-
качыр
-
качыр I
мул, лошак.
качыр II
звукоподражание скрипу, хрусту;
каалга качыр этти дверь скрипнула;
араба качыр-кучур этет телега скрипит на все лады.
качыр- III
понуд. от кач-
1. дать возможность бежать, упустить;
атын качырып жиберди он упустил свою лошадь; его лошадь убежала;
туйгунун качырды он упустил своего ястреба; его ястреб улетел;
куш качырган немедей туш-туш жакка чапты дейт фольк. он скакал в разные стороны, как будто упустил свою ловчую птицу;
2. случать (животных);
3. нападать, набрасываться;
мени жолборс качырды на меня напал тигр;
качырганы камандай фольк. он нападёт, как вепрь (храбро, яростно);
бычак менен качырды он напал с ножом;
качырып сал- наброситься (напр. на еду);
ат качырбас боз айгыр (о человеке) степенный и миролюбивый; отзывчивый (букв. серый жеребец, который не гонит из своего косяка меринов);
артын качырат или груб. көтүн качырат он прячется (напр. боится открыто сказать).
-
качыр
-
I зат. Эшек менен жылкыдан бүткөн аргын, үй айбаны. Алты өгүз менен төрт качыр Күчүн берип айдады («Манас»). Ли-Чан эки кара качыр кошкон арабаны короого кийирди (Жантөшев).
КАЧЫР II 1. кач этишинин аркылуу мамилеси.- 2. Бет алып чыгуу, атырылып кирүү. Түпөктүү найза булгалап, Тик качырып жөнөдү («Курманбек»). Чолпонбайдын артынан Жолдоштор жоону качырды (Осмонкул).
- 3. Бет алып жөнөө, бет алуу, умтулуу. Тилин салып акактап, көлөкө жерди качырат (Тоголок Молдо).
- 4. Жоготуу, колдон чыгарып жиберүү, ажырап калуу. Менин жайым сурасаң, Жок качырып элимден, Суроо салып келемин («Семетей»).
- 5. Жөнөтүү, жашырын түрдө жөнөтүп жиберүү. Кыз качырган келин.
КАЧЫР III туур. Катуу нерсенин сынганда же бири-бирине катуу өйкөлүшкөндө, козголгондо чыккан дабышы. Эшикти качыр эттире катуу жапты.
| Негизги мүнөздөмөлөрү | |
|---|---|
| Сөз түркүмү | Зат атооч |
| Жекелик сан | качыр |
| Көптүк сан | качырлар |
Жөндөлүшү - "качыр"
Жекелик сан
| Жөндөмөлөр | Жекелик сан |
|---|---|
| Атооч Ким? Эмне? | качыр |
| Илик Кимдин? Эмненин? | качырдын |
| Барыш Кимге? Эмнеге? | качырга |
| Табыш Кимди? Эмнени? | качырды |
| Жатыш Кимде? Эмнеде? | качырда |
| Чыгыш Кимде? Эмнеде? | качырдан |
Көптүк сан
| Жөндөмөлөр | Көптүк сан |
|---|---|
| Атооч Кимдер? Эмнелер? | качырлар |
| Илик Кимдердин? Эмнелердин? | качырлардын |
| Барыш Кимдерге? Эмнелерге? | качырларга |
| Табыш Кимдерди? Эмнелерни? | качырларды |
| Жатыш Кимдерде? Эмнелерде? | качырларда |
| Чыгыш Кимдерден? Эмнелерден? | качырлардан |
Мындан бөлөк Кыргызском тилинде табылган окшош сөздөр:
Можете поискать примеры использование слово Эл-Создук:
качыр