-
жоон
-
жоон I
1. толстый (в обхвате; ср. калың I 2);
жоон-жолпу здоровенный; здоровяк;
2. перен. богатый; воротила, туз;
3. (о звуке, голосе) низкий, басовый;
жоон жери или жоон ортосунда (при определении возраста после двадцати лет) около половины (десятка лет, напр. 35-36, 44-45 и т.д.);
көп болсо, отуздун жоон жерине баргандырсың тебе самое большее лет тридцать пять - тридцать шесть;
жашы жыйырманын жоон ортосунда лет ему около двадцати пяти;
жоон ортолоп около половины;
машинадагы фанера жоон ортолоп сатылып калган около половины фанеры, что на машине, продано;
жоон топ значительная группа людей (от десяти до ста);
жоон топ кыз-келиндер, жигиттер довольно большая группа девушек и парней.
жоон- II
то же, что жубан- II.
-
жоон
-
сын. 1. Туурасы кең, чоң, толук, ичке эмес. Жоон карагай. Жоон жип. - 2. Эттүү, семиз, толук, албеттүү. Туурасы жоон, бою пас, Дулдугуй беттүү, өңү саз, Келберсиген чоң Жолой («Манас»). Жоон курсак куулардын Жоюлушун айталык (Калык).
- 3. Зөөкүр, эсирген, эч кимди тааныбаган. Жоонсунуп жол бербес, Жоонду чапкан Курманбек («Курманбек»). Жалаң Кыргыз-Сайдын баягы жоондору (Элебаев).
- 4. Коңур, ачык, бийик, чыйылдак эмес (үн, дабышка карата). Давыденко жоон үнү менен салмактуу тарттырып, ишендире айтты (Жантөшев).
♦Жоон үндүүлөр — айтылганда тилдин артка тартылышынан жасалган тыбыштар (мисалы: а, о, ы, у). Жоон билек — кара күчүнө сыйынган балбан адам. Жоон билек кимде эмес, Адамдын күчү акылда (Шүкүрбеков). Жоон топ к. топ III. Жоон орто — өзүнүн сапаттары же белгилери боюнча кичине менен чоңдун, жаман менен жакшынын ортосунда турган, алардын ортосун аныктаган ченем. «Күрпүлдөк» мектеби бул өрөөндөгү мектептердин.. жоон ортосу болуп эсептелет (Сыдыкбеков). Жоон өпкө к. өпкө. Жоон моюн — айтканды тоотпогон, менменсиген. Жоон көкүрөк — эрсинген, баатырсынган, күрсүлдөгөн, мактанчаак.
| Негизги мүнөздөмөлөрү | |
|---|---|
| Сөз түркүмү | Зат атооч |
| Жекелик сан | жоон |
| Көптүк сан | жоондор |
Жөндөлүшү - "жоон"
Жекелик сан
| Жөндөмөлөр | Жекелик сан |
|---|---|
| Атооч Ким? Эмне? | жоон |
| Илик Кимдин? Эмненин? | жоондун |
| Барыш Кимге? Эмнеге? | жоонго |
| Табыш Кимди? Эмнени? | жоонду |
| Жатыш Кимде? Эмнеде? | жоондо |
| Чыгыш Кимде? Эмнеде? | жоондон |
Көптүк сан
| Жөндөмөлөр | Көптүк сан |
|---|---|
| Атооч Кимдер? Эмнелер? | жоондор |
| Илик Кимдердин? Эмнелердин? | жоондордун |
| Барыш Кимдерге? Эмнелерге? | жоондорго |
| Табыш Кимдерди? Эмнелерни? | жоондорду |
| Жатыш Кимдерде? Эмнелерде? | жоондордо |
| Чыгыш Кимдерден? Эмнелерден? | жоондордон |
Мындан бөлөк Кыргызском тилинде табылган окшош сөздөр:
Можете поискать примеры использование слово Эл-Создук:
жоон