Меню
Эл-Сөздүк

жал

жал I
1. грива;
азынап, үйрүн коруса, айгырдын көркү жалында фольк. красота жеребца в гриве, когда он ржёт, охраняя свой косяк;
жаман атты жал басат погов. плохая лошадь гривой обрастает;
ат жалы
1) конская грива;
2) синьцз. узорные украшения, надеваемые на голову и шею лошади (гл. обр. во время перекочёвок);
2. подгривный жир (лошади; считается лакомой частью конской туши);
казы кертип, жалды жеп фольк. разрезая брюшной жир и кушая подгривный жир;
жая ордуна жал берген, май ордуна бал берген фольк. вместо огузка (см. жая) давали подгривный жир, вместо жира давали мёд;
жалы барда жалынган - жаман аттын белгиси погов. плох тот конь, который просит пощады, когда у него есть ещё подгривный жир;
жакшы атка жаман ат жалы менен теңелет фольк. с хорошим конём плохой конь сравняется подгривным жиром (т.е. если будет в теле);
жал кетти
1) подгривный жир пропал;
2) перен. (о лошади и человеке) исхудал, отощал;
байталдын жалы жыгылбады кобылица не отощала;
3. стог (вытянутый в длину);
4. чуйск. валок сена;
5. (в некоторых местах) то же, что алыш I;
көк жал
1) сивогривый (волк);
2) (эпитет) богатырь, храбрец;
жал-куйрук опора, защитники, сторонники (родственники, друзья и т.п.);
жал-куйругуң такыр жок, бир балаага каласың фольк. у тебя никакой опоры нет, попадёшь ты в какую-нибудь беду;
жал күт- см. күт-;
ат жалында верхом на коне;
дайыма ат жалында жүргөн постоянно ездящий на коне; тот, кто жизнь свою проводит на коне;
ат жалын тартып мин- достигнуть ранней юности (когда мальчик может сам сесть верхом на лошадь).
жал II
вознаграждение, заработная плата; арендная плата;
жал күчү наёмная рабочая сила;
жалга бер- сдать за плату.
жал III
жал-жал (или жалжал)
1) название мелодии;
2) перен. девушка; красавица; милая;
өмүрдүккө бир тилек болушалы, жалжалым стих. будем, милая, на всю жизнь едиными в желаниях;
маа жал-жал карайт он (или она) на меня посматривает влюблёнными глазами.

жал

жал
жал-куйрук
жал-жая

жал

жал (акы)
жал күчү

жал

жал: жал-жал

жал

I зат. 1. Кээ бир айбандардын моюнунун кырына узатасынан чыккан кыл. Шибердин көркү мал менен, Жылкынын көркү жал менен (Токтогул).
  1. 2.                  Жылкынын мойнуна узатасынан бүткөн май. Арыктатып агытса, Алты күндө жал алган (Калык). Ар тамакты жайнатып, Казы кертип жалды жеп («Эр Төштүк»).
  2. 3.                  Кыр, кырка; кыр сыяктанган жөөк. Дунгандардын байлары ошол жерлерге бал жасап, жал көтөрүп, күрүч айдашар эле («Ала-Тоо»). Алардын [эгин талаасынын] арасынан жал-жал тарткан арыктар өтөт (Сыдыкбеков).

¨ Көк жал — 1) карышкырдын сырттаны, мыктысы; 2) баатыр, кайраттуу. Көк жал Манас. Колчактарды кыйраткан Чапаевдей көк жал эр (Элебаев). Ат жалын тартып мингени — чоңоюп, эр жеткени. Ат жалын тартып мингени, Атагым чыкты алыска («Олжобай менен Кишимжан»).
ЖАЛ II: жал-жал 1. Жалжылдаган, жадыраган, жоодураган. Жароокер жалжал көзүңдөн, Элестейт өткөн балалык (Маликов). Жал-жал көз сулуу Айганыш («Мендирман»).
2. Сүйгөн жар, сулуу. Сагынып сени күткөн жалжалыңды, Секетим, зарыкканда бир көрөсүң! (Шимеев).
¨ Жал-жал кароо — 1) сүйкүмдүү кароо. Болжолдойм, көрө элекмин, бир бото көз, Элестейт карагансып мени жалжал (Осмонов); 2) бирөөдөн жардам күткөнсүп, жалдырап, жалооруп кароо. Жалжал карайт жетимсирейт, Үя жок, сөз жок балапан (Аалы). Аман аке Иван Петровичке алдыртан жал-жал карайт (Абдумомунов).

Также найдены следующие похожие слова на Кыргызском языке
strtoupper(KG)


Похожие слова на других языках:

RU
Можете поискать примеры использование слово Эл-Создук: