 хоботм.
1. тумшук;
хобот слона пилдин тумшугу;
2. воен. хобо
т (замбирек же пулемёт коё турган лафеттин тулкус
унун жогорку жагы).
| хоботокм.
(у насекомых) тумшук (көпөлөк, чиркейге окшогон
ибир жаныбарлардын денесинин алды жагындагы жыт
тоочу, соруучу органы).
|
ходм.
1. (движение) жүрүү, жүрүш;
ход поезда поезддин жү
үшү;
во время хода поезда поезд жүрүп бара жаткан
а;
на полном ходу поезда поезд аябай катуу жүрүп б | ходатайм.
1. юр. уст. (поверенный) ишеничтүү киши;
ходатай по
делам иш боюнча ишеничтүү киши;
2. перен. (заступни
к) изденүүчү (бирөөнүн жазага тартыла турган ишин |
ходатайствоср. офиц.
өтүнүч, изденүү;
удовлетворить ходатайст
о өтүнүчтү канааттандыруу.
| ходатайствоватьнесов. о ком-чём, за кого-что
өтүнүү, изденүү, суроо
, тиленүү;
ходатайствовать за кого-либо бирөө туур
алу өтүнүү;
ходатайствовать перед судьями сот алд |
ходикитолько мн. разг.
ходики (кичине дубал саат).
| ходитьнесов.
1. жүрүү, басуу, басып жүрүү, жөө жүрүү, жөө б
суу, баруу;
ходить по комнате үйдө ары-бери басып
үрүү;
ходить по улице көчөдө жүрүү;
ходить по лесу |
ходкий~, ая, -ое
1. (о товаре) өтүмдүү;
ходкий товар өтүмдү
товар;
2. (быстроходный) жүрүштүү, күлүк, ылдам;
ход
кий конь күлүк ат, жүрүштүү ат;
3. (о словах, выражен | ходовой~, ая, -ое
1. ход 2-ге т.;
ходовые качества судна кеме
ин учуш сапаты;
2. (обычный, частый) өтүмдүү, ар ким
е керектүү, көп колдонулуучу, жыш айтылуучу;
ходо |
ходокм.
1. (пешеход) жөө жүргөн киши;
быть хорошим ходоком
жакшы жөө жүргүч болуу;
2. уст. (выборный от кресть
н) ходок (дыйкандардын өз арасынан шайлап, бир иш | ходулимн. (ед. ходуля ж.)
таяк бут (боорунда бут коюучу так
анчыгы бар эки узун таяк);
ходить на ходулях
1) таяк
бут менен жүрүү;
2) перен. кадыресе болбой, табигый |
ходульный~, ая, -ое
ыгы жок ашырып, табигый эмес түрдө көрсө
түлгөн (мис. начар жазылган пьесанын геройлору);
х
дульное выражение ыгы жок кооздоп айтылган жаса | ходунм.:
ходуном ходить солкулдоо, дирилдөө, теңселүү, б
ылкылдоо;
пол ходуном ходит от пляски пол бийлеге
ден солкулдайт.
|
ходьбаж.
жөө жүрүү, басуу, басып жүрүү;
ходьба взад и впер
д ары-бери басып жүрүү;
полчаса ходьбы жарым саат
жүрүү, жарым сааттык жол.
| ходячий~, ая, -ее
1. жүрмө, басып жүрмө, басып жүрө ала тург
ан;
ходячий больной басып жүрө ала турган оору киш
и;
2. (распространённый, употребительный) таралган, |
хождениеср.
см. ходьба;
иметь хождение жүрүү, колдонулуу, өт
үү, өтүмдүү болуу;
эти деньги имеют хождение бул а
ча жүрөт (өтөт).
| хожу~, хожу, ходишь
и т.д. наст. вр. от ходить.
|
хозарымн. ист.
хозарлар (Днепр жана Волга дарыяларынын а
к жагында 7-10 кылымдарда мамлекет түзгөн, теги тү
к калк).
| хозорганм.
(хозяйственный брган) чарба органы, чарбачылык
рган.
|
хозрасчётм.
(хозяйственный расчёт) хозрасчёт (чарбачылык эс
еби);
перевести предприятие на хозрасчёт ишкананы
хозрасчётко өткөрүү.
| хозрасчётный |
хозяинм.
1. (владелец) ээ, кожоюн;
хозяин квартиры квартира
(үй) ээси;
хозяин книги китеп ээси;
2. (о ведущем хоз
йство) чарбаны жүргүзө билген, ээ;
хороший хозяин | хозяйкаженск. р. к хозяин 1, 2, 3, 4;
хозяйка;
домашняя хозяйка
үй жумушун жүргүзүүчү аял;
хорошая хозяйка жакшы
озяйка;
сестра-хозяйка сестра-хозяйка (санаторий |
хозяйничаньеср.
кожоюндук кылуу, ээ болуп алуу.
| хозяйничатьнесов.
1. (вести хозяйство) ээ болуу, башкаруу;
2. пер
н. (распоряжаться) кожоюндук кылуу;
хозяйничать в
чужом доме как в своём бирөөнүн үйүндө өзүнүн үйү |
хозяйский~, ая, -ое
хозяин-ге т.;
дело хозяйское разг. өзүң би
л, өз билгениңдей иште, "эмне кылам" десең өзүң бил
.
| хозяйственникм.
чарбачы (мекеменин, ишкананын чарбасын башкару
чу адам).
|
хозяйственно-организаторский~, ая, -ое:
хозяйственно-организаторская работа ч
рбачылык-уюштуруу жумушу.
| хозяйственностьж.
чарба жайын билгендик (билгичтик), оокат жөнүн б
илгендик (билгичтик);
проявить большую хозяйствен
ность чарба жайынан зор билгичтикти көрсөтүү.
|
=
=