|
сүз
|
|
I этиш. Мүйүзү менен челип алуу; башы менен бир тийуү. Жанына уй жолосо эле сүзөт (Бейшеналиев). Көзү бозоргон там сүзөт (макал).
♦ Сүзө качыруу — түздөн-түз, тикеден-тике качырып кирүү, кирип баруу, барып калуу. Көздү жумуп үйүңөргө сүзө качырып келип калдык, кечиресиз! — деди Акбар (Убукеев).
СҮЗ II этиш. Сууда калкып жүрүү, чабак уруп жүрүү, сууда жүрүү, суудан кайык, кеме ж. б. менен же чабак уруп өтүү. Үстүндө сүзгөн өрдөк, каз Эркиндеп учкан турбайбы (Турусбеков). Кемелер сүзгөн көгүлтүр Днепр жээгин сүрөттөп, Мыскалды кызыктырышкан (Сыдыкбеков). Сууну сүзүп өтүп жатат Эр солдаттар кайраттуу (Шамшиев).
- 2. Коюусу менен суюгун бири-биринен чыпкалап же бир нерсе аркылуу өткөрүп ажыратуу. Какылдак жапма челегин ачып, бозо сүздү (Сыдыкбеков). Кесме сүз.
- 3. Абада, асманда калкып, сызып өтүү. Асманда сүзүп жүргөн ай сыяктуу, Деңизге мен түшөйүн, толкун, айда! (Шимеев).
♦ Көзүн сүзүү — көзүн жума тургансып сүзүлтүү, көшүлүп уйкуга кетип бараткандай көрүнүү. Айна көпкө чейин көзүн сүзүп ойлоно отурду (Убукеев).
|
=
=