Меню
Эл-Сөздүк

кат

кат I
ар.
письмо; почерк;
ал кат билет он умеет писать и читать; он грамотен;
жол кат уст. путёвка;
тил кат расписка;
куш кат каллиграфия;
катка сал- описать, сделать опись;
чөп кат закладка (в книге);
кат-чот разг. грамотность, образованность;
туяк кат см. туяк 2.
кат II
пласт, слой; ряд;
жер кулагы жети кат погов. слухом земля полнится (букв: ухо земли в семь пластов);
кат-кат многократно; в несколько слоёв;
кат буйрук этиш грам. понудительная форма глагола;
эки кат южн. беременная;
тогуз кат см. тогуз.
кат III
кат-кат күл- то же, что карт-карт күл- (см. карт IV).
кат- IV
1. твердеть, черстветь;
каткан нан чёрствый хлеб;
калган-каткан всякие остатки, ошмётки;
жакшыга жата кал, жаманга ката кал погов. перед хорошим склонись, перед дурным будь твёрд;
2. охот. (о собаке) делать стойку;
ити катабы? его собака стойку делает?
көз кат- притупиться (о зрении от старости);
көз катканда көргөнүм, көрүнгөн жалгыз эрмегим фольк. моя единственная радость (т.е. дитя), которую увидела я в преклонном возрасте;
жолу каткан незадачливый;
3. жолу каткыр! бран. (обычно по адресу детей) эх, неладный!, у, незадачливый!;
жолу катып к несчастью; как на грех;
жолу катсын! бран. (обычно по адресу детей) чтоб ему неладно было!, чтоб ему не видать удачи!;
башы катты он растерялся; у него голова кругом пошла;
эмине кыларына башы катты он растерялся и не знал, что делать;
алды каткан
1) изнурённый;
2) бедняга;
атына ээри каткан, ээрине көтү каткан разг. к коню его седло присохло, к седлу его зад присох (о неутомимом наезднике и храбреце);
каным катып турат см. кан I;
тилеги каткан см. тилек.
кат- V
1. прятать;
бек жерге кат- спрятать подальше;
койнума катып алдым я спрятал себе за пазуху;
ак албарсты кынына кайтып катып алды фольк. свой блестящий булат он опять в ножны вложил;
катпай-этпей эле не пряча и не жалея;
катпай-этпей эле жаны кийимдерин биринен сала бирин кийип новую одежду он, не пряча и не храня, (беспорядочно) надевал одну за другой;
каткан-күткөн или каткан-куткан спрятанное и охраняемое;
каткан-күткөн казына спрятанная и охраняемая казна;
көрүп катып коёрго жок и на погляд нет (т.е. совсем нет);
баш кат- найти пристанище, найти убежище;
баш катар жер жок негде голову приклонить; негде укрыться;
баш катарга жер таппайт не знает, где голову приклонить; не находит убежища, спасения себе;
2. прибавлять, присоединять;
жүгөн кат- надеть узду;
нокто кат- надеть недоуздок, обротать;
сөз катпай или тил катпай не говоря ни слова;
үн катпай молча, безмолвно;
кимсиң десең үн катпай, өтүп кетти, тил катпай фольк. спросили его "кто ты?", он промолчал, проехал мимо, слова не сказав;
кол кат- нападать; притеснять, обижать;
а турмак, абдан тапшырды: кыргызга бир да кол катпа стих. и не только это, он ещё строго приказал: киргизов отнюдь не обижай.
кат- VI:
түн кат- см. түн I.

кат

  • записка
  • письмо
    		•

    кат

    scrips

    кат

    I. layer [‘лэйэ]

    кат

    II. letter [‘лэтэ]

    кат

    [kat]
    1. ) mektup, yazı:
    2.) labaka, sıra

    кат

    1. mektup;
    2. kat.

    кат

    кат (жазуу), каты, катты
    кат-кабар
    кат-сабат
    кат-сабаттуу
    кат-сабаттуулук
    кат таануу

    кат

    кат (кабат), каты, катты
    кат-кат

    кат-

    кат-, катты

    кат-

    кат- (катып калуу), кат ты

    кат

    I зат. 1. Кимдир бирөө менен пикир алмашуу, байланыш жасоо, кабар алышуу үчүн жиберилүүчү кагазга жазылган текст. Татыбек, агаңдан кат барбы? (Байтемиров). Досум, жазган катың көп кечигип тийди (Жантөшев).
    2. Жазуу. Кат таануу. Колу кат билүү.
    ¨ Тил кат — эс. бир нерсени алгандыкты ырастоочу документ, расписка. Карыз алганың үчүн бул тил катка бармагыңды басып койчу (Абдукаримов). Талак кат — эс. эри менен аялдын ажырашкандыгын ырастоочу документ. Жол кат — эс. путёвка. Ишеним кат к. ишеним. Туяк кат — тар. мал жаюуга уруксат берилген документ. Чөп кат к. чөп I. Куш кат — каллиграфия, кооздоп жакшы жазылган жазуу.
    КАТ II зат. Катмар, кабат, кырка. Жер кулагы жети кат (макал). [Салыктын].. чүйлүсү кат-кат болуп бүктөлүп турат (Каимов).
    ¨ Эки кат — боюнда бар, кош бойлуу. Тиги келини кургур эки кат, айы жетилип калгансыды (Касымбеков). Тогуз кат — ич көңдөйүндөгү тамак сиңирүүчү катмары көп карын.
    КАТ III этиш. 1. Жашыруу, көзгө урунтпай, көрсөтпөй коюу. Сары жез чирийт акыры, Сандыкка салып катса да (Үмөталиев). Арзыбаган буюмду, Казына кылып катпагын (Осмонкул).
    2. Тагуу. Жүгөн катуу. Нокто катуу.
    ¨ Түн катуу — түн бою уктабай жол жүрүү, түнү менен жүрүп кетүү. Эки-үч күндөн бери түн катып жол азабын көргөндүктөнбү, Алымдын көрүнүшү Анарханга коркунуч туудурду (Жантөшев).
    КАТ IV этиш. 1. Кургап калуу, катуу болуп калуу, зыңкыйып, жибибей калуу. Бирөө жумурткасын, бирөө чүрүшүп каткан өрүгүн [базарга].. сатып, бака-шака түшүп калышчу (Сасыкбаев). Суу тоңгон — көк жалама муздар катып (Бөкөнбаев).
    2. Кыймылсыз туруп калуу. [Акмат].. күүнү тыңшап, катты да калды (Жантөшев). Итике селейип катып калды (Убукеев).
    ¨ Балтыры (боконосу, борбуй эти, мууну) катуу — бой жетүү, баралына келүү. Балтыр этиң ката элек («Курманбек»). Бооруң бекип, боконоң ката элек (Баялинов). Борбуй этим ката электе оор эмгек, кайгылуу турмушту баштан өткөрүп чоңойдум (Жантөшев). Башы катуу — эмне кыларын билбей калуу. Алымкул түрдүү ой-санаага батып.. башы катып отурду (Абдукаримов). Боору катуу — 1) аябай катуу күлүү, ыкшуу. Бүбүш шылдыңдап боору катып күлдү (Турусбеков); 2) аябай катуу ыйлоо (балага карата); 3) жашы жетүү, бой жетүү, такшалуу. Азыр бооруңар ката элек балапансыңар (Бейшеналиев). Кадеми катуу — кордук көрүү, азапка түшүү. Катыларга катылбай, Кадемим мындай катарбы-ай («Манас»). Каны же таңдайы катуу — аябай суусоо, чаңкоо.
    Берметке.. бир көнөчөк аш айран жеткизип бербесең, каны катып кетет го (Сыдыкбеков). Таңдайы кургап, тил катып, Күндөп-түндөп жол тартып («Манас»). Көзү катуу к. көз. Сөз (үн) катуу — сүйлөө, үн чыгаруу, добуш салуу. Жумагул бир жолу да сөз катпады (Шимеев). Тигилер үн каткан жок (Жантөшев). Тилеги катуу — тилегине, максатына жетпей калуу. Ат бербеген как баштын Аяздай катсын тилеги («Курманбек»). Тийиштик кылса душмандар, Тилеги катып жанчылат (Калык). Шору катуу к. шор I.

    Также найдены следующие похожие слова на Кыргызском языке
    strtoupper(KG)

    Такое же слова на других языках:
    RU

    Похожие слова на других языках:
    RU
    Можете поискать примеры использование слово Эл-Создук:
    кат