-
куу
-
куу I
хитрый, пронырливый; пролаза, плут;
жолдош болсоң куу менен, өмүр өтөт доо менен фольк. если сдружишься с пронырой, жизнь (твоя) пройдёт в тяжбах;
кууга куу намаз шамда жолуксун погов. плут с плутом пусть встречаются вечером (иначе один из них не сможет обмануть другого);
чычканга кебек алдырбаган куу хитрец такой, что не позволит мыши отрубей украсть;
куу өрдөк, куу түлкү, куу кулжа мифические существа, стоявшие на страже у противников богатыря Манаса и его потомков.
куу II
1. (или ак куу) лебедь;
ала куу (или алагуу) вяхирь;
2. ист. головной убор дервиша, утыканный перьями (первоначально - лебяжьими).
куу III
белый; бледный; бледно-жёлтый;
актыгың көлдүн куусундай фольк. твоя белизна лебедю, что на озере, подобна;
куу мурут светлоусый, белоусый;
куу иңген белая верблюдица;
куу тайган белая борзая;
куу бугу белый олень (из охотничьих рассказов);
куу бугудан корккон бугулар ар кайсы жерден сагаалап карап турат олени, испугавшиеся белого оленя, отовсюду поглядывают на него;
куу сакал белая борода; седобородый;
сакалы куудай у него борода совершенно белая;
куу шайы белый шёлк;
көкүлүн көк жибек менен түйдү эми, куйругун куу шайы менен түйдү эми фольк. чёлку коня он перевязал синим шёлком, хвост связал белым шёлком;
купкуу бледный-бледный;
жүзүңүз купкуу болуп кетиптир лицо ваше стало бледным-бледным;
самандан сары, чөптөн куу болуп кетти на нём лица нет (он от испуга, гнева, болезни сильно побледнел).
куу IV
1. сухой; высохший;
куу сөөк сухая кость;
куу карагай сухая ель (с которой облезла кора и сошла хвоя);
куу тезек сухой помёт;
куу талаа совершенно безжизненная пустыня (где нет ни растительности, ни животных);
куу түз пустынная равнина;
куу какыр сухая-сухая местность;
куу жол безлюдная, пустынная дорога;
куу шыйрак сухоногий; тонконогий;
куу баш (или куубаш)
1) высохший череп;
2) перен. бездетный старик, старый бобыль;
куу баш болчу жигитке туубас катын жолугат погов. парню, которому суждено быть бездетным, бесплодная жена попадается;
дүйнөдөн куу баш өттү он прожил (жизнь) бездетным;
байбичем туубас башынан, мен өстүм куу баш жашыман фольк. моя байбиче (см.) бесплодна с самого начала, я - бездетный бобыль смолоду;
2. парализованный;
куу далы
1) парализованная лопатка;
2) перен. старая дева;
куу кулак человек, которого бранью не проймёшь (ухо, привыкшее слушать всякие неприятности);
куу турмуш проклятая жизнь;
куу кедей бедняк из бедняков;
куу дүйно (этот) бренный мир;
куу жан бедная душа; страдающая душа;
куу көт груб. бесплодная (женщина);
куу чирен см. чирен I;
куу казан см. казан I;
куу камчы см. камчы;
куу куурай см. куурай.
куу V
трут;
куу алдына таш кармап, оттугун алып бир чакты стих. держа камень у трута, он кресалом с силой ударил.
куу! VI
(или куу-куу!)
возглас, которым подзывают сокола.
куу VII
и. д. от . куу- VIII.
куу- VIII
(наст. -буд. вр. кууйт и кубат, прич. куур и кубар)
1. преследовать, гнать; гнаться, гоняться за кем-чем-л.;
жел менен жарышпа, көлөкөңдү кууба погов. с ветром в беге не состязайся, за тенью своей не гонись;
куур или кубар он будет преследовать;
отуз миң куба кеткен кол ошо бойдон жок болду фольк. погнавшееся (за врагом) тридцатитысячное войско так и пропало (о нём нет вестей);
кайта куу- прогнать обратно;
кууп жибер- прогнать;
кууп чык- или кууп чыгар- выгнать;
кууп кел- или куба кел- пригнать (сюда);
кууп жет- догнать, настигнуть;
из куу- или сонор куу- или чийир куу- охот. выслеживать зверя по следу, по тропе;
2. оплодотворить, покрыть самку (гл. обр. о самцах раздельнокопытных животных; в эпосе - и о мужчине);
жылкы куу- то же, что жылкы тий (см. тий 5);
жылкы кууса, бир куудуң - чаңы калды Манаска фольк. когда он отбивал табуны, ты вместе (с ним) отбивал, а шум (см. чаң 2) достался Манасу;
тукум кууп кетти или сөөк кууп кетти он пошёл в родню;
тукум кууган оору наследственная болезнь;
ата жолун куу идти по стопам отца;
ата кууп по родам, в родовом порядке (какому роду что следует или какой род что обязан сделать, совершить);
кууру жок у него нет потомства;
жылды жыл кууп, уч жыл өттү год за годом, (так) прошло три года;
кун куу- см. кун 1.
-
куу
-
куу (куураган, кургак)
куу аяк
куу баш
куу далы
куу дүйнө
куу жан
куу жатын
куу жол
куу жолтой
куу изине чөп салуу
куу казан
куу казык
куу калпак
куу камчы
куу канжыга
куу каптал
куу кашка
куу кедей (эск.)
куу кекиртек
куу кол
куу кулак
куу куурай (а. ч.)
куу союл
куу сымал каз (зоол.)
куу такым
куу тердик
куу тирлик
куу тон
куу түлкү
куу тумшук
куу турмуш
куу чегир (алгыр куш)
куу чечен
куу чирен
куу чоку
куу шыйрак
куу этек
-
куу
-
V сын. Ак, агыш (кээ бир айбандардын же сакалдын, чачтын ж. б. түсү жөнүндө). Куу тайган. Куу инген. Куу мурут. Куу сакал.
КУУ VI этиш. 1. Кубалоо, айдоо, куугунтуктоо. Жериме кууду Кудаке, Жээни элем бул элдин («Олжобай менен Кишимжан»). Кууп келди Курманбек Аркасын ан камынып («Курманбек»).- 2. Издөө, артынан түшүү. Өгүздөр от кууп отуруп алда кайда кетип калган болчу (Абдукаримов).
- 3. Доолап талап кылуу; өч, кек алуу үчүн артынан сая түшүү. Аласасын кууп, артынан калбай жүрөт. Кун куу. Кек куу.
- 4. Малдын же башка айбандардын эркеги ургаачысы менен тукумдашуу катнашында болуу.
- 5. Изи боюнча, тек, салт боюнча баруу, мурастык, тектик, салттык изди, белгини сактоо. Тек куу. Сөөк куу. Ата салтын кууп, эскиликке берилгендиктин пайдасы жок («Ала-Тоо»).
КУУ VII сырд. Таптаган ителгини чакырууда же эгинди таранчыдан, жөжөнү кулаалы ж. б. сыяктуу жырткычтардан корууда айтылуучу кыйкырык.
So following similar words is found:
Можете поискать примеры использование слово Эл-Создук:
куу
| Эл-сөздүк | Other services... | 0.0975 сек. |
|