүн көтөрүңкүлүгү. |
| возвышенный ~, ая, -ое 1. (высоко расположенный) бийик, көтөрүңк ү; возвышенная местность бийик жер; 2. перен. бийик, көтөрүңкү, чоң маанилүү; возвышенная цель көтөрүң |
| возглавить сов. что башында болуу, башкаруу, башчылык кылуу; в зглавить революционное движение революциячыл к ймылдын башында болуу. |
| возглавлять несов. см. возглавить. |
| возглас м. үн чыгаруу, үн; возглас радости кубаныч үнү. |
| возгонка ж. физ. возгонка (катуу затты буу түрүнө айландыры , кайтадан катуу зат түрүнө келтирүү). |
| возгонять несов. физ. возгонкалоо. |
| возгораемость ж. тех. тутангычтык, жангычтык, күйгүчтүк. |
| возгораемый ~, ая, -ое тех. тутангыч, жангыч, күйгүч. |
| возгораться несов. см. возгореться. |
| возгордиться сов. чем мактанып көтөрүлүү, компоюу. |
| возгореться сов. 1. (загоретъся) тутануу, жануу; из искры возгори тся пламя учкундан жалын чыгат; 2. чем, перен. (силь о захотеть чего-л.) ынтызар болуу; он возгорелся ж |
| воздавать несов. см. воздать. |
| воздать сов. тиешесин берүү; воздать кому-л. по заслугам би өөгө иштеген ишине жараша жогору баа берүү. |
| воздаяние ср. уст. кылыгы үчүн сыйлоо же кылыгы үчүн жазалоо. |
| воздвигать несов. см. воздвигнуть. |
| воздвигнуть сов. куруу, салуу, тургузуу; воздвигнуты многоэтаж ые здания көп кабаттуу үйлөр тургузулган. |
| воздевать несов. см. воздеть. |
| воздействие ср. таасир, таасир кылуу; оказать моральное воздей твие мораль жагынан таасир кылуу. |
| воздействовать сов. и несов. на кого-что таасир кылуу. |
| возделать сов. что айдоо, иштетүү; возделать землю жерди айдо о, жерди иштетүү. |
| возделывать несов. см. возделать. |
| воздержавшийся м. калыс калган; при голосовании воздержавшихся не было кол көтөрүүдө (добуш берүүдө) калыс калганд р болгон жок. |
| воздержание ср. өзүн өзү тыюу (мис. тамекиден, арактан). |
| воздержанность ж. өзүн өзү тыюучулук, өзүн өзү тартуучулук, өзүн ө зү токтоткондук; воздержанность в еде тамактан өз үн өзү тартуучулук. |
| воздержанный ~, ая, -ое өзүн өзү кармай билген, токтоо; он воздер жанный человек ал өзүн өзү кармай билген адам. |
| воздержаться сов. 1. от чего өзүн өзү тыюу, өзүн өзү токтотуу; воз ержаться от ответа жооп берүүдөн өзүн өзү токтот уу; воздержаться от курения тамеки тартуудан өзүн |
| воздерживаться несов. см. воздержаться. |
| воздеть сов. уст.: воздеть руки алакан жаюу (диний максат м нен). |
| воздух м. аба; свежий воздух таза аба; спёртый воздух бузул ган, быксыган аба; выйти на воздух абага чыгуу; на о ткрытом воздухе или на вольном воздухе ачык абад |
| воздуходувка ж. тех. воздуходувка (кысылган абаны жиберип туруу чу машина). |
| воздуходувный ~, ая, -ое тех.: воздуходувные машины в металлургии металлургиядагы аба жибергич машиналар. |
| воздухонагнетательный ~, ая, -ое тех.: воздухонагнетательный насос аба то лтуруучу насос. |
| воздухоплавание ср. абада учуу. |
| воздухоплаватель м. абада учуучу. |
| воздухопровод м. тех. воздухопровод (абаны алмаштыруу үчүн колдо нулуучу түтүк же каналдар). |
| воздушнодесантный ~, ая, -ое аба-десанттык; воздушнодесантные войска аба-десанттык войсколор. |
| воздушный ~, ая, -ое 1. воздух-ка т.; воздушное пространство аб а мейкиндиги; воздушное охлаждение аба менен музд атуу, суутуу; воздушное сообщение аба байланышы; в |
| воззвание ср. үндөө, чакырык. |
Можете поискать примеры использование слово Эл-Создук:
| Эл-сөздүк | Другие сервисы... | 0.1664 сек. |
|