|
үн
|
|
зат. 1. Сүйлөгөндө, ырдаганда же кыйкырганда үн түйүнүнүн дирилдешинен пайда болгон добуш. Жайнаган көрктү куттуктап, Жан-жаныбар салат үн (Маликов). Курман үнүн көтөрүңкү чыгарды (Убукеев).
2. Вокалдык искусство үчүн материал болгон адам добушу. Үнүн жоготуу. Анын жакшынакай үнү бар.
3. Кээ бир заттардан чыккан дабыш, доош. Кошул-ташыл күү менен, Комуз үнү шаңкылдап (Тоголок Молдо). Балта, араанын үнү тарсылдап, [баганаларды] бекитип жатышты (Сасыкбаев). Паровоздун кыйкырган үнү (Жантөшев).
4. өт. Ой, пикир, айткан сөз. Партиянын үнү — элдин үнү. Массанын үнүн угуу.
♦Үн алышуу — биринен сала бири үн чыгаруу, биринен кийин бири ун салуу. Үч кара дөбөт үн алыша тосуп чыгышса да, Алыбектин үнүн угуп кайра тартышты (Жантөшев). Тарсылдаган балка, шаңкылдаган каңылтыр, араа жаңырыгы үн алышты (Сасыкбаев). Үн алышат гудоктору күркүрөп, Коммунизм коңгуроосун ургандай (Аалы). Үнү бүтүү — кардыгуу, үнү чыкпай калуу. Алыстан булдур кабарды Алыша албай кез-кезде, Эсиңде бардыр өткөн күн, Кардыгып үндөр бүткөн күн (Элебаев). Үнүн жасоо — ырдоого же сүрлөөгө камынып, тамагын кыруу. Салкын жел жанды ойготот, таң да атат. Ырчыча какырынып үнүн жасап (Турусбеков).
|
Мобилдик режим
=