-
чаң
-
1. пыль;
кийим чаң болду или кийимди чаң басты одежда запылилась, пропылилась;
үстөлүңдү чаңга бастырба не допускай, чтобы твой стол покрылся пылью;
көчө чаң на улице пыльно;
чаңдан алыс бөлүнүп, Тайбуурул чыгып алыптыр (скакун) Тайбурул далеко обскакал всех (букв. далеко отделившись от пыли, Тайбурул вышел вперёд);
чаң-чуң всякого рода пыль и мелкий сор;
кызылын биз, чаң-чуңун сен айдай кет стих. чистое зерно мы (возьмём), а пыль и сор ты (ветер) унеси;
2. перен. громкая известность (обычно предосудительная);
жылкыны кууса, бир куудуң - чаңы калды Манаска фольк. коней угонять - ты вместе (с ним) угонял, а слава досталась Манасу;
чаң жукпас или чаң жукпаган изворотливый, ловчила, неуловимый; тот, кто сухим из воды выйдет;
чаң жукпас мителер "неуловимые паразиты" (тунеядцы);
чаң жукпаган соодагер изворотливый торговец;
чаң жукпас Сары Мамыт дешип, элдин ат коюшунун себеби да бар экен оказывается, есть причина тому, что народ называет его ловчила Сары Мамыт;
чаңга илээшпей калды он намного отстал;
чаң тийбес (о коне) самый быстроногий, скакун;
көзүнө чаң толгон жок или көзүнө чаң толо элек он ещё молод для ратных дел;
уруштун ыгын алган жок, чаң көзүнө толгон жок фольк. он ещё боевых приёмов не усвоил, он молод для ратного дела;
чаң көзүнө толо элек, чабышка камбыл боло элек фольк. он ещё молод для ратных дел, он ещё не наловчился в сечи;
чаң сал- будоражить, учинять переполох;
элге чаң салып жүрөт он мутит народ;
тийишкен жоого чаң салган фольк. на врага, который его задевал, он наводил страх;
ак жылкынын чаңы урсун! да побьёт нас пыль белого коня! (форма проклятия или клятвы);
будуң-чаң или чаң-тополоң сумятица, переполох.
| Негизги мүнөздөмөлөрү | |
|---|---|
| Сөз түркүмү | Зат атооч |
| Жекелик сан | чаң |
| Көптүк сан | чаңдар |
Жөндөлүшү - "чаң"
Жекелик сан
| Жөндөмөлөр | Жекелик сан |
|---|---|
| Атооч Ким? Эмне? | чаң |
| Илик Кимдин? Эмненин? | чаңдын |
| Барыш Кимге? Эмнеге? | чаңга |
| Табыш Кимди? Эмнени? | чаңды |
| Жатыш Кимде? Эмнеде? | чаңда |
| Чыгыш Кимде? Эмнеде? | чаңдан |
Көптүк сан
| Жөндөмөлөр | Көптүк сан |
|---|---|
| Атооч Кимдер? Эмнелер? | чаңдар |
| Илик Кимдердин? Эмнелердин? | чаңдардын |
| Барыш Кимдерге? Эмнелерге? | чаңдарга |
| Табыш Кимдерди? Эмнелерни? | чаңдарды |
| Жатыш Кимдерде? Эмнелерде? | чаңдарда |
| Чыгыш Кимдерден? Эмнелерден? | чаңдардан |
Мындан бөлөк Кыргызском тилинде табылган окшош сөздөр:
Можете поискать примеры использование слово Эл-Создук:
чаң