Э-создук - мультиязычный онлайн словарь  
+ Добавить слова для перевода
ВходРегистрация
через соц. сети
<->
 
Яндекс переводчик <->
История Ваших переводов:
 
 
История/закладки
Онлайн инфо/переводы
Онлайн переводчик
Найденные
Перевод/результат для - КАРА
 

кара

 
кара I
1. чёрный; вороной; брюнет; бурый (о верблюде, у которого только чууда (см.) чёрная);
кара ат вороной конь;
кара кой чёрная овца;
кара буура бурый верблюд (жеребец);
кара ала чёрно-пегий, чёрно-пёстрый;
кара чаар чёрно-пёстрый;
кара боз см. боз I 1;
кара тору тёмно-гнедой (о масти); смуглый (о лице);
кара көз чёрный глаз; черноглазый;
көздүн карасы см. көз 1;
2. силуэт, очертания;
алыстан бир кара көрүндү вдали (неясно) показался какой-то предмет;
булбулдан чечен бир куш жок, тырмактай-ак карасы погов. нет птицы красноречивее соловья, а величиной он только с ноготь; мал золотник, да дорог;
3. без примеси чего-л.;
кара кесек или кара мясо (без жира, хотя бы и от жирного животного);
кесерге карасы жок (о скоте, мясе) сплошной жир, очень жирный;
бир жеринде кара жок - бүткөн бою баары май фольк. (у перепёлки) нет нигде мяса, всё туловище её - жир;
кара шамал ветер без осадков;
кара суук сухой мороз;
кара токоч сухой хлеб (без масла, молока);
кара бороң см. бороң;
кара жарыш см. жарыш I 1;
4. перен. опора;
кара кылып отурган жалгыз уулум мой единственный сын, на которого я возлагаю надежды;
эзелден эркек бала жок, сенден башка кара жок фольк. у меня (до этого) никогда не было сыновей, (а потому) кроме тебя (у меня) нет опоры;
как талаада калып, көзүмдөн кара учуп отурат остался я (один) в дикой степи и остро почувствовал отсутствие помощника, спутника;
5. перен. письменность, грамота;
кара тааныбайт неграмотный;
6. что-либо скверное, отрицательное; ложь, неправда;
акка кара иштесе, өзү көрөт залалды фольк. если он на добро ответит злом, то сам пострадает;
кара көңүл или кара жүрөк
1) нечестный;
2) жестокий;
ак ийилет, кара сынат погов. правда гнётся, кривда ломается;
кара жоо коварный враг;
кара ооз бран. скверный, пакостный рот;
кара оозуңа кан толгур! чтоб твой пакостный рот кровью наполнился!;
кара балакет беда неизбывная;
кара мүртөз безжалостный;
кара сана- злоумышлять;
7. траур (по мужу); горе, печаль;
кара кий- надеть траур;
кара тут-быть в трауре, соблюдать траур;
кара аш этн. поминки в день смерти;
кара болбо не горюй, не печалься;
8. миф. злой дух, нечистая сила;
кара бастыбы сени? нечистый тебя задавил, что ли? (где ты запропастился?);
кара баскыр! или кара бас! чтоб тебя (его) нечистый задавил!;
9. виновный, обвинённый;
ак жерден кара болду он оказался без вины виноватым;
ак карасын текшерип разобравшись в том, прав он или виноват;
иши акпы, карабы - текшербеген он не разбирал, справедливо дело или несправедливо;
карасы бетке тартылды фольк. его вина (преступность, позор) начертана на лице;
10. крупный скот (лошади, коровы);
бир карасы бар у него есть корова;
калың берип, кара чачып алган катыны эле это была его жена, за которую он дал калым и щедро расходовал скот (на угощение);
11. ист. простолюдин;
кара калык простой народ, простонародье;
карадан тууган рождённый от простолюдина, простого происхождения;
кара орус ист. русский крестьянин;
кара дыйкан южн. крёстьянин-бедняк;
12. простой, безыскусственный;
кара сөз проза, прозаическая речь;
карып болгон кандырмын, кара жез болгон зардырмын фольк. я хан, ставший бесприютным, я золото, ставшее простой жестянкой;
кара алачык бедная юрта (см. алачык);
13. (в эпосе) простое, фитильное ружьё;
чын бадана торгой көз бараңдын огу батпаган каранын огу какпаган фольк. настоящий кованый панцирь - пуля пистонного ружья (в него) не проникает, пуля фитильного ружья (его) не пробивает;
14. ист. распространённый эпитет раба, рабыни;
тогуз кара кул, тогуз кара күң менен мал башынан миңдеп-миңдеп байге берилген устраивались скачки с призом в два раба, две рабыни и тысячи голов скота;
15. (часто в сочетании с калың I) множество, масса;
орчун кара кол большое, многочисленное войско;
үчүнчү салам айта бар калың кара элиме фольк. третий привет передай моему миогочисленному народу;
кара аламан, кара журт простой народ, народная масса;
16. южн. не покрытое снегом место в горах;
кара тартып в поисках не покрытого снегом места (напр. о горной. куропатке зимой);
жүрөгүндө кара жок
1) (о богатыре, скаковом коне) настоящий (по старым народным представлениям, у настоящего богатыря, а также у хорошего скакового коня сердце сплошь покрыто жиром; "чернинка" - непокрытое жиром место - считается дефектом);
атасы Садырдын жүрөгүнүн башында эки эли жери кара, баласы Доскулунун жүрөгүндө кара жок, баары да май экен фольк. у отца, у Садыра, на тупом конце сердца "чернинка" в два пальца (см. эли), а у сына его, Доскулу, "чернинки" нет, сплошь жир (т.е. сын превосходит отца в богатырских качествах);
туягында тура жок, жүрөгүндө кара жок фольк. (о коне) в копыте у него нет (излишне отросшей) стрелки, на сердце у него нет "чернинки";
2) на сердце у него нет лукавства;
катыкдын карасы ист. вира вдове за убитого мужа;
эртеден кара кечке с утра до поздней ночи;
кара шрифт жирный шрифт;
кара башыл киши человек, живой человек;
кара башыл кишини байгеге саяр ою бар фольк. у него есть намерение выставить в качестве приза на скачках живого человека;
кара көө южн. куколь;
кара таман см. таман 1;
кара күчкө см. күч;
кара кашка кедей см. кедей I 1;
кара желин см. желин;
кара борчо см. борчо.
кара- II
1. смотреть, глядеть; осматривать; обращать внимание; смотреть за кем-л., заботиться о ком-л.; ждать, ожидать;
асманды карады он посмотрел на небо;
жигиттин өзүнө караба, сөзүнө кара погов. не смотри на самого молодца, а смотри на то, что он говорит;
бала чоңоюп, ата-энесине карабай кетпейт ребёнок, став взрослым, не может не заботиться о родителях;
жер кара-
1) смотреть вниз; опустить голову, понурить голову;
катын эрди карайт, ар жерди карайт погов. если жена на мужа взглянет (намекая на нехватки. в доме), муж голову опустит;
жер карабай, ачык-айрым жүрөт он голову не вешает, ведёт себя бодро;
2) перен. быть пристыженным, посрамлённым;
жер карабасаңар эле болду хорошо, если вам не придётся краснеть;
абаны карай вверх, в воздух;
абаны карай атты он выстрелил вверх, в воздух;
эшик жакты карады он посмотрел в сторону двери (обратив внимание);
эшик жакка карады он повернулся лицом к двери;
мени карап глядя (именно) на меня;
мага карап
1) посмотрев на меня (не имея именно меня в виду);
2) направляясь ко мне;
ала караган алыска барбайт погов. кто лицеприятно смотрит, тот далеко не уйдёт (напр. о начальнике, неодинаково относящемся к подчинённым);
2. прям. , перен. иметь направление;
базарга карай или базарга карап в направлении базара;
төрт дөңгөлөгү асманды караган машина (авто) машина, перевернувшаяся вверх колёсами;
жаңы ийгиликтерге карай к новым успехам;
3. принадлежать, быть в зависимости;
жер кимге карайт? кому принадлежит земля?
эл колун кара- быть в зависимостн от других, нуждаться в чужой помощи;
күн караган суукка тоңот, бай караган ачтан өлөт погов. кто на солнце надеется, тот замёрзнет, кто на бая надеется, тот с голоду умрёт;
4. (о жеребце) быть в ярости; покрывать кобылицу; (иногда о мужчине) оплодотворять;
айгыр бээни карады жеребец покрыл кобылицу;
айгыр карап, бээ тууган фольк. жеребец покрыл, кобылица ожеребилась;
эркек карап, катын тууп фольк. мужчина породил, а женщина родила;
5. с вспомогательными глаголами тур- или жат-
оставаться безучастным;
ал да карап турган жок он тоже не остался безучастным, не сидел сложа руки; он тоже принял свои меры, не бездействовал;
ал сени жамандап жатканда сен карап турасыңбы? он тебя будет хаять, а ты останешься к этому безучастным?
ал иштеп жатканда сен карап турасыңбы? он работает, а ты будешь сложа руки сидеть?
6.: бери карай с предшеств. исх. п. начиная от..., вот уже...как;
жүз жылдардан бери карай вот уже сотни лет как...;
буга карабастан несмотря на это;
тамакка карагыла прошу кушать (обращаясь к гостям);
караган түнү или караган түндө с предшеств. дат. п. в ночь на...;
үчүнчү мартка караган түнү в ночь на третье марта;
жашы он алтыга карады ему пошёл шестнадцатый год;
караганда по сравнению с..., сравнительнос...;
мага караганда сен жакшы билесиң ты знаешь лучше меня;
жашка карай в зависимости от возраста;
мындан ары карай впредь;
карап гана турарлык прямо загляденье;
карап ганатурарлык ат конь - прямо загляденье;
бери карачы послушай-ка (обращение);
муну карасаң! или муну кара! подумаешь!, вот ещё что выдумал!;
муну карасаңыз! скажите, пожалуйста!;
карап эле отуруп калдым я прямо опешил.

кара

 
черный

кара

 
  • black
  • blackbird
  • blacklist
  • menial
  • pumpernickel
  • siderurgy
  • subfloor
  • КАРА

     
    КАРА — элдик оозеки чыгармаларда, эпостордо эпитет жана символдук маааниде колдонулат. Кара кан, Кара дөө, Кара жер, Кара кабылан, Алп кара куш өңдүү энчилүү аттардын тутумунда келген К. сөзү өң-түскө байланыштуу эмес, күчтүү, өтө зор, опсуз айбаттуу, алп, каардуу, тайманбас, эр жүрөк же анын тескерисинче терс кыял, кырс, орой, ой-санаасы арам, мүнөзү жаман деген мааниде айтылган. Мисалы, «Кара оозуңа кан толгур, Кандай неме айтты экен» (Саякбай Каралаев, 1. 138). Этноним сөздөр менен бирге келгенде өтө көп, сан жеткис, эсепсиз, опсуз көп, быкылдаган, бүткүл деген мааниде айтылган: «Ойроттон чыккан жол менен, Орчун кара кол менен». К. тирек, жөлөк, таяныч, медер тутуу символу катары келет: «Кабар уккан сөзүмдөн, Жакшы келдиң кандарым Кара учканда көзүмдө» (Сагымбай Орозбаков, 2. 77). К. эпосто тарыхый термин иретинде калайык, эл, будун, кул, күң сыяктуу сөздөр менен тутумдашып келип (кара калайык, кара калың эл, кара будун, кара күн, кара кул) элдин төмөнкү катмарын билдирет. К. элдин же адам башына түшкөн катаал кезең, азап-муң, оор турмуш же коомдогу алааматты билгизген: «Кара түшүп башына, Качкан кыргыз мындан көп». К. эпосто бодо мал деген мааниде да айтылат: «Канды булоон болушуп, Кара малдан союшуп» (Сагымбай Орозбаков, 1. 216).
    С. Сыдыков

    КАРА

     
    КАРА АТ — Чынкожонун укмуштуу канаттуу аты. Саякбай Каралаевдин варианты нда төмөнкүчө сүрөттөлөт:
    Чынкожонун Кара аты
    Кара атынын бар экен,
    Капталында канаты.
    Ажайыптан дуба окуп,
    Уча жүргөн адаты.
    Кыйын зээрчи жадыгөй,
    Кылганы ушул Кожонун —
    Астында бедөө
    Кара аты Кара жанга күч келсе,
    Кармашкан жоону көргөндө
    Калкылдап учаар адаты (Саякбай Каралаев, «Семетей», 1. 134).

    Канаттуу К. а. минип, асмандап учуп урушкан Чынкожо Семетейлерге үстөмдүк кылат. Качан гана Күлчоро канатка атканда К. а. жерге түшүп өлүп, Чынкожо жеңилет, к. Канаттуу аттар.
    А. Жайнакова

    кара

     
    I. black [блэк]

    кара

     
    [kara]
    kara, siyah

    кара

     
    kara, siyah.

    кара

     
    yer parçası.

    кара

     
    кара (бодо мал)

    кара

     
    кара (тирек)

    кара

     
    кара (өң)
    кара аксак (ылаң)
    кара ала
    кара аламан
    кара алтын
    кара аш (этн.)
    кара барпы
    кара басуу
    кара баш
    кара баштуу
    кара башы
    кара башыл
    кара бет
    кара беттик
    кара боз
    кара боор (зоол.)
    кара бороң эт
    кара бороон
    кара борчо
    кара буулантма (а. ч.)
    кара буура (суу бөгө-
    гүч)
    кара буурул
    кара бүргөн (бот.)
    кара далы
    кара дары
    кара долу
    кара дөң
    кара жаак
    кара жаактык
    кара жал
    кара жама
    кара жамынуу
    кара жан
    кара жаны
    кара жарма
    кара желин
    кара жемсөө
    кара жер
    кара жин
    кара жол
    кара жолтой
    кара жолтойлук
    кара жоо
    кара жумуш
    кара жүрөк
    кара жүрөктүк
    кара жыгач
    кара инген
    кара иңир
    кара иш
    кара кагаз
    кара каз (зоол.)
    кара казан
    кара каптал
    кара карга
    кара каш (куш)
    кара кашка (карагашка
    эмес)
    кара кер (карагер
    эмес)
    кара кесек
    кара килең
    кара кол
    кара кой
    кара коо
    кара кочкул
    кара көбөлөк (миф.)
    кара көз
    кара көк
    кара көңүл
    кара көө (бүркүт түрү)
    кара көсөө (илдет)
    кара кулак
    кара кулак шер
    кара кунас
    кара курт
    кара куурай
    кара куурдак
    кара кучкач (канаттуу)
    кара күрөң
    кара күрүч (гречиха)
    кара күч
    кара күчкө
    кара кызыл
    кара кыргыз
    кара кыяк (бот.)
    кара мал
    кара моюн (бот.)
    кара мурч
    кара мүртөз
    кара мүртөздүк
    кара ниет
    кара ниеттик
    кара нөшөр
    кара ой
    кара өзөк
    кара өзгөй
    кара өпкө (вет.)
    кара өрүк (бот.)
    кара сакал
    кара сан (вет.)
    кара сана-
    кара санатай
    кара санатайлык
    кара саноо
    кара саноочулук
    кара сойлок
    кара солок
    кара сөз
    кара сулу
    кара сур
    кара суу
    кара суук
    кара так
    кара тал
    кара талаада калуу
    кара таман (эск.)
    кара тамга
    кара таш
    кара тер
    кара терек
    кара тил
    кара тоо
    кара топурак
    кара тору
    кара төбөл (сын а.)
    кара төш таркылдак
    кара туз
    кара тумоо (оору)
    кара тут-
    кара үй
    кара чаар
    кара чай
    кара чач
    кара чыйырчык
    кара чымын
    кара шакылдак
    кара шыбак
    кара эгин
    кара эт
    кара эттүү (мал)

    кара

     
    III сын. 1. Көмүргө, көөгө окшош түс, актын карама-каршысы. [Алтынайдын].. кийгени чолок жеңдүү кара баркыт бешмант (Жантөшев).
    2. өт. Күнөөлүү, айыптуу. Ак жерден кара болуу. Ак-карасын текшер.
    ¨ Кара кер ачык кара эмес түс (жылкынын түсү жөнүндө). Арыктын угунан өтө берерде кара кер мүдүрүлүп кетти (Касымбеков). Кара тору к. тору. Кара куурай к. куурай. Кара мүртөз — орой, терс кыял, мүнөзү терс. [Атабек].. айтканынан кайтпаган кара мүртөз киши (Жантөшев). Кара саноо — арамдык ойлоо, жамандык ойлоо, кара ниеттик кылуу. Анын эмне мага кара санай турган жөнү бар (Байтемиров). Кара жолтой к. жолтой. Жүрөгүндө кара жок — баатыр, эр жүрөк. Кара жаак к. жаак. Кара курт к. курт. Оюнда кара жок — бирөөгө кара санабаган, жамандык ойлобогон, ак пейил. Оюнда кылдай кара жок Дүйшөнкулду кампачы кылып шайлашты (Бөкөнбаев). Кара сөз к. сөз. Кара кесек — майы жок эт. Максым жамбаштын кара кесек этин арыдан-бери кайсап жиберип.. колун чөпкө сүрттү (Жантөшев). Кара алтын к. кара III. Кара өзгөй к. өзгөй. Кара башы — керт башы, жеке эле өзү. Кара башыбыздын камын ойлосок биерде жүрөт элек (Абдукаримов). — Алтыным элим, силерге кара башым садага (Жантөшев). Кара басуу — 1) миф. төрөт мезгилинде болуучу кандайдыр бир көзгө көрүнбөгөн кара күчтөрдүн таасири астында эсинен тануу, эч нерсени билбей калуу; 2) өт. акылынан адашуу, кырсык басуу. Канды кара басканда Калыстыктан адашат (Жантөшев). Кара басып калбаса, Кантип Бермет айтты экен («Саранжи—Бөкөй»). Бети кара же жүзү кара — арсыз, уятсыз, адамгерчилиги жок. Бети кара шум кемпир Бизге жалаа жапканың (Жантөшев). Бизге каршы кара ниет, Жүзү кара жаттарды Тосо чыгып жалтанбастан, Далай мөрөй алганбыз (Осмонкул). Кара көсөө к. көсөө. Кара кийүү — эри өлгөндө кара кийим кийип, аза күтүү. Кара кийип олтурсам, Ошондо курса боло кеңешти! (Жантөшев). Кара аш — киши өлгөн учурда берилүүчү аш. Кайран атам өлдү деп, Кайгыланып бакырып, Калайыктын баарысын Кара ашына чакырып («Манас»). Кара жумуш — кол эмгеги менен иштелүүчү ар кандай жумуш. Кара жумуштун кайсынысы болсо да, менден кутулчу эмес (Абдукаримов).
    КАРА IV этиш. 1. Бир нерсеге көз жүгүртүү, көрүү, көз салуу, байкоо. Адыл ордунан турду да, олтургандарга.. карады. Динар чоң энени аянычтуу карады (Сыдыкбеков).
    1. 2.                  өт. Куу (малдын кууту жөнүндө). Бээни айгыр карады.
    2. 3.                  Тийиштүү болуу, карамагына өтүү. Жер кимге карайт?
    3. 4.                  Жашка чыгуу, келүү Касейин.. быйыл жыйырма төрткө карады (Сыдыкбеков).
    4. 5.                  Текшерип көрүү, талкууга алуу, Кечээ Садык жыйналыш чакырып, Татыбектин маселесин караган (Байтемиров).

    ¨ Жер кароо к. жер. Көңүлгө кароо же көңүлүн кароо — ою менен болуу, көңүлү менен болуу. Көзүн кароо — бирөөнүн колун кароо; бирөөнүн бийлигинде болуу, баш ийүү Жалтак болот эр жигит, Өз колунда жок болуп, Бирөөнүн көзүн караса (Осмонкул).

    кара-

     
    II. consider [кон‘сидэ];
    look [лук];
    nurse [нөөс]

    кара-

     
    кара-

    кара

     
    ж.
    жаза, азап;
    подвергнуть кого-л. строгой каре бирөөнү катуу жазага тартуу.

    КАРА

     
    КАРА ж. арх. род блюда, многоугольником, с которого, поморы едят на судах.

    КАРА

     
    КАРА ж. казнь, наказанье, строгое взысканье. Кара Божеская не людская. Худая жена - кара Господня. Карать кого, казнить, наказывать. Покарали его за дело. Докарала его судьба, искарала вконец. Накаралась над ним. В неправд Бог карает (запинает). Карать да миловать - Богу да царю. Не спеши карать, а спеши миловать. Каранье ср. действ. по глаг. Каратель м. -ница ж. кто карает, наказывает. Карательный, относящ. к каре или к тому служащий. Карательство ср. каранье и кара. Кары перм. карушки костр. в виде нареч. плохо, дурно, тяжко, блого, несносно. Ехать-то кары теперь, бойка дорога.

    Кара

     
    катуу жаза


    Хотите добавить свой перевод для слово: "КАРА"? Ввойти


    Можете поискать примеры использование слово Эл-Создук:
    Language:
    Кыргызские пословицы и поговорки с переводом на русский язык
    Онлайн - рег.= = =
    Рейтинг@Mail.ru