 оңI зат. 1. Солдун карама-каршы жагы. Абылбек оң колун
ун ортону менен столду акырын гана тырсылдата ур
улап койду (Жантөшев). Оң жагымда Жапар жатат, Сол | оңбогондойтакт. Абдан, өтө, бир кыйла. Оңбогондой чоң. Оңбого
ндой кыйын. |
оңгулуктуусын. Жакшы, оңтойлуу, оңдуу. Күн-түн да оңгулуктуу
көрүнбөдүм, Мурунку «жаным!..» деген курбум
ашка (Маликов). Таң атканча оңгулуктуу уктабай чы | оңдоэтиш. 1. Бир нерсенин бузук жерин түзөтүү, жөнгө са
луу, эпке келтирүү. [Айтбаев] шамдагайлык, эпчилди
к менен машинаны оңдоп жатты (Сасыкбаев). Шамдын б |
оңдолоңдо этишинин туюк мамилеси. | оңдоноңдо этишинин өздүк мамилеси. |
оңдоооңдо этишинин кыймыл атоочу. | оңдотоңдо этишинин аркылуу мамилеси. |
оңдошоңдо этишинин кош мамилеси. | оңдуроң этишинин аркылуу мамилеси. |
оңдуусын. Түзүк, дурус; ылайыктуу. | оңкозат.1. Калчаганда же өкчөгөндө чүкөнүн тикесинен
уруп калган абалы. Оңко оюн бузат, тентек жыйын б
зат (макал).
2. Кан сордуруу же денеге коюу үчүн па |
оңкогойсын. Оңкойгон, коңкойгон. [Көкөнү] колжойгон оңког
ой мурун неме жүзүн үйрүп ормоңдоп опузалады (Кас
ымбеков). | оңкойэтиш. Эби-сыны жок болуп, өзгөчө колдоюп бөлүнүп т
уруу, коңкойгон көрүнүштө болуу. — Кырдач муру
жар кабак, Ызырынып оңкоюп («Эр Табылды»). |
оңколоэтиш. 1. Башмалдак атуу, төбөсү менен сайылуу, оңко
сунан тушүү. Оңколоп далай фашист кулап жатты (Үм
талиев). Оңколой түшөт атканым, Ордунан турбайт ч | оңколоооңколо этишинин кыймыл атоочу. |
оңколотоңколо этишинин аркылуу мамилеси. | оңкочук:оңкочук атуу — башмалдак атуу, оңкосунан кетүү
, оңкосунан түшүп ала салып кетүү. Баш менен мен о
кочук атып жаттым (Үмөталиев). |
оңоэтиш. 1. Жолго коюу, кемчиликтерди жоюу. Жаңы башка
рма колхозду оңойм деген жакшы тилекте ойлонуп ж
тып, терең уйкуга кетет («Чалкан»).
2. Ирдент | оңойсын.1. Жеңил, жеңил-желпи, кыйын эмес. Адис капканч
лар үчүн жылдын бардык мезгилдерине караганда, с
ары сойгокто карышкыр кармоо оңой (Каимов).
2. Бат, |
оңойлоэтиш. Оңтойлотуу, жеңилдетүү, оңой алына турган о
тойлуу абалга келтирүү. | оңойлоооңойло этишинин кыймыл атоочу. |
оңойлотоңойло этишинин аркылуу мамилеси. | оңойлукзат. Аткарууга жеңилдик. Токтогулду качыруу оңой
ук боло койгон жок (Бөкөнбаев). Кар аттын омуроос
нан келип, оңойлук менен жол бербейт (Байтемиров) |
оңолоңо этишинин туюк мамилеси. | оңоооңо этишинин кыймыл атоочу. |
оңошоңо этишинин кош мамилеси. | оңтойзат. Ылайыктуу абал, ыңгайлуу Учур, оңдуу кырдаал.
Оңтоюма келтирип, Ооганга бүлүк бир салам («Ку
рманбек»). |
оңтойлоэтиш. Оңтойлуу абалга келтирүү, ыңгайына, кырдаал
ына келтирүү, оңтоюна келтирүү. Калемди Жапар оңт
ойлоп, Ойноктото кармады (Маликов). | оңтойлоноңтойло этишинин өздүк мамилеси. |
=
=